การประเมินผลบริการให้คำปรึกษาทางไกลด้านโรคผิวหนังผ่านแอปพลิเคชันไลน์สำหรับแพทย์ทั่วไปในเขตพื้นที่สุขภาพของประเทศไทย

บทคัดย่อ

ภูมิหลัง: โรคผิวหนังเป็นปัญหาสำคัญ ปี 2566 มีอัตราป่วย 85.67 ต่อ 1,000 ประชากร แต่แพทย์ผิวหนังมีจำกัด และ 25 จังหวัดไม่มีแพทย์ผิวหนังสังกัดภาครัฐ สถาบันโรคผิวหนังจึงมีนโยบายระบบให้คำปรึกษาทางไกลแก่แพทย์ทั่วไปผ่านแอปพลิเคชันไลน์ในปี 2560 และถูกนำไปใช้ทั่วประเทศ แต่แนวโน้มการส่งเคสกลับลดลงทุกปี และยังไม่พบการศึกษาอย่างเป็นระบบของนำนโยบายไปปฏิบัติ วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัญหาอุปสรรคในการดำเนินงานภายใต้มุมมองผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และพัฒนาข้อเสนอแนะเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงาน วิธีการ: เป็นการวิจัยเพื่อนำนโยบายไปสู่การปฏิบัติ ใช้ทฤษฎี Consolidated Framework for Implementation Research (CFIR) แบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ ศึกษาปัญหาอุปสรรค ออกแบบข้อเสนอแนะ และวัดการยอมรับจากผู้บริหาร โดยศึกษาข้อมูลจากสถิติย้อนหลัง สำรวจความคิดเห็นแพทย์ทั่วไป 215 คน สัมภาษณ์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 40 คน ระดมสมองผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 7 คน และสัมภาษณ์ผู้บริหาร 2 คน ผล: แพทย์โรงพยาบาลชุมชนใช้ระบบมากที่สุดร้อยละ 57.34 รับรู้นโยบายจากการแนะนำระหว่างแพทย์มากที่สุดร้อยละ 32.56 และแพทย์ผิวหนังให้คำแนะนำได้ถึงร้อยละ 98.85 แต่ยังมีความกังวลด้านความปลอดภัยและความไม่สมบูรณ์ของข้อมูลที่ส่งปรึกษา มีข้อเสนอแนะจากการระดมสมอง ได้แก่ เพิ่มการประชาสัมพันธ์ ใช้ Platform ที่ปลอดภัยในการส่งข้อมูล และสร้าง checklist เพื่อความครบถ้วนของข้อมูล ข้อเสนอนี้ได้รับการสนับสนุนจากผู้บริหาร รวมถึงการพิจารณาเบิกจ่ายค่าตอบแทนให้กับแพทย์ สรุป: การเพิ่มช่องทางการรับรู้นโยบาย การพัฒนาระบบที่เป็นมาตรฐานปลอดภัย และตอบสนองต่อความต้องการของผู้ใช้งาน จะช่วยให้การนำนโยบายไปปฏิบัติมีประสิทธิภาพมากขึ้น