การพัฒนาศักยภาพของผู้สูงอายุในการดูแลสุขภาพตนเองโดยกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ บ้านมาบกราด ตำบลพันชนะ อำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. 2562

ผู้แต่ง

  • รัชนีกร เหิดขุนทด คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา
  • รศ.ดร.พุฒิพงศ์ สัตยวงศ์ทิพย์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษากระบวนการพัฒนาศักยภาพของผู้สูงอายุในการดูแล
สุขภาพตนเอง โดยกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ และศึกษาผลของการพัฒนา กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุบ้านมาบ
กราด ตำบลพันชนะ อำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 30 คน เลือกมาโดยวิธีเฉพาะเจาะจง การวิจัยมี
3 ขั้นตอน ไดแ้ ก  1) การศึกษาบริบทชุมชน 2) กระบวนการพัฒนาศักยภาพของผูสู้งอายุในการดูแลสุขภาพตนเอง และ 3) ผล
ของการพัฒนา เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย แบบสำรวจ แบบสัมภาษณ์ และแบบบันทึก วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติ
ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงแบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษา
บริบทชุมชน พบว่า บ้านมาบกราด มีผู้สูงอายุ 125 คน คิดเป็นร้อยละ 14.60 ของประชากรผลการศึกษากระบวนการพัฒนา
ศักยภาพของผู้สูงอายุ พบว่า ผู้สูงอายุได้เข้าร่วมกระบวนการพัฒนาการศักยภาพในการดูแลสุขภาพตนเอง 4 ขั้นตอน ได้แก่
1) การค้นพบข้อเท็จจริง 2) การสะท้อนความคิด วิเคราะห์ วิจารณ์อย่างมีเหตุผล 3) การตัดสินใจเลือกวิธีปฏิบัติกิจกรรมอย่าง
เหมาะสม จำนวน 4 กิจกรรม และ 4) การคงไว้ซึ่งการปฏิบัติที่เหมาะสมผลการศึกษาผลลัพธ์ของการพัฒนา พบว่า หลังการ
พัฒนาผู้สูงอายุมีความรู้เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพตนเอง มีความตระหนักในการดูแลสุขภาพตนเอง และมีพฤติกรรมการดูแล
สุขภาพตนเอง สูงกว่าก่อนการพัฒนาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05)

เอกสารอ้างอิง

1. กษิดตา พานทอง. กระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจด้านสุขภาพผู้สูงอายุที่อยู่คนเดียว ชุมชนบ้านเวียงสวรรค์ อำเภอแม่เมาะ
จังหวัดลำปาง. [วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ; 2551.
2. คมกริช หุตะวัฒนะ. การพัฒนารูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพของสมาชิกชมรมผู้สูงอายุตำ บลพันชนะ
อำ เภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา. [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต].
นครราชสีมา : มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ; 2553.
3. วิภาพร สิทธิสาตร์. พฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในชุมชน เขตความรับผิดชอบสถานีอนามัยบ้าน
เสาหิน ตำบลวัดพริก อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี. พิษณุโลก : วิทยาลัย พยาบาล
บรมราชชนนี พุทธชินราช, 2550.
4. นิตยา แก้วคำสอน. การพัฒนาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ ตามหลัก 3 อ.โดยกระบวนการ
เสริมสร้างพลังอำนาจ บ้านหนองจันทน์ ตำบลศรีวิไล อำเภอศรีวิไล จังหวัดบึงกาฬ. [วิทยานิพนธ์ปริญญา
สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต] นครราชสีมา : มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ; 2558.
5. บรรลุ ศิริพานิช. คู่มือสูงอายุ : ฉบับเตรียมตัวก่อนสูงอายุ (เตรียมตัวเกษียณการงาน). กรุงเทพฯ : หมอชาวบ้าน ; 2550.
6. สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. สุขภาพคนไทย 2555. [ออนไลน์]. 2555 [เข้าถึงเมื่อ2555
สิงหาคม 18]. เข้าถึงได้จาก http://www.thaihealth.or.th/partner/books_rec/29302.
7. สถาบันวิจัยประชากรและสังคมมหาวิทยาลัยมหิดล.สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2559. [ออนไลน์].
2560 [เข้าถึงเมื่อ 2560 กุมภาพันธ์ 1]. เข้าถึงได้จาก http://www.ipsr.mahidol.ac.th/ipsrbeta/ FileUpload/
PDF/ Report-File-547.pdf.
8. สุนทร โสภณอัมพรเสนีย์. การพัฒนาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุโดยกระบวนการเสริม
สร้างพลังอำนาจ บ้านหนองพลวง ตำบลหนองพลวง อำเภอจักราช จังหวัดนครราชสีมา. [วิทยานิพนธ์
ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. นครราชสีมา : มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ; 2551.
9. สำนักงานสถิติจังหวัดนครราชสีมา.ประชากรจังหวัดนครราชสีมา 2559. [ออนไลน์]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2562 มีนาคม 30].
เข้าถึงได้จาก http://www.Nkrat.nso.go.th.
10. อำเภอด่านขุนทดจังหวัดนครราชสีมา. ศูนย์ข้อมูลประเทศไทย Thailand Information Center. [ออนไลน์]. 2557
[เข้าถึงเมื่อ 2559 ตุลาคม 11] เข้าถึงได้จาก http://nakhonratchasima.kapook.com.
11. องค์การบริหารส่วนตำบลพันชนะ. แผนพัฒนาสามปี องค์การบริหารส่วนตำบลพันชนะ พ.ศ. (2559-2561). 2559.
องค์การบริหารส่วนตำบลพันชนะ อำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา.
12. โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพันชนะ. สรุปผลการดำเนินงานสาธารณสุขตำบลพันชนะ (1 ตุลาคม 2556 - 30
กันยายน 2557). 2557. โรงพยาบาลส่งเสริมตำบลพันชนะ.
13. Gibson. Theory of empowerment. [Online].1991 [cited 2013, June 15] Available from
: http//bantungsan.blogspot.com/.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2019-08-28

รูปแบบการอ้างอิง

เหิดขุนทด ร., & สัตยวงศ์ทิพย์ ร. (2019). การพัฒนาศักยภาพของผู้สูงอายุในการดูแลสุขภาพตนเองโดยกระบวนการเสริมสร้างพลังอำนาจ บ้านมาบกราด ตำบลพันชนะ อำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. 2562. วารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา, 25(3), 44–53. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ODPC9/article/view/212280

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ