ความรู้และพฤติกรรมทางสุขภาพด้านคุ้มครองผู้บริโภคของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการศึกษาภาคตัดขวางมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความรู้และพฤติกรรมทางสุขภาพด้านคุ้มครองผู้บริโภคของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ในจังหวัดลำพูน ที่ได้จากการคัดเลือกแบบสุ่มจากผู้รับผิดชอบงานคุ้มครองผู้บริโภคระดับอำเภอ จำนวน 456 คน โดยใช้แบบสอบถามที่พัฒนาขึ้นให้เหมาะสมกับบริบทการดำเนินงานของจังหวัดลำพูน มีค่าความเชื่อมั่นของครอนบาช เท่ากับ 0.783 ผลการศึกษาพบว่า อสม.ที่เข้าร่วมการศึกษาส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุเฉลี่ย 53.3 ปี มีอาชีพรับจ้างทั่วไป (ร้อยละ 37.0) การศึกษาสูงสุดที่ระดับประถมศึกษา (ร้อยละ 39.7) มีรายได้น้อยกว่า 5,000 บาท (ร้อยละ 47.4) มีบทบาทและความรับผิดชอบด้านการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคติดต่อ (ร้อยละ 60.3) ระยะเวลาที่เป็นอสม.2-10 ปี (ร้อยละ 38.4) และเคยผ่านการอบรมทางสุขภาพ (ร้อยละ 80.7) หลังการอบรม อสม.มีความรู้ระดับสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยระยะเวลาที่เป็น อสม.ต่างกัน มีผลต่อความรู้ที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 อสม.มีพฤติกรรมทางสุขภาพอยู่ในระดับดี โดยช่วงอายุต่างกัน มีผลต่อพฤติกรรมทางสุขภาพที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ .01 ทั้งนี้ ความรู้มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับพฤติกรรมสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า อสม.ในพื้นที่มีความรู้ด้านคุ้มครองผู้บริโภคอีกทั้งยังสามารถนำไปใช้ปรับพฤติกรรมสุขภาพของตนเองและจัดการกับปัญหาคุ้มครองผู้บริโภคในพื้นที่ได้ การส่งเสริมให้เกิดการทำงานร่วมกันของ   อสม. และเจ้าหน้าที่ทั้งระดับอำเภอและจังหวัด รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะช่วยแก้ไขปัญหาคุ้มครองผู้บริโภคได้อย่างยั่งยืน