ปัจจัยที่สัมพันธ์กับความเครียดในผู้สูงอายุ ตำบลห้วยกะปิ อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี

ผู้แต่ง

  • นภัสวรรณ มานพกาวี คณะสาธารณสุขศาสตร์และสหเวชศาสตร์, วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดชลบุรี, สถาบันพระบรมราชชนก
  • นันทวัฒน์ พุทธเจริญ คณะสาธารณสุขศาสตร์และสหเวชศาสตร์, วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดชลบุรี, สถาบันพระบรมราชชนก
  • วรัญญ์ศิชา ทรัพย์ประเสริฐ คณะสาธารณสุขศาสตร์และสหเวชศาสตร์, วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดชลบุรี, สถาบันพระบรมราชชนก
  • กรกฎ ฤทธิ์ประสม คณะสาธารณสุขศาสตร์และสหเวชศาสตร์, วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดชลบุรี, สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

ผู้สูงอายุ, ความเครียด, ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเครียด

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับความเครียดของผู้สูงอายุในตำบลห้วยกะปิ อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี โดยกลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป จำนวน 351 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถาม ประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ 1. ข้อมูลส่วนบุคคล 2. แบบสอบถามเกี่ยวกับปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเครียดของผู้สูงอายุ ได้แก่ ปัจจัยด้านสุขภาพ เศรษฐกิจ และสังคม 3. แบบสอบถามความเครียด (ST-5) ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติสหสัมพันธ์ของเพียร์สันและสถิติไคสแควร์ ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ อายุ (gif.latex?x^{2}=21.914, p=0.002, Cramer’s V=0.177) สถานภาพสมรส (gif.latex?x^{2}= 23.285, p=0.002, Cramer’s V=0.177) ระดับการศึกษา (gif.latex?x^{2}=16.688, p=0.054 , Cramer’s V=0.126) รายได้ (gif.latex?x^{2}=22.107, p=0.009, Cramer’s V=0.145) ความเพียงพอของรายได้ (gif.latex?x^{2}=9.750, p=0.021, Cramer’s V=0.167) และโรคประจำตัว (gif.latex?x^{2}=8.535, p=0.036, Cramer’s V=0.156) มีความสัมพันธ์กับความเครียดของผู้สูงอายุ ในขณะที่เพศไม่มีความสัมพันธ์กับความเครียดของผู้สูงอายุ จากการศึกษาดังกล่าว แสดงให้เห็นว่า ปัจจัยด้านสุขภาพทางจิตใจ (r=0.683, p<0.001) ปัจจัยสถานภาพด้านการเงิน (r=0.527, p<0.001) และปัจจัยด้านความสัมพันธ์ในครอบครัว (r=0.562, p<0.001) มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับความเครียดของผู้สูงอายุในระดับปานกลาง ส่วนปัจจัยด้านสุขภาพทางร่างกาย (r=0.461, p<0.001) และปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมทางสังคมและชุมชน (r=0.222, p<0.001) มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับความเครียดของผู้สูงอายุในระดับต่ำและระดับต่ำมาก ตามลำดับ

เอกสารอ้างอิง

กรมสุขภาพจิต. ความเครียดของคนไทย: การศึกษาระดับชาติปี 2546. กรุงเทพฯ: บียอนด์ พับลิสซิ่ง; 2546.

กรมสุขภาพจิต. แนวทางการดูแลสังคมจิตใจผู้สูงอายุในสถานณ์การณ์ โควิค-19 สำหรับผู้ดูแลผู้สูงอายุ/อาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) กรุงเทพฯ: บริษัท พรอสเพอรัสพลัส จำกัด; 2563.

กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถิติผู้สูงอายุ [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พฤศจิกายน 5]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/1159.

กรมการปกครอง. สถิติจำนวนประชากรจังหวัดชลบุรี [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พฤศจิกายน 5]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMenu/newStat/sumyear.php.

เกษม ต้นติผลาชีวะ, กุลยา ต้นติผลาชีวะ. การรักษาสุขภาพในวัยสูงอายุ. กรุงเทพฯ: อรุณ การพิมพ์; 2528.

อังควรา วงษาสันต์, นพรัตน์ บุญเพียรผล. ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดความเครียดของผู้สูงอายุ ในเขตบางพลัด จังหวัดกรุงเทพมหานคร [อินเตอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พฤศจิกายน 5]. เข้าถึงได้จาก: https://repository.rmutr.ac.th/bitstream/handle/123456789/747/rmutrconth_101.pdf?sequence=1&isAllowed=y.

ศูนย์ข้อมูลสารสนเทศด้านสุขภาพ. HDCชลบุรี การคัดกรองความเครียด ST- 5 ในผู้สูงอายุ [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พฤศจิกายน 5]. เข้าถึงได้จาก: https://cbi.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=pformated/format1.php&cat_id=574437c29aff8d1709da55677abc4b03&id=7bd56fb9f20abea2eb72dfca24155e6a.

Krejcie, R.V., & D.W. Morgan. Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement. 1970;30(3):607–610.

ศรีจันทร์ พรจิราศิลป์. ความเครียดและวิธีแก้ความเครียด [อินเตอร์เน็ต]. 2554 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พฤศจิกายน 5]. เข้าถึงได้จาก: https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/47/ความเครียด-วิธีแก้ความเครียด.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. รายงานสภาพจิตผู้สูงอายุไทย [อินเตอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2565 พฤศจิกายน 5]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dop.go.th/download/knowledge/th1512367202-108_0.pdf.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-01-15

รูปแบบการอ้างอิง

มานพกาวี น., พุทธเจริญ น., ทรัพย์ประเสริฐ ว., & ฤทธิ์ประสม ก. (2024). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับความเครียดในผู้สูงอายุ ตำบลห้วยกะปิ อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี . วารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา, 30(2), 64–74. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ODPC9/article/view/264496

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ