ปัจจัยที่ส่งผลต่ออาการพิษ และระดับสารเคมีตกค้างในเลือดของเกษตรกร อำเภอขามสะแกแสง จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาอัตราการเป็นพิษของระบบต่างๆ ในร่างกายของเกษตรกรจาก
สารเคมีตกค้างในเลือดพื้นที่ อ.ขามสะแกแสง จ.นครราชสีมา และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อความเป็นพิษ
ของสารเคมีในเลือดเกษตรกรโดยใช้แบบสัมภาษณ์เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเกษตรกรจำนวน
400 ราย ในระหว่างเดือนตุลาคม ถึง ธันวาคม ปี พ.ศ. 2559 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติ
พรรณนา นำเสนอด้วย ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติถดถอยโลจิสติกแบบพหุ
ผลการศึกษาพบว่า อัตราการเป็นพิษของระบบต่างๆ ในร่างกายของเกษตรกรจากสารเคมีตกค้างในเลือด
ส่วนมากเกษตรกรที่ใช้สารเคมีมีอาการพิษระบบกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นมากที่สุด ร้อยละ 30.60 รองลงมาคือระบบ
ประสาท ร้อยละ 22.00 และระบบระบบทางเดินหายใจ ร้อยละ 19.4 และเมื่อพิจารณาอาการของแต่ละระบบแล้ว
พบว่าในระบบระบบกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นจะมีอาการเมื่อยล้ามากที่สุด ร้อยละ 30.9 ระบบประสาทมีอาการ
ปวดศีรษะ ร้อยละ 45.9 และระบบทางเดินหายใจมีอาการระคายเคืองคอ แสบคอ คอแห้ง ร้อยละ 38.2
ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ กับความเป็นพิษของสารเคมีในเลือดเกษตรกร จากการวิเคราะห์ด้วยสถิติ
ถดถอยโลจิสติกแบบพหุพบความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p-value < 0.05 ในปัจจัยด้าน
ระยะเวลาการฉีดพ่น (ORadj =1.91, 95%CI = 1.15-2.41, p-value< 0.001) ชนิดสารเคมีกลุ่มกำจัดวัชพืช
บางชนิด (ORadj = 4.15, 95%CI = 1.47-11.70, p-value = 0.006) และพฤติกรรมการใช้สารเคมี (ORadj =
0.45, 95%CI = 0.32-0.65, p-value < 0.001) สรุป ความเป็นพิษของสารเคมีในเลือดเกษตรกร ยังคง
เป็นปัญหาที่สำคัญ ที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมแรงร่วมใจกันลดปัญหาสารเคมีที่ตกค้างทั้งในขั้นตอนการทำงาน
ด้านการเกษตรและปริมาณสารเคมีที่ตกค้างในพืช ผัก ผลไม้ กันอย่างจริงจังเพื่อลดปัญหาด้านสุขภาพ
ของประชาชน