ปัจจัยที่มีผลต่อความรอบรู้ทางสุขภาพในผู้ป่วยเสพติดยาบ้า: สถานบำบัดรักษายาเสพติด กรมการแพทย์ ประเทศไทย
คำสำคัญ:
ปัจจัย, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, ผู้ป่วยเสพติดยาบ้าบทคัดย่อ
ภูมิหลัง: ปัญหายาเสพติดก่อให้เกิดผลกระทบต่อคนทั่วโลกทั้งในระดับปัจเจกบุคคล ครอบครัว เศรษฐกิจ สังคมและประเทศชาติหากผู้ใช้ยาและสารเสพติดสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของตนเองโดยลด ละ หรือเลิกใช้ยาเสพติดได้จะส่งผลให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น ความรอบรู้ด้านสุขภาพเป็นหนึ่งในยุทธศาสตร์หลักของกระทรวงสาธารณสุขและเป็นต้นทุนชีวิตที่สามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้ติดยาเสพติดได้พยาบาลวิชาชีพควรมีข้อมูลเกี่ยวกับระดับความรอบรู้ทางสุขภาพและปัจจัยที่ส่งผลให้ผู้ป่วยเสพติดยาบ้ามีรอบรู้ทางสุขภาพซึ่งเป็นข้อมูลนำเข้าในการพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพให้แก่ผู้ป่วยเสพติดยาบ้าให้สามารถลด ละ หรือเลิกใช้ยาเสพติดได้ วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาระดับความรอบรู้ทางสุขภาพ และปัจจัยที่มีผลต่อความรอบรู้ทางสุขภาพในผู้ป่วยเสพติดยาบ้า วิธีการ: เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ รวบรวมข้อมูลจากแบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้ป่วยเสพติดยาบ้าที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นเองตามแนวคิดความรอบรู้ทางสุขภาพของโซเรนเซ็น เครื่องมือการวิจัยผ่านการตรวจสอบคุณภาพความตรงตามเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญจำนวน 3 คน มีค่า I-CVI = 0.8 – 1.0 ค่าS-CVI = 0.97 ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟาของครอนบาค = 0.91 กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยเสพติดยาบ้าที่เข้ารับการบำบัดในสถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี (สบยช.) และโรงพยาบาลธัญญารักษ์ทั้ง 6 แห่งทั่วประเทศจำนวน 507 คน เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 25 เมษายน-15กรกฎาคม 2565 วิเคราะห์ข้อมูลนำเสนอด้วย จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติวิเคราะห์อนุมานใช้ multiple linearregression ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .05 ผลลัพธ์: ผู้ป่วยเสพติดยาบ้ามีระดับความรอบรู้ทางสุขภาพด้านยาเสพติดภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (mean ± SD = 72.8 ± 15.7) ผลการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณในการพยากรณ์ระดับความรอบรู้ทางสุขภาพในผู้ป่วยเสพติดยาบ้า (ภาพรวม) พบว่าระดับการศึกษา ยาเสพติดที่ใช้ เพศ ระยะเวลาที่ใช้ยาเสพติด และรายได้เฉลี่ย สามารถร่วมทำนายระดับความรอบรู้ทางสุขภาพในผู้ป่วยเสพติดยาบ้าได้ร้อยละ 13.6 (R2 = 0.136) อย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .05 สรุป: ทีมพยาบาลควรสร้างความรอบรู้ทางสุขภาพให้แก่ผู้ป่วยเสพติดยาบ้า โดยสร้างกิจกรรมให้สอดคล้องตรงตามความต้องการของผู้ป่วย โดยคำนึงถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้อง อาทิ วิธีการพัฒนา เนื้อหาของข้อมูลควรสอดคล้องกับระดับการศึกษา ประเภทของยาเสพติดที่ผู้ป่วยใช้ และเพศของผู้ป่วย เป็นต้น
เอกสารอ้างอิง
World Drug Report. Executive summary policy implications.United Nations Offce on Drugs and Crime (UNODC); 2021. [cited2022 Feb 5].Available from: https://www.unodc.org/ unodc/en/data-and analysis/ awdr-2021_booklet1.html
Kanato M. and Et al. Report on the results of a household surveyto estimate the population of substance abusers in Thailand in2019. Bangkok: Charansanitwong Printing Co., Ltd; 2019.
Sukhararom R., Aiyawarakul T., Chokprajak S. and Nantiwatkul N.Supply and demand of drugs in Thailand and policyrecommendations Research report. Offce of the Research Fund;2015.
Veerachai V. A document describing the treatment andrehabilitation of drug addicts. Thanyarak Institute. Copy; 2014.
Sørensen, K., Van den Broucke, S., Fullam, J., Doyle, G., Pelikan, J.,Slonska, Z., & Band, H. Health Literacy and Plublic health: asystematic review and integration of defnitions and models. BMCpublic health; 2012. 12 (1), 80 doi:10.1186/1471-2458-12-80
Baker, D. W., J. A. Gazmararian, M. V. Williams, T. Scott, R. M.Parker, D. Green, J. Ren, and J. Peel. Functional health literacyand the risk of hospital admission among medicare managed careenrollees. American Journal of Public Health; 2002. 92(8):1278- 83.
Tayla J Degan, Peter J Kelly, Laura D Robinson and Frank P Deane.Health Literacy in substance disorder treatment: A latent profleanalysis. Journal of Substance abuse Treatment 2018; 96:46-52.
Akpin S., Saudan K., Thongchamnong L., and Zenchaowanit Y. HealthLiteracy of Thammasat University students on medical marijuanause. Documents for the meeting of the academic seminar on theoccasion of the 66th Anniversary of the establishment of theFaculty of Social Sciences, titled “Social Work and Social Welfare:Unlocking Inequality to Sustainability”; 2021 Aug 24; ThammasatUniversity. Bangkok: Thammasat University; 2021.
Kanchanawasee S. Selection of appropriate statistics for research.(4th printing). Bangkok: Boonsiri Printing; 2001.
Rolova G., Gavurova B., and Petruzelka B. Health Literacy,Self-Perceived Health, and Substance Use Behavior among YoungPeople with Alcohol and Substance Use Disorders. Int. J. Environ.Res. Public Health 2021; 18, 4337.
Rolová, G., Barták, M.; Rogalewicz, V.; Gavurová, B. Health literacyin People Undergoing Treatment for Alcohol Abuse—A PilotStudy. Kontakt 2018; 20: e394–e400.
American Psychiatric Association. Diagnostic and StatisticalManual of Mental Disorders (DSM-5). Fifth edition. AmericanPsychiatric Publishing. Washington DC; 2013.
Farrell, S.J.; Dunn, M.; Huff, J. Examining Health Literacy Levels inHomeless Persons and Vulnerably Housed Persons with MentalHealth Disorders. Commun. Ment. Health J. 2019, 56, 1–7.
Stacey L. Sheridan, David J. Halpern, Anthony J. Viera, Nancy D.Berkman, Katrina E. Donahue and Karen Crotty. Interventions forIndividuals with Low Health Literacy: A Systematic Review.Journal of Health Communication 2011. 16:sup3, 30-54, DOI:10.1080/10810730.2011.604391To link to this article: https://doi.org/10.10.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
