การศึกษาระยะเวลาตรวจวินิจฉัยจนถึงเริ่มรักษาผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนาน เปรียบเทียบจากการวินิจฉัยโดยใช้วิธี Xpert MTB/RIF, Line Probe Assay และ phenotypic DST: กรณีศึกษาจังหวัดนครราชสีมา 1 ตุลาคม 2554 - 31 มีนาคม 2560

สุผล ติตยนันทพร; บุญช่วย นาสูงเนิน

ผู้แต่ง

สุผล ติตยนันทพร สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา
บุญช่วย นาสูงเนิน สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา

คำสำคัญ:

ระยะเวลาตรวจวินิจฉัย, วันเริ่มรักษาผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนาน, นครราชสีมา

บทคัดย่อ

การศึกษาไปข้างหน้าโดยเก็บข้อมูลย้อนหลังเพื่อเปรียบเทียบระยะเวลาตรวจวินิจฉัยจนถึงวันเริ่มรักษา
ผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานโดยใช้วิธี Xpert MTB/RIF, Line Probe Assay และ phenotypic DST
กลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง 92 ราย จากทะเบียนประวัติการรักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนาน กรณีศึกษา
จังหวัดนครราชสีมา ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2554 - 31 มีนาคม 2560 โดยใช้สถิติ Krusal-Wallis Test ผลการศึกษา
ระยะเวลาตั้งแต่การวินิจฉัยโรคจนถึงการเริ่มต้นรักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนาน วิธี Xpert MTB/RIF 12 วัน,
Line Probe Assay 28 วัน และ culture-phenotypic drug sensitivity testing 81 วัน เมื่อทดสอบความแตกต่าง
ค่ามัธยฐาน ระยะเวลาตรวจวินิจฉัยจนถึงวันเริ่มรักษาผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานพบว่า มีความแตกต่างกัน
อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.0001) สรุปผลการศึกษา Xpert MTB/RIF เป็นวิธีที่สามารถลดระยะเวลา
เริ่มรักษาผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานได้

เอกสารอ้างอิง

1. World Health Organization. Global Tuberculosis Report 2015.Geneva: World Health Organization;
2016.
2. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์วัณโรคระดับชาติ พ.ศ. 2560-2564, พิมพ์ครั้งที่ 1.
กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย, 2560.
3. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการบริหารจัดการผู้ป่วยวัณโรคดื้อยา พ.ศ. 2558. พิมพ์
ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย, 2558.
4. สำนักวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ข้อมูลการเฝ้าระวังการดื้อยาวัณโรคของประเทศไทย
ครั้งที่ 4 ปี พ.ศ. 2555-2556.
5. สำนักงานสาธารณสุขจังหวดั นครราชสมี า. ข้อมูลรายงานผลการดำเนินงานควบคุมวัณโรคจงั หวดั นครราชสีมา
ระหว่างปีงบประมาณ 2555-2558. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา. (เอกสารอัดสำเนา), 2558.
6. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา ข้อมูลรายงานผลการดำเนินงานควบคุมวัณโรคจังหวัดนครราชสีมา
ระหว่างปีงบประมาณ 2559-2560. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา. (เอกสารอัดสำเนา),
2560.
7. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา แนวทางปฏิบัติในการส่งต่อเพื่อตรวจวินิจฉัยวัณโรคและวัณโรค
ดื้อยาจังหวัดนครราชสีมา ระหว่างปีงบประมาณ 2555-2558. สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดนครราชสีมา.
(เอกสาอัดสำเนา), 2558.
8. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา แนวทางปฏิบัติในการส่งต่อเพื่อตรวจวินิจฉัยวัณโรคและวัณโรค
ดื้อยาจังหวัดนครราชสีมา ระหว่างปีงบประมาณ 2559-2560. สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดนครราชสีมา.
(เอกสาอัดสำเนา), 2560.
9. Bowarnkitwong, S. Nonparamatic statistic in social behavioral sciences research. Bangkok : Faculy
of education Chulalongkorn University. (in Thai), 2016.
10. นิรมล พิมพ์นํ้าเย็น, ทวีศักดิ์ ศิริพรไพบูลย์. สถานการณ์วัณโรคดื้อยาหลายขนานในพื้นที่ภาคเหนือตอนล่าง
ของประเทศไทย. วารสารวัณโรค วัณโรคทรวงอก และเวชบำบัดวิกฤต 2553; 31: 69.
11. เอกจิตรา สุขกุล. สถานการณ์วัณโรคดื้อยาหลายขนานโรงพยาบาลมะการักษ์ ปี พ.ศ. 2545-2550. วารสาร
วัณโรค วัณโรคทรวงอก และเวชบำบัดวิกฤต 2551; 29:103-113.
12. Churchyard GJ, Stevens WS, Mametja LD, McCarthy KM, Chihota V, et al. Xpert MTB/RIF versus
sputum microscopy as the initial diagnostic test for tuberculosis: a cluster- randomisedtrial
embedded in South African roll-out of Xpert MTB/RIF Lancet Glob Health 2015 ; 3 : 450-457.