เส้นทางของแผนการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งแห่งชาติ: ย้อนอดีต ผ่านปัจจุบัน สู่อนาคต

บทคัดย่อ

โรคมะเร็งเป็นปัญหาสำคัญทางสาธารณสุขของทุกประเทศทั่วโลกทำให้เกิดการสูญเสียชีวิตของประชาชนก่อนวัยอันควร และเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาเป็นจำนวนมาก องค์การอนามัยโลก (World Health Organization; WHO) จึงได้แนะนำให้ทุกประเทศดำเนินการวางแผนเชิงกลยุทธ์ที่ครอบคลุมตั้งแต่การป้องกันโรคมะเร็งจนถึงการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย¹ ภายใต้ความสอดคล้องกับโครงสร้างพื้นฐานและทรัพยากรที่มีอยู่ของแต่ละประเทศ โดยให้ความสำคัญกับโรคมะเร็งชนิดที่พบได้บ่อยและเป็นปัญหาสุขภาพหลักของประเทศสำหรับประเทศไทยมีการจัดทำแผนการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งแห่งชาติ (National Cancer Control Programme; NCCP) ขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2540 ตามมติของคณะรัฐมนตรีในขณะนั้น โดยสถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ภายใต้ความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งองค์กรภาครัฐ เอกชน องค์กรอิสระ ตลอดจนภาคีเครือข่ายต่าง ๆ มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะด้านนโยบายและแนวทางการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งครอบคลุมในทุกมิติโดยให้มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับปัญหาของประเทศสามารถนำไปสู่การปฏิบัติได้จริงตามวิถีชีวิตของประชาชน ประกอบด้วยยุทธศาสตร์ด้านการป้องกันการเกิดโรค การตรวจหาโรคมะเร็งระยะเริ่มแรก การรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง การดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง สารสนเทศโรคมะเร็ง และการวิจัยเพื่อป้องกันและควบคุมโรคมะเร็ง