ผลของโปรแกรมการป้องกันนักสูบบุหรี่หน้าใหม่ในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ในเขตเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • สุวัชรนีย์ สุโนภักดิ์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
  • เทอดศักดิ์ พรหมอารักษ์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
  • พยอม สุขเอนกนันท์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

คำสำคัญ:

ผลของโปรแกรม, การป้องกันนักสูบบุหรี่หน้าใหม่, นักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น, พฤติกรรมการป้องกัน การสูบบุหรี่, ทักษะชีวิต

บทคัดย่อ

การสูบบุหรี่ในกลุ่มวัยรุ่นโดยเฉพาะกลุ่มนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น จำเป็น
ต้องหามาตรการหรือแนวทางในการป้องกันปัญหานี้ การวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi–experimental Research)
มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการป้องกันนักสูบบุหรี่หน้าใหม่ในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น
โดยมีกิจกรรมเพื่อเพิ่มทักษะทั้ง 6 คู่ ดังนี้ ความคิดสร้างสรรค์และความคิดอย่างมีวิจารณญาณ การสื่อสาร
ที่มีประสิทธิภาพและทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล ความตระหนักในตนเองและความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น
การจัดการกับอารมณ์และการจัดการกับความเครียด ความภาคภูมิใจในตัวเองและความรับผิดชอบทางสังคม
และการตัดสินใจและการแก้ปัญหา ทำการศึกษาที่โรงเรียนสองแห่งสังกัดเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด ตำบลในเมือง
อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด กลุ่มตัวอย่างเป็นกลุ่มทดลอง 40 คน และกลุ่มเปรียบเทียบ 40 คน
เก็บรวบรวมข้อมูลโดยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบน
มาตรฐาน เปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยด้วยสถิติ Paired t–test, Independent Sample t–test ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05
ผลการศึกษาพบว่า ภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยด้านความรู้ สามารถใช้ทักษะชีวิตทั้ง
6 คู่ คือ ความคดิ สร้างสรรค์และความคิดอย่างมีวิจารณญาณ การสือ่ สารที่มปี ระสิทธภิ าพและทักษะความสัมพันธ์
ระหว่างบุคคล ความตระหนักในตนเองและความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น การจัดการกับอารมณ์และการจัดการ
กับความเครียด ความภาคภูมิใจในตัวเองและความรับผิดชอบทางสังคม การตัดสินใจและการแก้ปัญหา
ในการป้องกันการสูบบุหรี่ได้ มีพฤติกรรมการป้องกันการสูบบุหรี่ และความพึงพอใจในการร่วมกิจกรรม
หลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง และสูงกว่าในกลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <0.001)
การนำเอาทักษะชีวิตทั้ง 6 คู่ มาประยุกต์ ส่งผลให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้และสร้างความเข้มแข็งให้เกิดขึ้น
กับตนเอง ดังนั้น โปรแกรมการป้องกันนักสูบบุหรี่หน้าใหม่ในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น จึงมีความเหมาะสม
ที่โรงเรียนจะนำไปประยุกต์ใช้เพื่อป้องกันการสูบบุหรี่ในนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิผล

References

1. จักรพันธ์ เพ็ชรภูมิ และปิยะรัตน์ นิ่มพิทักษ์พงศ์. การทบทวนวรรณกรรมเรื่องมาตรการจำกัดการเข้าถึง
บุหรี่ของเยาวชน.วารสารสาธารณสุขศาสตร์. 2558; 45(3) : 310-323.
2. สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การสำรวจพฤติกรรมการสูบบุหรี่และการดื่มสุราของประชากร พ.ศ. 2557. กรุงเทพฯ:
บริษัท เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น จำกัด ; 2558.
3. ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ มหาวิทยาลัยมหิดล (ศจย.). สถานการณ์การควบคุม
การบริโภคยาสูบของประเทศไทย พ.ศ. 2559. พิมพ์ครั้งที่ 1.กรุงเทพฯ: เจริญดี มั่นคงการพิมพ์ ; 2559.
4. เบญจวรรณ กิจควรดี. ผลของการประยุกต์การสร้างเสริมทักษะชีวิตร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมเพื่อ
ป้องกัน การสบูบหุรี่ในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนแห่งหนึ่งในจังหวัดอุดรธานี. วิทยานิพนธ์
ปริญญาสาธารณสุขมหาบัณฑิต สาขาวิชาสุขศึกษาและการ ส่งเสริมสุขภาพ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย
ขอนแก่น ; 2552.
5. ธิดารัตน์ ผลเต็ม. ประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยการประยุกต์ใช้การเสริมสร้างทักษะชีวิตร่วมกับ
แรงสนับสนุนทางสังคมเพื่อพัฒนาพฤติกรรมการป้องกันการสูบบุหรี่ในนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
โรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น.วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุข
มหาบัณฑิต สาขาวิชาสุขศึกษาและการส่งเสริมสุขภาพ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น ; 2553.
6. มานิจ เขียวมณี. ผลการประยุกต์ใช้โปรแกรมประยุกต์การป้องกันการสูบบุหรี่โดยใช้บุคคลต้นแบบ
ต่อพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น ในตำบลหน่อม อำเภออาจสามารถ จังหวัด
จังหวัดร้อยเอ็ด. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขมหาบัณฑิต สาขาวิชาการส่งเสริมสุขภาพและพฤติกรรม
ศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ; 2557.
7. พิทยา สังข์แก้ว มณฑา เก่งการพานิช ธราดล เก่งการพานิช และนรีมาลย์ นีละไพจิตร. ผลของโปรแกรม
การเลิกสูบบุหรี่ของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร.วารสารวิชาการสำนักงานป้องกัน
ควบคุมโรคที่ 5 นครราชสีมา 2558 ; 21(3) : 55-67.
8. ชญาณิศา ปินะถา. ผลของโปรแกรมสุขศึกษาโดยการประยุกต์ใช้ทักษะชีวิตร่วมกับกระบวนการเรียนรู้
แบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการป้องกันการสูบบุหรี่ของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาชั้นปีที่ 1
โรงเรียนมัธยมแห่งหนึ่ง. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2556 ; 6(1) : 29-36.
9. ศุภรัตน์ อิ่มวัฒนกุล. ผลของการประยุกต์ใช้โปรแกรมทักษะชีวิตร่วมกับการสนับสนุนจากผู้ปกครอง (5A,S)
เพื่อป้องกันการสูบบุหรี่ในวัยรุ่นชุมชนแออัด. วารสารการพยาบาลสาธารณสุข. 2552 ; 23(3) : 1-12.

เผยแพร่แล้ว

2018-03-31

How to Cite

สุโนภักดิ์ ส., พรหมอารักษ์ เ., & สุขเอนกนันท์ พ. (2018). ผลของโปรแกรมการป้องกันนักสูบบุหรี่หน้าใหม่ในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ในเขตเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา, 24(1), 86–95. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ODPC9/article/view/188830