ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมโรคไข้เลือดออกในพื้นที่ระบาด จังหวัดชัยภูมิ ปี 2563

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional study) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์  ต่อการควบคุมโรคไข้เลือดออกในพื้นที่ระบาด จังหวัดชัยภูมิ ปี 2563 ประชากร คือ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในจังหวัดชัยภูมิ จำนวน 127  แห่ง  คัดเลือกตัวอย่างโดยใช้หลักเกณฑ์การคัดเข้า-คัดออก ได้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 65 แห่ง วิเคราะห์ข้อมูลแบบหลายตัวแปร โดยใช้สถิติ Multiple logistic regression ผลการศึกษา พบว่า มาตรการเตรียมความพร้อมก่อนการระบาดที่ปฏิบัติมากที่สุด คือ มีการกำจัดลูกน้ำยุงลายก่อนการระบาด และปฏิบัติน้อยที่สุด คือ มีการตรวจสภาพเครื่องพ่นก่อนการระบาด การดำเนินงานมาตรการ 3-3-1 ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 35.4 อัตราป่วยโรคไข้เลือดออกสูงกว่าเกณฑ์ ร้อยละ 89.2 และค่าดัชนีลูกน้ำยุงลายสูงกว่าเกณฑ์ ร้อยละ 56.9 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอัตราป่วยโรคไข้เลือดออกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การกำจัดลูกน้ำยุงลายก่อนการระบาด (OR_adj = 2.92, 95% CI = 2.01-4.23) การตรวจสภาพเครื่องพ่น (OR_adj = 0.13, 95% CI = 0.09-0.21) การอบรมทีมควบคุมโรคก่อนการระบาด (OR_adj = 3.29, 95% CI = 2.21-4.91) การประชาสัมพันธ์ผ่านเสียงตามสายหรือหอกระจายข่าวหมู่บ้าน (OR_adj = 2.78, 95% CI = 1.99-3.87) และการดำเนินงานตามมาตรการ 3-3-1 ผ่านเกณฑ์ (OR_adj = 1.93, 95% CI = 1.33-2.78) ส่วนปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับค่าดัชนีลูกน้ำยุงลายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การกำจัดลูกน้ำยุงลายก่อนการระบาด (OR_adj = 0.11, 95% CI = 0.05-0.24) การใช้เครื่องพ่นหมอกควัน (OR_adj = 3.99, 95% CI = 2.39-6.66) มีการตรวจสภาพเครื่องพ่น (OR_adj = 0.57, 95% CI = 0.39-0.82) และการดำเนินงานตามมาตรการ 3-3-1 ผ่านเกณฑ์ (OR_adj = 0.56, 95% CI = 0.39-0.79)  ดังนั้น จังหวัดชัยภูมิควรดำเนินการกำจัดลูกน้ำยุงลายก่อนการระบาดและเตรียมเครื่องพ่นสารเคมีให้พร้อมใช้งาน พร้อมทั้งดำเนินงานตามมาตรการ 3-3-1 เมื่อเกิดการระบาดของไข้เลือดออก