บทความถูกถอดถอน: รูปแบบการป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับในพื้นที่จังหวัดชัยภูมิ
คำสำคัญ:
การติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ, การพัฒนารูปแบบ, การประเมินรูปแบบบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับในจังหวัดชัยภูมิ ซึ่งได้แก่ 1) ศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับ 2) พัฒนารูปแบบการป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับ และ 3) ประเมินผลของรูปแบบการป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับที่พัฒนาขึ้น เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย 1) แบบสอบถามที่คุณภาพของเครื่องมือมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.75 ซึ่งประกอบไปด้วยข้อมูลส่วนบุคคล, ครอบครัวและเพื่อน, ชุมชน, และอัตราความชุกของการติดเชื้อ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลหาความสัมพันธ์กับการเกิดโรคพยาธิใบไม้ตับในชุมชน โดยใช้สถิติ Binary Logistic Regression 2) ชุดกิจกรรมที่พัฒนาตามแบบแผนทางสุขภาพและยุทธศาสตร์ ภายใต้ความร่วมมือของชุมชนและหน่วยงานในพื้นที่โดยมีคุณภาพครอบคลุมด้านความเที่ยงตรงเชิงโครงสร้าง 3) ประเมินผลโดยการเปรียบเทียบผลระหว่างกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองโดยใช้แบบสอบถามด้านความรู้ การรับรู้และพฤติกรรมที่มีพิสัยของค่าความเชื่อมั่นรายด้านระหว่าง 0.75 - 0.88 ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดโรคพยาธิใบไม้ตับ คือ พฤติกรรมการบริโภคก้อยปลา (p<0.01) และการรับรู้โอกาสเสี่ยงของการเกิดโรค (p<0.05) หลังการทดลองการพัฒนารูปแบบการป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับ พบว่า กลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมมีอัตราความชุกของการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับลดลงทั้งสองกลุ่มที่ร้อยละ 7.03 และ 22.83 ตามลำดับ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.01) ข้อเสนอแนะควรมีกิจกรรมการให้ความรู้ การเสริมสร้างการรับรู้โดยใช้สื่อที่เข้าใจง่าย รวมถึงสื่อบุคคล มีการสะท้อนข้อมูลกลับให้ชุมชนได้รับทราบ นโยบายของภาครัฐในพื้นที่ควรดำเนินการอย่างจริงจังและต่อเนื่องและนำรูปแบบที่พัฒนาไปประยุกต์ในพื้นที่อื่น
เอกสารอ้างอิง
Andrew RH, Sithithaworn P, Petney TN. Opisthorchis viverrini : an underestimated parasite in world health. Trends in Parasitology. 2008;24(11):497-501.
World Health Organization. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans Part B: Biological Agents VOLUME 100A Review of Human Carcinogens. Geneva: WHO Press; 2011.
Jongsuksuntigul P, Imsomboon T. Opisthorchiasis control in Thailand. Acta Trop. 2003;88(3):229-232.
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. รายงานผลการศึกษาสถานการณ์โรคหนอนพยาธิและโปรโตซัวของประเทศไทยปี 2564 [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2564 กันยายน 29]. เข้าถึงได้จาก: http://www.moph.go.th/smf/index .topic=1636.0.
Buntilov V, Wattanayingcharoenchai S, Nithikathkul C, Wongsaroj T, editors. A geographic information system for estimating the prevalence of Helminthiasis in the North-Eastern Thailand. Asian Conference on Remote Sensing; 2011 October 11; Taipei Taiwan; 2011.
Wongsaroj T, Nithikathkul C, Rojkitikul W, Nakai w, Royal L, Ramasut P. National survey of Helminthaisis in Thailand. Asian Biomedicine. 2014;54(2):44-56.
Grundy-Warr C, Andrews R, Sithithaworn P, Pentney T, Sripa B, Laithavewat L, et al. Raw attitudes, wetland cultures, life-cycles: Socio-cultural dynamics relating to Opisthorchis viverrini in the Mekong Basin. Parasitology International. 2012;61(1):65-70.
พวงรัตน์ ยงวณิชย์, สมชาย ปิ่นละออ. กลไกการก่อมะเร็งท่อน้ำดีโดยอนุมูลอิสระจากการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ. ศรีนครินทร์เวชสาร. 2558;20(3):150-154.
Thamavit W, Bhamarapravati N, Sahaphong S, Vajrasthira S, Angsubhakorn S. Effect of dimethylnitrosamineoninduction of cholangiocarcinoma in Opisthorchis viverrini infected Syrian Golden Hamster1. Cancer Res. 1978;38:463-469.
ปาณิสรา ภู่โสภา, บรรณาธิการ. กระบวนการใช้แผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์ในการป้องกันควบคุมโรคไข้เลือดออก เทศบาลตำบลปทุม อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี. การประชุมเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา มสธ ครั้งที่ 1; 2554 กันยายน 5; มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2554.
อรุณ จิรวัฒน์กุล. สถิติทางวิทยาศาสตร์สุขภาพเพื่อการวิจัย. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: วิทยพัฒน์ จำกัด; 2552.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชัยภูมิ. สารสนเทศภูมิศาสตร์ข้อมูลสุขภาพ จังหวัดชัยภูมิ [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 2565 กันยายน 29]. เข้าถึงได้จาก: http://203.157.176.8/giscenter/pop.php.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชัยภูมิ. รายงานผลตรวจโรคหนอนพยาธิในโครงการศึกษาสถานการณ์โรคหนอนพยาธิและโปรโตซัวของจังหวัดชัยภูมิ ปี 2561. พิมพ์ครั้งที่ 1. ชัยภูมิ: ไทยเสรีการพิมพ์; 2561.
Watana P, Watana WB. Liver fluke-associated cholangiocarcinoma. Br J Surg. 2002;89:962-970.
อมร นนทสุต, บรรณาธิการ. การจัดทำแผนที่ยุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนาสุขภาพของประชาชน. การประชุมติดตามผลการดำเนินงานรอบ 12 เดือน กรมอนามัยประจำปี 2559; 2559 กันยายน 16; กรมอนามัย. นนทบุรี; 2559.
Green LW. Health Education Planning: A Diagnostic Approach. California: Mayfield Publishing Company; 1980.
Bronfenbrenner U. The Ecology of Human Development: Experiments by Nature and Design. Camridge, MA: Harvard Universit Press; 1979.
Fishbein M, Ajzen I. Belief Attitude Intention and Behavior: An Introduction to theory and Research. United States: Addison-Wesley Publishing Company; 1975.
Bloom BS. Handbook on formative and summative evaluation of student learning. New York: McGraw–Hill; 1971.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา ถือว่าเป็น
ลิขสิทธิ์ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา
