ความสัมพันธ์ระหว่างซีทีวีความเสี่ยงสูงขณะให้การรักษาด้วยรังสีระยะใกล้ด้วยภาพจากเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ กับการควบคุมโรคเฉพาะที่และระยะปลอดโรคของมะเร็งปากมดลูกหลังการรักษา
คำสำคัญ:
มะเร็งปากมดลูก, รังสีรักษา, ใส่แร่แบบสามมิติด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์, ซีทีวีความเสี่ยงสูง, รังสีระยะใกล้บทคัดย่อ
ภูมิหลัง: รังสีรักษาระยะใกล้เป็นเทคนิคสำคัญหนึ่งของกระบวนการรักษามะเร็งปากมดลูก มาตรฐานปัจจุบัน คือการใส่แร่สามมิติที่ใช้ภาพเอกซเรย์สามมิติกำหนดขอบเขตที่รักษาเรียกว่า high risk CTV (HR-CTV) ซึ่งการใช้ MRI จะประเมินได้ชัดเจนกว่า CT อีกทั้งช่วยพยากรณ์การตอบสนองของโรคได้ แต่ด้วยข้อจำกัดด้านความคุ้มค่าของ MRI จึงยังมีใช้ไม่แพร่หลาย วัตถุประสงค์: งานวิจัยนี้รวบรวมผลการรักษาด้วยรังสีระยะใกล้แบบ CT-based ในโรงพยาบาลมะเร็งลำปาง แบ่งกลุ่มและวิเคราะห์ขนาดของ HR-CTV ที่วาดโดย CT ว่ามีความสัมพันธ์ต่อผลการรักษาอย่างไร วิธีการ: ศึกษาย้อนหลังจากผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูก 194 ราย ที่ได้รับการฉายรังสีภายนอกร่วมกับใส่แร่ เฉพาะแบบ CT-based intracavitary ด้วยอุปกรณ์ tandem with ovoid หรือ fletcher ใช้ Kaplan-Meier และ log-rank คำนวณการควบคุมโรคเฉพาะที่ (local control) และระยะปลอดโรค (disease-free survival) จากนั้นเปรียบเทียบความสัมพันธ์ของขนาด HR-CTV เมื่อให้รังสีระยะใกล้ครั้งแรกต่อผลการรักษาด้วย Cox-regression analysis ผล: จากระยะติดตามเฉลี่ย 26 เดือน 2-year LC 85.3%, DFS 80.5% เมื่อแบ่งขนาด HR-CTV เป็น 3 กลุ่มคือ < 20 cm3, 20-30 cm3, > 30 cm3 พบว่า LC ที่ 6 เดือนแรกเป็น 100% เท่ากันในกลุ่ม < 20 และ 20-30 cm3 เทียบกับ 93.4% ในกลุ่ม > 30 cm3, 2-year LC ทั้งสามกลุ่มคือ 92.6%, 86.2%, 78.3% (p = .014) และ 2-year DFS 88.0%, 77.3%, 74.7% ตามลำดับ (p = .027) ขนาดของ HR-CTV < 20 cm3 สัมพันธ์ต่อ LC (HR 0.222, p = .007) และ DFS (HR 0.393, p = .014) ที่ดีกว่ากลุ่ม > 30 cm3สรุป: ขนาดของ HR-CTV ที่วาดโดยภาพ CT เมื่อให้รังสีระยะใกล้ครั้งแรกสัมพันธ์ต่อทั้ง LC และ DFS โดยใน 6 เดือนแรกกลุ่ม HR-CTV < 30 cm3 ตอบสนองต่อการรักษาดีที่สุด จาก univariate analysis กลุ่ม HR-CTV < 20 cm3 สัมพันธ์ต่อ LC และ DFS ดีกว่าเมื่อเทียบกับ HR-CTV > 30 cm3
เอกสารอ้างอิง
Ferlay J, Ervik M, Lam F, Laversanne M, Colombet M, Mery L, et al. Global Cancer Observatory: Cancer Today. Lyon, France: International Agency for Research on Cancer. [Internet] 2024. [cited 2024 Dec 19]. Available from: https://gco.iarc.who.int/today
National Comprehensive Cancer Network. Cervical Cancer. National Comprehensive Cancer Network Clinical Practice Guidelines in Oncology [NCCN Guidelines]. [Internet] 2024; (Ver 4). [cited 2024 Dec 19]. Available from: https://www.nccn.org/guidelines/guidelines-detail?category=1&id=1426
Viswanathan AN, Erickson B, Gaffney DK, Beriwal S, Bhatia SK, Lee Burnett O 3rd, et al. Comparison and consensus guidelines for delineation of clinical target volume for CT- and MR-based brachytherapy in locally advanced cervical cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2014;90(2):320-8.
Mahantshetty U, Poetter R, Beriwal S, Grover S, Lavanya G, Rai B, et al. IBS-GECESTRO-ABS recommendations for CT based contouring in image guided adaptive brachytherapy for cervical cancer. Radiother Oncol 2021;160:273-84.
Vargo JA, Beriwal S. Image-based brachytherapy for cervical cancer. World J Clin Oncol 2014;5(5):921-30.
Viswanathan AN, Thomadsen B; American Brachytherapy Society Cervical Cancer Recommendations Committee; American Brachytherapy Society. American Brachytherapy Society consensus guidelines for locally advanced carcinoma of the cervix. Part I: general principles. Brachytherapy 2012;11(1):33-46.
Schmid MP, Lindegaard JC, Mahantshetty U, Tanderup K, Jurgenliemk-Schulz I, Haie-Meder C, et al. Risk factors for local failure following chemoradiation and magnetic resonance image-guided brachytherapy in locally advanced cervical cancer: results from the EMBRACE-I study. J Clin Oncol 2023;41(10):1933-42.
Rangarajan R, Saravanan S, Vijayalakshmi J, Kumari K. Differences between MRI- and CT-based delineation of target volume and organs at risk in high-dose-rate Brachytherapy of Cervix. Int J Gynecol Cancer 2019;17(3).
Wang F, Bu L, Wu Q, Jiang X, Wu L, Li Y, et al. Comparison of computed tomography- and magnetic resonance imaging-based target delineation for cervical cancer brachytherapy. J Contemp Brachytherapy 2020;12(4):367-74.
Haie-Meder C, Potter R, Van Limbergen E, Briot E, De Brabandere M, Dimopoulos J, et al. Recommendations from Gynaecological (GYN) GEC-ESTRO Working Group (I): concepts and terms in 3D image based 3D treatment planning in cervix cancer brachytherapy with emphasis on MRI assessment of GTV and CTV. Radiother Oncol 2005;74(3):235-45.
Koom WS, Sohn DK, Kim JY, Kim JW, Shin KH, Yoon SM, et al. Computed tomography-based high-dose-rate intracavitary brachytherapy for uterine cervical cancer: preliminary demonstration of correlation between dose-volume parameters and rectal mucosal changes observed by flexible sigmoidoscopy. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2007;68(5):1446-54.
Beriwal S, Kannan N, Kim H, Houser C, Mogus R, Sukumvanich P, et al. Three-dimensional High Dose Rate Intracavitary Image-guided Brachytherapy for the Treatment of Cervical Cancer Using a Hybrid Magnetic Resonance Imaging/Computed Tomography Approach: Feasibility and Early Results. Clin Oncol (R Coll Radiol) 2011;23(10):685-90.
DE Sanctis V, Facondo G, Vullo G, Anzellini D, Sanguineti G, Nardangeli A, et al. clinical outcomes and toxicity of CT-guided high dose-rate brachytherapy in women with locally-advanced cervical cancer. Cancer Diagn Progn 2023;3(2):194-200.
Sturdza A, Pötter R, Fokdal LU, Haie-Meder C, Tan LT, Mazeron R, et al. Image guided brachytherapy in locally advanced cervical cancer: Improved pelvic control and survival in RetroEMBRACE, a multicenter cohort study. Radiother Oncol 2016;120(3):428-33.
Bae HS, Kim YJ, Lim MC, Seo SS, Park SY, Kang S, et al. Predictors of radiation field failure after definitive chemoradiation in patients with locally advanced cervical cancer. Int J Gynecol Cancer 2016;26(4):737-42.
Potter R, Georg P, Dimopoulos JC, Grimm M, Berger D, Nesvacil N, et al. Clinical outcome of protocol based image (MRI) guided adaptive brachytherapy combined with 3D conformal radiotherapy with or without chemotherapy in patients with locally advanced cervical cancer. Radiother Oncol 2011;100(1):116-23.
Murakami N, Takahiro K, Wakita A, Nakamura S, Okamoto H, Inaba K, et al. CT based three dimensional dose-volume evaluations for high-dose rate intracavitary brachytherapy for cervical cancer. BMC Cancer 2014;14:447.
Schernberg A, Bockel S, Annede P, Fumagalli I, Escande A, Mignot F, et al. Tumor shrinkage during chemoradiation in locally advanced cervical cancer patients: prognostic significance, and impact for image-guided adaptive brachytherapy. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2018;102(2):362-72.
Tanderup K, Fokdal LU, Sturdza A, Haie-Meder C, Mazeron R, van Limbergen E, et al. Effect of tumor dose, volume and overall treatment time on local control after radiochemotherapy including MRI guided brachytherapy of locally advanced cervical cancer. Radiother Oncol 2016;120(3):441-6.
Chi Y, Pan Y, Zhang N, Han D, Guo X, Mao Z, et al. Clinical outcomes of MRI-guided adaptive brachytherapy for each fraction in locally advanced cervical cancer: a single institution experience. Front Oncol 2022;12:841980.
Pötter R, Tanderup K, Kirisits C, de Leeuw A, Kirchheiner K, Nout R, et al. The EMBRACE II study: The outcome and prospect of two decades of evolution within the GEC-ESTRO GYN working group and the EMBRACE studies. Clin Transl Radiat Oncol 2018;9:48-60.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสารกรมการแพทย์
