ผลการจัดโปรแกรมการสร้างเสริมสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและ ระดับความดันโลหิต ในผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ เขตเทศบาลเมืองหลังสวน อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร

บทคัดย่อ

              การวิจัยทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการสร้างเสริมสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองและระดับความดันโลหิตในผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ ในชุมชน กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 60 คน เป็นผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงที่มีอายุ 60-79 ปี ที่มีความดันโลหิตมากกว่า 140/90 ในรายที่ไม่มีโรคเบาหวานร่วมด้วย และ
มีความดันโลหิตมากกว่า 130/80 ในรายที่มีโรคเบาหวานร่วมด้วย ในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา สุ่มเลือกกลุ่มตัวอย่างจาก 2 ชุมชนเขตเทศบาลเมืองหลังสวน อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร เป็น
กลุ่มทดลอง (n=30)และกลุ่มเปรียบเทียบ(n=30) กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการสร้างเสริมสุขภาพ เป็นเวลา 10 สัปดาห์ การดำเนินการวิจัยเริ่มจากประเมินความดันโลหิตให้ความรู้เกี่ยวกับโรค การดูแลตนเองเมื่อป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง การป้องกันภาวะแทรกซ้อนและการเยี่ยมบ้านผู้ป่วยและติดตามทางโทรศัพท์ 2 ครั้ง ในขณะที่กลุ่มเปรียบเทียบได้รับการบริการตามปกติ เก็บข้อมูลโดยผู้วิจัย ได้รับแบบสอบถามก่อนและหลังได้รับโปรแกรม โดยแบบสอบถามผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาและความเที่ยงได้ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.75
             ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ t-test ภายหลังการทดลอง พบว่ากลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยของความรู้โรคความดันโลหิตสูง คะแนนเฉลี่ยความเชื่อด้านสุขภาพด้านการรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน การรับรู้ความรุนแรงและพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วย สูงกว่าก่อนการทดลองและสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-vale<0.01) ส่วนคะแนนเฉลี่ยด้านการรับรู้ประโยชน์ในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value>0.01) ส่วนกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบมีคะแนนเฉลี่ยไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ (p-value 0.127) ในด้านระดับความดันโลหิต หลังการทดลอง กลุ่มทดลองค่าระดับความดันโลหิตตัวบนและค่าความดันโลหิตตัวล่างต่ำกว่าก่อนการทดลอง( p -value < 0.01)และต่ำกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ( p -value < 0.01)
              ผลการวิจัยเสนอแนะให้บุคลากรทางสาธารณสุขนำโปรแกรมนี้ไปประยุกต์ใช้เพื่อส่งเสริมการดูแลตนเองในกลุ่มผู้ป่วยสูงอายุโรคความดันโลหิตสูงและโรคเรื้อรังในเขตชุมชนอื่นๆต่อไป