ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคลของเกษตรกรอายุ 50 ปีขึ้นไป ตำบลพุดซา อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา

วิทชย  เพชรเลียบ; วลัญช์ชยา  เขตบำรุง

ผู้แต่ง

วิทชย เพชรเลียบ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล
วลัญช์ชยา เขตบำรุง คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล

คำสำคัญ:

Factors, Personal protective equipment, Farmers

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคลของเกษตรกร ตำบลพุดซา อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ เกษตรกรที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป จำนวน 236 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติทดสอบไคสแควร์ ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการใช้อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคลเป็นบางครั้ง ร้อยละ 50.8 ใช้เป็นประจำ ร้อยละ 36.9 และไม่ใช้ ร้อยละ 12.3 ตามลำดับ กลุ่มเกษตรกรส่วนใหญ่มีการสวมรองเท้าบู๊ทขณะทำงาน ร้อยละ 83.5 สวมเสื้อแขนยาว กางเกงขายาวที่ปิดมิดชิด ร้อยละ 74.6 สวมถุงมือ ร้อยละ 62.7 สวมแว่นตาและถุงมือยางขณะผสมสารเคมีกำจัดศัตรูพืช ร้อยละ 61.9 โดยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ ไม่มีการสวมปลั๊กอุดหูขณะขับรถไถนาหรือรถนวดข้าว ร้อยละ 83.9 และพบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P < 0.05) ได้แก่ ปัจจัยด้านระยะเวลาการทำงานต่อวัน (P < 0.001) และการรับรู้ความเสี่ยงจากการทำงาน (P = 0.027) ตามลำดับ ดังนั้น หน่วยงานของภาครัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีการจัดกิจกรรม เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการรับรู้ความเสี่ยง และการป้องกันตนเองจากการทำงาน รวมทั้งมีการสร้างความตระหนักให้เกษตรกรใส่ใจต่อการใช้อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคลอย่างต่อเนื่อง

เอกสารอ้างอิง

กลุ่มสถิติแรงงาน สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การสำรวจแรงงานนอกระบบ พ.ศ. 2563 [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 2563 ส.ค. 4]. เข้าถึงได้จาก: http://www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/ด้านสังคม/สาขาแรงงาน/Informal_work_force /2563/fullreport_63.pdf.

Fuente A., & Hickson L. Noise-induced hearing loss in Asia. International Journal of Audiology 2011; 50(2): 3–10.

Donham J.K., & Thelin A. Agriculture medicine: Occupational environmental health for the health professions. Iowa: Blackwell Publishing; 2006.

จิว เชาว์ถาวร, ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ และวรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล. ภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงจากการทำงานของเกษตรกรปลูกหอมแดง. พยาบาลสาร 2557; 41(2): 35–47.

อนุวัฒน์ อัคคีสุวรรณ์, นุจรีย์ แซ่จิว, จำนงค์ ธนะภพ และจันจิรา มหาบุญ. การบาดเจ็บและอาการทางระบบโครงร่างกล้ามเนื้อและกระดูกอันเนื่องมาจากการทำงานของเกษตรกรผู้ประกอบอาชีพสวนปาล์ม เขตพื้นที่ตำบลสินปุน อำเภอเขาพนม จังหวัดกระบี่. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ 2558; 8(3): 48–58.

สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือแรงงานนอกระบบปลอดภัยใส่ใจสุขภาพ: กลุ่มอาชีพเกษตรกร. นนทบุรี: ศูนย์สื่อและสิ่งพิมพ์แก้วเจ้าจอม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา; 2559.

Barbara A.P., Jill N., & Patricia, J.Q. Fundamentals of Industrial Hygiene. 5th ed. Atlanta: National Safety Council; 1996.

วิทญา ตันอารีย์. การประเมินผลกระทบสุขภาพจากการใช้สารเคมีทางการเกษตรในการปลูกพืชไร่ เขตเทศบาลเมืองแกนพัฒนา อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่. เชียงใหม่: คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่; 2554.

Tri J., Nikie A.D. & Hanan L.D. Pesticide Poisoning and the Use of Personal Protective Equipment (PPE) in Indonesian Farmers. Journal of Environmental and Public Health 2020; 25(3): 1–7.

วรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล, ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์, ธานี แก้วธรรมานุกูล, อนนท์ วิสุทธิ์ธนานนท์ และวิไลพรรณ ใจวิไล. ความเสี่ยงด้านอาชีวอนามัยและการบาดเจ็บที่เกี่ยวเนื่องจากการทำงานของเกษตรกรชาวนา: กรณีศึกษาพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่. พยาบาลสาร 2562; 46(4): 37–48.

วิทชย เพชรเลียบ และวลัญช์ชยา เขตบำรุง. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมความปลอดภัยในการทำงานของเกษตรกรสูงอายุ ตำบลพุดซา อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารควบคุมโรค 2564; 47(1): 151–161.

สุรพงษ์ โสธนะเสถียร. การสื่อสารกับสังคม. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2550.

เกษราวัลณ์ นิลวรางกูร, วันเพ็ญ ทรงคำ, ลดาวัลย์ พันธุ์พานิชย์, ศิมาลักษณ์ ดิถีสวัสดิ์เวทย์ และ John, F.S. การพัฒนาองค์ความรู้ในการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคจากการทำงานของแรงงานสูงวัยนอกระบบ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ; 2560.

ฉันทนา จันทวงศ์, นันทพร ภัทรพุทธ, วรรณภา ลือกิตินันท์ และกัญจนวลัย นนทแก้ว แฟร์รี่. อาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการประกอบอาชีพ คุณภาพชีวิต และข้อเสนอแนะในการจัดบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิแก่แรงงานสูงอายุนอกระบบ: กรณีศึกษาในชายทะเลฝั่งตะวันออกของ ประเทศไทย. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ 2559; 32(1): 1–14.

สำนักงานเกษตร จังหวัดนครราชสีมา. ข้อมูลทะเบียนเกษตรกร [อินเทอร์เน็ต] 2563 [เข้าถึงเมื่อ 2563 ส.ค. 15]. เข้าถึงได้จาก: http://www.khorat.doae.go.th/web/index.php/2014-11-27-04-36-03.

สำนักงานเทศบาลตำบลพุดซา. ข้อมูลจำนวนเกษตรกร พ.ศ. 2563. นครราชสีมา: เทศบาลตำบลพุดซา; 2563.

Krejcie R.V. & Morgan D.W. Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement 1970; 30: 607–610.

Bloom B.S. Handbook on formation and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw-Hill Book Company; 1971.

Elikana E.L., Aiwerasia V.N. & Leslie L. Farmers' knowledge, practices and injuries associated with pesticide exposure in rural farming villages in Tanzania. BMC Public Health 2014; 14(2): 1–13.

Bhattarai D., Singh B.S., Baral D., Sah B.R., Budhathoki S.S., & Pokharel K.P. Work-related injuries among farmers: a cross-sectional study from rural Nepal. Journal of Occupational Medicine and Toxicology 2016; 48(4): 1–7.

Elvis D.O., Michael M., & Benedicta F.M. Pesticides exposure and the use of personal protective equipment by cocoa farmers in Ghana. Environmental System Research 2016; 17(3): 1–15.

Cargnin S., Echer I.C. & Silva R.D. Tobacco farming: use of personal protective equipment and pesticide poisoning. Cuidado é Fundamental 2017; 9(2): 466–472.

Maryam A., Jalal P., Forouzan R.S., Mohammad J.A. & Akram K.S. Which Factors Influence Farmers’ Use of Protective Measures During Pesticides Exposure. Workplace Health & Safety 2019; 67(7): 338–349.

Ayuk B.T., Baleba R.M., Dapi L.N. & Medoua G.N. Pesticide usage and occupational hazards among

farmers working in small-scale tomato farms in Cameroon. Journal of the Egyptian Public Health Association 2019; 94(2): 1–7.

Sapkota K.R., Sapkota S., & Katuwal K. Pesticides handling practices among potato growers in Kavrepalanchok, Nepal. Journal of Agriculture and Natural Resources 2020; 3(1): 77–87.

Sandesh T., Bipana T., Rinicha B. et.al. Knowledge on pesticide handling practices and factors affecting adoption of personal protective equipment: a case of farmers from Nepal. Advances in Agriculture 2021; 25(4): 1–8.

Tinoco H.C., Lima G.A., Sant A.P., Gomes C.S., Santos J.N. Risk perception in the use of personal protective equipment against noise-induced hearing loss. Gestão & Produção 2019; 26(1): 1–21.

Manar M.E., Mervat H.R., Hebat G., Nayera S.M. Risk perception and occupational accidents among a group of Egyptian construction workers in Cairo, Egypt. Egyptian Family Medicine Journal 2019; 3(2): 142–154.