การประเมินสมรรถนะของระบบเฝ้าระวังโรคมือ เท้า ปาก และโรคติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส จังหวัดสุรินทร์ พ.ศ. 2559

ผู้แต่ง

  • ลักขณา สีนวลแล สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 นครราชสีมา
  • สุทธิลักษณ์ หนูรอด สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 นครราชสีมา
  • กัญญรัตน์ สระแก้ว สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 นครราชสีมา

คำสำคัญ:

โรคมือ เท้า ปาก,โรคติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส, ค่าพยากรณ์บวก, ความไว

บทคัดย่อ

โรคมือเท้าปาก และโรคติดเชื้อไวรัสเอนเทอโร เป็นโรคที่ต้องเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาในประเทศไทย
ตั้งแต่ พ.ศ. 2544 แต่ละปีประเทศไทยพบผู้ป่วยเป็นจำนวนมาก และพบผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงจนถึงขั้น
เสียชีวิตในจังหวัดสุรินทร์อัตราป่วยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา
ร่วมกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสุรินทร์ประเมินระบบเฝ้าระวังโรคมือ เท้า ปาก และโรคติดเชื้อไวรัส
เอนเทอโร จังหวัดสุรินทร์ พ.ศ.2559 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณลักษณะเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ
ของระบบเฝ้าระวังศึกษาขั้นตอนการรายงาน และให้ข้อเสนอแนะในการปรับปรุงระบบเฝ้าระวัง วิธีการศึกษา
เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวางทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ในโรงพยาบาลศูนย์สุรินทร์ โรงพยาบาลปราสาท
โรงพยาบาลกาบเชิง โรงพยาบาลท่าตูม และโรงพยาบาลสังขะ ประชากรที่ทำการศึกษาคือผู้ป่วยที่มารับการรักษา
ที่โรงพยาบาลในจังหวัดสุรินทร์ที่มีอายุไม่เกิน 15 ปี ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม – 31 ธันวาคม 2559 กลุ่มตัวอย่าง
คือผู้ป่วยที่มารับการรักษาในโรงพยาบาลที่ศึกษา ที่มีอายุไม่เกิน 15 ปีตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม – 31 ธันวาคม
2559 สืบค้นข้อมูลผู้ป่วยโรคมือ เท้า ปาก และโรคติดเชื้อไวรัสเอนเทอโรจากเวชระเบียนผู้ป่วยในโรงพยาบาล
และรายงานในระบบเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา รายงาน 506 ปี พ.ศ. 2559 ผลการศึกษาพบว่าใน 5 โรงพยาบาล
ที่ศึกษามีเวชระเบียนที่ทบทวนทั้งหมด 1,058 ราย และสัมภาษณ์ผู้เกี่ยวข้อง 33 ราย ค่าพยากรณ์บวกร้อยละ
50.40 ความไวร้อยละ 61.43 ความถูกต้องตัวแปรเพศร้อยละ 99.60 ตัวแปรอายุร้อยละ 99.80 ตัวแปร
วันเริ่มป่วยร้อยละ 48.19 ความทันเวลาในการรายงานผู้ป่วยเข้าสู่ระบบเฝ้าระวังภายในเวลา 3 วัน อยู่ที่ร้อยละ
92.94 ข้อมูลในเวชระเบียนและในรายงาน 506 เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเด็กอายุ
0 - 3 ปี พบสูงในเดือนมิถุนายน–สิงหาคม ผู้บริหารและผู้ปฏิบัติงานมีทัศนคติที่ดีต่อระบบเฝ้าระวัง สรุปและ
วิจารณ์ผลพบว่าค่าพยากรณ์ผลบวกและความไวอยู่ในระดับพอใช้ได้ ความทันเวลาในการรายงานอยู่ในเกณฑ์ดี
ข้อมูลจากระบบรายงานสามารถเป็นตัวแทนของข้อมูลในเวชระเบียนได้ ระบบรายงานและโปรแกรมที่ง่าย
ก็เป็นปัจจัยเอื้อให้ผู้ปฏิบัติสามารถปฏิบัติงานได้ง่ายขึ้น มีการนำข้อมูลมาใช้ในการแจ้งเตือนและติดตาม
สถานการณ์ เพื่อให้ระบบเฝ้าระวังมีประสิทธิภาพมากขึ้น ผังการไหลเวียนข้อมูลของจังหวัดควรปรับปรุง
ให้เป็นปัจจุบันเพื่อให้เจ้าหน้าที่ใหม่เข้าใจขั้นตอนการทำงาน ควรมีการส่งตัวอย่างตรวจเพื่อแยกเชื้อที่เป็นสาเหตุ
ในโรงพยาบาลที่ติดชายแดนยังมีปัญหาการแจ้งรายงานผู้ป่วยต่างด้าวให้กับฝั่งเพื่อนบ้านทราบ ซึ่งจำเป็นต้องมี
ช่องทางที่ชัดเจนเพื่อเป็นประโยชน์ในการป้องกันควบคุมโรคไม่ให้แพร่ระบาดมายังฝั่งไทยได้

เอกสารอ้างอิง

1. สำนักระบาดวิทยา.ระบบเฝ้าระวังโรค (รายงาน 506). [serial online] 2559. [ค้นข้อมูลเมื่อ 3 กุมภาพันธ์
2559]; ค้นข้อมูลจาก:http://www.boe.moph.go.th/boedb/surdata/disease.php?dcontent=
old&ds=71
2. กระทรวงสาธารณสุข. นิยามโรคติดเชื้อประเทศไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์,
2546.
3. สำนักระบาดวิทยาและกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. แนวทางเฝ้าระวัง สอบสวน และรายงานโรค กรณีสงสัย
ติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส(12 กรกฎาคม 2555). [serial online] 2559. [ค้นข้อมูลเมื่อ 25 พฤศจิกายน
2559]; ค้นข้อมูลจาก: URL:http://thaigcd.ddc.moph.go.th/uploads/pdf/baby/13.7.58/
Measure_HFM.pdf
4. U.S.Department of Health and Human Service, Centre of Disease Control and Prevention. Update
Guideline for Evaluating Public Health Surveillance Systems, MMWR 2001; 50: 1-25.
5. World Health Organization. International Statistical Classi cation of Diseases and Related Health
Problems 10th Revision (ICD-10)-WHO Version for ;2016.[serial online] 2016. [cited 2016
Feb 3]; Available from: URL:http://apps.who.int/classi cations/icd10/browse/2016/en#/I
6. สำนักระบาดวิทยา.รายงานการประเมินระบบเฝ้าระวังโรคมือ เท้า ปาก และโรคติดเชื้อไวรัสเอนเทอโร
ประเทศไทย พ.ศ. 2555. [Internet]. 2556 [เข้าถึงเมื่อ13 พฤศจิกายน 2559]. เข้าถึงได้จาก
http://www.boe.moph.go.th/ les/report/20140320_87651203.pdf
7. ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง. [Internet]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ13 พฤศจิกายน 2559]. เข้าถึงได้จาก https://sites.
google.com/site/bbnmonsl/khnad-khxng-klum-tawxyang

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2019-01-31

รูปแบบการอ้างอิง

สีนวลแล ล., หนูรอด ส., & สระแก้ว ก. (2019). การประเมินสมรรถนะของระบบเฝ้าระวังโรคมือ เท้า ปาก และโรคติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส จังหวัดสุรินทร์ พ.ศ. 2559. วารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา, 25(1), 16–26. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ODPC9/article/view/187097

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ