ความชุกและปัจจัยเสี่ยงของภาวะทุพโภชนาการในผู้ป่วยมะเร็งผู้ใหญ่ในคลินิกผู้ป่วยนอกที่ศูนย์มะเร็ง: การศึกษาแบบตัดขวาง
คำสำคัญ:
แบบแจ้งเตือนโภชนาการ, มะเร็ง, อาหารเสริมทางการแพทย์, สารอาหารภูมิคุ้มกัน, ภาวะทุพโภชนาการเลือดต่ำบทคัดย่อ
ภูมิหลัง: ภาวะผอมหนังหุ้มกระดูกเป็นปัญหาที่พบบ่อย ในผู้ป่วยโรคมะเร็ง วัตถุประสงค์: การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกของภาวะทุพโภชนาการในผู้ป่วยมะเร็ง ผู้ใหญ่ในศูนย์มะเร็งโดยใช้แบบฟอร์มแจ้งเตือนโภชนาการ (Nutrition Alert Form; NAF) วัตถุประสงค์รองเพื่อหาปัจจัย เสี่ยงของภาวะทุพโภชนาการในผู้ป่วยมะเร็งผู้ใหญ่ นอกจากนี้ ยังเพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่าง NAF ผลทางห้องปฏิบัติการ และสัดส่วนของร่างกายอีกด้วย วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการ วิจัยแบบตัดขวางที่รวบรวมผู้ป่วยมะเร็ง 272 ราย ที่ศูนย์มะเร็ง โรงพยาบาลขอนแก่น ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2565 ถึงสิงหาคม 2566 โดยมีการประเมินภาวะโภชนาการโดยใช้ NAF และ ปัจจัยเสี่ยงซึ่งรวมถึงลักษณะพื้นฐาน สัดส่วนร่างกาย ผลการ ตรวจทางห้องปฏิบัติการ และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับมะเร็งอื่น ๆ ผล: ในผู้ป่วย 272 ราย มีค่ามัธยฐานของอายุที่ 59 ปี (IQR 51-67) และค่ามัธยฐานของดัชนีมวลกายอยู่ที่ 21.7 กิโลกรัม/ เมตร2 (IQR 19.2-24.8) ความชุกของภาวะทุพโภชนาการ ระดับปานกลางและรุนแรงตาม NAF อยู่ที่ร้อยละ 43.8 และ 11.8 ตามลำดับ ผู้ป่วยที่มีภาวะทุพโภชนาการรุนแรงมี น้ำหนักลดลงอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับผู้ป่วยที่ไม่มีภาวะ ทุพโภชนาการ (น้ำหนักที่เปลี่ยนแปลงคิดเป็นร้อยละ 12.77 เทียบกับร้อยละ 2.13, p < .001) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะ ทุพโภชนาการอย่างมีนัยสำคัญ ได้แก่ อายุอย่างน้อย 60 ปี และ ดัชนีมวลกายที่น้อยกว่าหรือเท่ากับ 20 adjusted odds ratio (adjOR) 2.17 (95%CI: 1.15, 4.12); adjOR 3.97 (95%CI: 1.93, 8.17) ตามลำดับ นอกจากนี้พบความสัมพันธ์ระหว่าง เครื่องมือ NAF อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุป: ความชุกของ ภาวะทุพโภชนาการในผู้ป่วยนอกที่เป็นมะเร็งอยู่ในระดับสูง ดังนั้นควรใช้ NAF ในการประเมินภาวะโภชนาการ โดยเฉพาะ อย่างยิ่งในผู้ป่วยมะเร็งที่มีดัชนีมวลกายน้อย และผู้สูงอายุ
เอกสารอ้างอิง
Muscaritoli M, Arends J, Bachmann P, Baracos V, Barthelemy N, Bertz H, et al. ESPEN practical guideline: clinical nutrition in cancer. Clin Nutr 2021;40(5):2898-913.
Bray F, Laversanne M, Sung H, Ferlay J, Siegel RL, Soerjomataram I, et al. Global cancer statistics 2022: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries. CA Cancer J Clin 2024;74(3):229-63.
Gebremedhin TK, Cherie A, Tolera BD, Atinafu BT, Demelew TM. Prevalence and risk factors of malnutrition among adult cancer patients receiving chemotherapy treatment in cancer center, Ethiopia: cross-sectional study. Heliyon 2021;7(6):e07362.
Ni J, Zhang L. Cancer cachexia: definition, staging, and emerging treatments. Cancer Manag Res 2020;12:5597- 605.
Lustberg MB. Management of neutropenia in cancer patients. Clin Adv Hematol Oncol 2012;10(12):825-6.
Donaldson SS, Lenon RA. Alterations of nutritional status: impact of chemotherapy and radiation therapy. Cancer 1979;43(5 Suppl):2036-52.
Zhang J, Xu W, Zhang H, Fan Y. Association between risk of malnutrition defined by patient-generated subjective global assessment and adverse outcomes in patients with cancer: a systematic review and meta-analysis. Public Health Nutr 2024;27(1):e105.
Komindrg S, Tangsermwong T, Janepanish P. Simplified malnutrition tool for Thai patients. Asia Pac J Clin Nutr 2013;22(4):516-21.
Taonam N, Ngamphaiboon N, Aiempradit S, Lepananon T, Sankaseam N, Komindr S, et al. Validation of a Nutrition Alert Form (NAF) against Patient-Generated Subjective Global assessment (PG-SGA) in Patients with locally advanced head and neck squamous cell carcinoma. J Nutr Assoc Thailand 2021;56(1):52-64.
Pourhoseingholi MA, Vahedi M, Rahimzadeh M. Sample size calculation in medical studies. Gastroenterol Hepatol Bed Bench 2013;6(1):14-7.
Saeteaw M, Mutthapha R, Polyiam S. The evaluation of malnutrition in cancer patients who treated with concurrent chemoradiotherapy at Ubonratchathani Cancer Hospital. Isan J Pharm Sci 2018;14(3):44-55.
Team RC. R: A language and environment for statistical computing Vienna. Austria: R Foundation for Statistical Computing; 2021.
Sperandei S. Understanding logistic regression analysis. Biochem Med (Zagreb) 2014;24(1):12-8.
McHugh ML. Interrater reliability: the kappa statistic. Biochem Med (Zagreb) 2012;22(3):276-82.
Arends J, Baracos V, Bertz H, Bozzetti F, Calder PC, Deutz NEP, et al. ESPEN expert group recommendations for action against cancer-related malnutrition. Clin Nutr 2017;36(5):1187-96.
Santarpia L, Contaldo F, Pasanisi F. Nutritional screening and early treatment of malnutrition in cancer patients. J Cachexia Sarcopenia Muscle 2011;2(1):27-35.
Raksawongsa W. Nutritional status and dietary perceptions in colorectal cancer patients undergoing adjuvant chemotherapy. [Thesis] Bangkok : Chulalongkorn University; 2019.
Tongyai A, Sutthiruk J, Wittayapun Y. Association of nutritional assessment in cancer patients receiving radiotherapy between Body Mass Index (BMI) and Nutrition Alert Form (NAF). J DMS 2017;42(5):101-8.
Nitichai N, Angkatavanich J, Somlaw N, Voravud N, Lertbutsayanukul C. Validation of the scored patient-generated subjective global assessment (PG-SGA) in Thai setting and association with nutritional parameters in cancer patients. Asian Pac J Cancer Prev 2019;20(4):1249-55.
Kadakia KC, Symanowski JT, Aktas A, Szafranski ML, Salo JC, Meadors PL, et al. Malnutrition risk at solid tumor diagnosis: the malnutrition screening tool in a large US cancer institute. Support Care Cancer. 2022;30(3):2237-44.
Sheth CH, Sharp S, Walters ER. Enteral feeding in head and neck cancer patients at a UK cancer centre. J Hum Nutr Diet 2013;26(5):421-28.
Reed WT, Jiang R, Ohnuma T, Kahmke RR, Pyati S, Krishnamoorthy V, et al. Malnutrition and adverse outcomes after surgery for head and neck cancer. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg. 2024;150(1):14-21.
Bicakli DH, Uslu R, Güney SC, Coker A. The relationship between nutritional status, performance status, and survival among pancreatic cancer patients. Nutr Cancer 2020;72(2):202-8.
Karami K, Pourmahmoudi A, Akbartabar Toori M, Imani H, Hosseinikia M, Jounaghani M, et al. Malnutrition risk and related factors in cancer patients undergoing chemotherapy: a cross-sectional study. World Cancer Res J. 2021;8.
Sheth CH, Sharp S, Walters ER. Enteral feeding in head and neck cancer patients at a UK cancer centre. J Hum Nutr Diet 2013;26(5):421-28.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
