ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อในกระแสเลือดที่เกิดจากเชื้อ Escherichia coli และ Klebsiella pneumoniae สายพันธุ์ดื้อยาชนิด สร้างเอนไซม์ Extended-spectrum -Lactamase ในโรงพยาบาลจังหวัดนครพนม
คำสำคัญ:
Extended-spectrum -Lactamase, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, การติดเชื้อ ในกระแสเลือดบทคัดย่อ
การศึกษานี้ใช้รูปแบบการศึกษาแบบกลุ่มศึกษาและกลุ่มเปรียบเทียบ (Case-Control Study)
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อในกระแสเลือดที่เกิดจากเชื้อ Escherichia
coli และ Klebsiella pneumoniae สายพันธุ์ดื้อยาชนิดสร้างเอนไซม์ Extended-spectrum -Lactamase
(ESBLs) ในโรงพยาบาลจังหวัดนครพนม เก็บรวบรวมข้อมูลย้อนหลังโดยใช้แบบคัดลอกข้อมูลจากฐานข้อมูล
ในโรงพยาบาล จากผู้ป่วยที่ติดเชื้อ E. coli และ K. pneumoniae ในกระแสเลือด ระหว่างวันที่ 1 มกราคม -
31 ธันวาคม พ.ศ. 2557 จำนวน 178 คน แบ่งออกเป็นกลุ่มศึกษาและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 89 คน
การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าตํ่าสุดและ
ค่าสูงสุด และใช้สถิติอนุมานเพื่อวิเคราะห์ตัวแปรเชิงเดี่ยวและวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติค ผลการศึกษาพบว่า
ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการติดเชื้อในกระแสเลือดที่เกิดจากเชื้อ E. coli และ K. pneumoniae สายพันธุ์ดื้อยา
ชนิดสร้างเอนไซม์ Extended-spectrum -Lactamase ในโรงพยาบาลจังหวัดนครพนม อย่างมีนัยสำคัญทาง
สถิติ ได้แก่ เพศชาย (ORadj = 2.43, 95% CI: 1.23-4.79) ผู้ที่ป่วยเป็นโรคไตเรื้อรัง (ORadj = 3.86, 95%
CI: 1.44-10.34) การรักษาตัวในโรงพยาบาลเป็นเวลาตั้งแต่ 7 วันขึ้นไป (ORadj = 2.10, 95% CI: 1.08-4.08)
และการมีประวัติเคยได้รับยาปฏิชีวนะกลุ่ม Cephalosporins ก่อนการเจาะเลือดเพาะเชื้อภายใน 72 ชม.
(ORadj = 4.40, 95% CI: 1.93-10.02) การติดเชื้อ E. coli และ K. pneumoniae สายพันธุ์ดื้อยาชนิด
สร้างเอนไซม์ Extended-spectrum -Lactamase จะมีโอกาสเกิดเพิ่มขึ้นในผู้ป่วยเพศชาย ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง
ผู้ป่วยนอนรักษาตัวในโรงพยาบาลเป็นเวลานานและผู้ป่วยที่เคยได้รับยาปฏิชีวนะมาก่อน ควรเฝ้าระวังเป็น
พิเศษในการดูแลรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้ เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่อาจจะเกิดขึ้นได้ง่าย รวมทั้งการร่วมมือเฝ้าระวัง
และป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคของบุคลากรทางการแพทย์ สามารถช่วยลดการติดเชื้อดื้อยาในผู้ป่วยลงได้
เอกสารอ้างอิง
(INICC) report, data summary of 43 countries for 2007-2012 Device-associated module.
Am J Infect Control 2014; 42(9):942-56.
2. Danchaivijitr S, Tangtrakool T, Waitayapiches S, et al. Eff i cacy of hospital infection control in
Thailand 1988-1992. J Hosp Infect 1996; 32(2):147-53.
3. Rongrungruang Y, Sawanpanyalert N, Chomdacha P, et al. Health-Care Associated Infections in
Thailand 2011. J Med Assoc Thai 2013;96(2):117-23.
4. พรพิศ ตรีบุพชาติสกุล, นาตยา คำสว่าง, ปัญญา เถื่อนด้วง. ผลการรักษาผู้ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด
ตามแนวเวชปฏิบัติหลังใช้ระบบพยาบาลผู้ประสานงาน. พุทธชินราชเวชสาร. 2552;26(1): 29-36.
5. Anderson DJ, Moehring RW, Sloane R, et al. Bloodstream Infections in Community Hospitals
in the 21st Century: A Multicenter Cohort Study. PLOS ONE 2014; 9(3):e91713.
6. Smet A, Martel A, Persoons D, et al. Broad-spectrum b-lactamases among Enterobacteriaceae
of animal origin:molecular aspects, mobility and impact on public health. FEMS Microbiology
Rev 2009;34(3):295-316.
7. Briongos-Figuero LS, Gmez-Traveso T, Bachiller-Luque P, et al.. Epidemiology, risk factors
and comorbidity for urinary tract infections caused by extended-spectrum beta-lactamase
(ESBL)-producing enterobacteria. Int J Clin Pract 2012; 66(9): 891-6.
8. Anunnatsiri S, Towiwat P, Chaimanee P. Risk factors and clinical outcomes of extended spectrum
beta-lactamase (ESBL)-producing Escherichia coli septicemia at Srinagarind University
Hospital, Thailand. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2012; 43(5): 1169-77.
9. Hadic S, Custovic A, Smajlovic J, et al. Distribution of nosocomial infections caused by Klebsiella
pneumoniae ESBL strain. J Environ Occup Sci 2012; 1(3): 141-6.
10. Chetcuti ZS, Azzopardi N, Sant J. Mortality risk score for Klebsiella pneumoniae bacteraemia.
Eur J Intern Med 2014; 25(6): 571-6.
11. สำนักงานนิเทศและประชาสัมพันธ์ กระทรวงสาธารณสุข. สถานการณ์เชื้อดื้อยาปฏิชีวนะในไทย [อินเทอร์เน็ต]
2556 [เข้าถึงเมื่อ 10 สิงหาคม 2558]. เข้าถึงได้จาก: http://narst.dmsc.moph.go.th/news001.html.
12. Schlesselman JJ. Case-Control Studies: Design,Conduct, Analysis. USA: Oxford University; 1982.
13. Hsieh FY, Block DA, Larsen MD. A simple method of sample size calculation for linear and logistic
regression. Stat Med 1998; 17(14): 1623-34.
14. Leistner R, Sakellariou1 C, Grntke S, et al. Mortality and molecular epidemiology associated with
extended-spectrum -lactamase production in Escherichia coli from bloodstream infection.
Infect Drug Resist 2014; 7: 57–62.
15. Nakai H, Hagihara M, Kato H, et al. Prevalence and risk factors of infections caused by
extended-spectrum b-lactamase (ESBL)-producing Enterobacteriaceae. J Infect Chemother
2016; 22(5):319-26.
16. Grntke S, Kohler C, Steinmetz I, et al. Molecular epidemiology of extended-spectrum beta-lactamase
(ESBL)-positive Klebsiella pneumoniae from bloodstream infections and risk factors for
mortality. J Infect Chemother 2014; 20(12): 817-9.
17. Kengkla K, Charoensuk N, Chaichana M, et al. Clinical risk scoring system for predicting extended
spectrum b-lactamase-producing Escherichia coli infection in hospitalized patients. J Hosp
Infect 2016; 93(1): 49-56.
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา ถือว่าเป็น
ลิขสิทธิ์ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา
