การกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมอง ที่มารับการรักษาที่ห้องอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลสมุทรสาคร

ผู้แต่ง

  • ปิยธิดา กีรติพรฤดี กลุ่มงานเวชศาสตร์ฉุกเฉิน โรงพยาบาลสมุทรสาคร
  • วัฒนา โพธิ์ทิพย์วงษ์ กลุ่มงานเวชศาสตร์ฉุกเฉิน โรงพยาบาลสมุทรสาคร
  • รพีพร โรจน์แสงเรือง ภาควิชาเวชศาสตร์ฉุกเฉิน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

คำสำคัญ:

บาดเจ็บที่สมอง, ฉุกเฉิน, อุบัติเหตุ

บทคัดย่อ

บทนำ การบาดเจ็บที่สมองเป็นปัญหาที่สำคัญของประเทศไทย หน่วยงานอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลสมุทรสาคร ได้ปฏิบัติตามแนวทางเวชปฏิบัติกรณีสมองบาดเจ็บ ของราชวิทยาลัยประสาทศัลยแพทย์แห่งประเทศไทย (ฉบับล่าสุด มิถุนายน พ.ศ.2562) เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาการดูแลรักษาผู้ป่วยต่อไป จึงได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมองที่ได้รับการรักษาตามแนวทางฉบับดังกล่าวข้างต้น

วัตถุประสงค์ ศึกษาหาความชุกของการกลับมารักษาซ้ำโดยมิได้นัดหมายภายใน 14 วัน หลังจากมาตรวจครั้งแรกของผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมอง และหาความชุกของผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมองจำแนกตามความรุนแรง

วิธีการศึกษา การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลังเชิงพรรณนา โดยทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยทุกรายที่มีอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป ที่มาตรวจที่หน่วยงานอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลสมุทรสาคร ด้วยอาการบาดเจ็บที่สมอง ตั้งแต่ 1 มกราคม 2563 ถึง 31 ธันวาคม 2563 และเกณฑ์การคัดออกคือ ผู้ป่วยที่ได้รับการส่งตัวมาจากโรงพยาบาลอื่น

ผลการศึกษา ในการศึกษานี้ ผู้ป่วยเข้าสู่การศึกษาทั้งหมด 1,294 ราย เป็นผู้ป่วย Mild TBI (Traumatic brain injury) 1,169 ราย (ร้อยละ 90.34) Moderate TBI 51 ราย (ร้อยละ 3.94) และ Severe TBI 74 ราย (ร้อยละ 5.72) กลไกการบาดเจ็บที่พบมากที่สุด คือ อุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ ร้อยละ 39.2 รองลงมาคือ การหกล้ม ร้อยละ 27.7 การกลับมารักษาซ้ำโดยมิได้นัดหมายภายใน 14 วัน พบผู้ป่วยจำนวน 57 ราย (ร้อยละ 4.5) เป็นผู้ป่วย moderate TBI 1 ราย ที่เหลือเป็นผู้ป่วย mild TBI ในการศึกษามีผู้ป่วยเสียชีวิต 35 ราย (ร้อยละ 2.7) เป็นผู้ป่วย mild TBI 10 ราย (ร้อยละ 0.9) moderate TBI 6 ราย (ร้อยละ 11.8) และ severe TBI 19 ราย (ร้อยละ 25.7) ผู้ป่วย mild TBI ที่เสียชีวิตเป็น moderate และ high risk ทั้งหมด

สรุปผลการศึกษา พบอัตราผู้ป่วยที่กลับมารักษาซ้ำโดยมิได้นัดหมายและเสียชีวิตต่ำลงมาก เมื่อเทียบกับการศึกษาที่ทำในช่วง 10 ปีก่อน เนื่องจากการปรับปรุงแนวทางการดูแลผู้ป่วยที่บาดเจ็บทางสมอง การศึกษานี้ยืนยันถึงความปลอดภัยหากให้ผู้ป่วย mild TBI, low risk กลับไปสังเกตอาการที่บ้าน โดยมีผู้ดูแลผู้ป่วยและได้รับคำแนะนำการสังเกตอาการการบาดเจ็บที่สมอง กลไกการบาดเจ็บหลักยังคงเป็นอุบัติเหตุจักรยานยนต์และการหกล้ม ดังนั้น จึงควรให้ความสำคัญในเรื่องการลดอุบัติเหตุจราจร การป้องกันการหกล้มในผู้สูงอายุ การพัฒนาระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน และแนวทางการดูแลรักษาผู้ป่วยที่เหมาะสม

เอกสารอ้างอิง

ศูนย์ข้อมูลอุบัติเหตุ เพื่อเสริมสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยทางถนน (ThaiRSC). รายงานสถิติการใช้ทธิพรบ.รายจังหวัด [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 4 ตุลาคม 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thairsc.com/

กลุ่มป้องกันการบาดเจ็บ สำนักโรคไม่ติดต่อกรมควบคุมโรค. การบาดเจ็บที่ศีรษะในผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตจากอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ ปี 2552-2554 [อินเทอร์เน็ต). [เข้าถึงเมื่อ 4 ตุลาคม 2563].เข้าถึงได้จาก: http://www.thaincd.com/doc-ument/fle/info/injured/รายงานการบาดเจ็บที่ศีรษะ52-54.pdf

Hsia RY, Markowitz AJ, Lin F, Guo J, Madhok DY, Manley GT. Ten-year trends in traumatic brain injury: A retrospective cohort study of California emergency department and hospital revisits and readmissions. BMJ Open.2018:8(12):e022297

นครชัย เผื่อนปฐม, ธีรเดช กิจวิไลกุล, บรรณาธิการ.แนวทางเวชปฏิบัติกรณีสมองบาดเจ็บ (Clinical practice guidelines for traumatic brain injury).กรุงเทพฯ: ราชวิทยาลัยประสาทศัลยแพทย์แห่งประเทศไทย; 2562

Merrick C, editor. Advanced trauma life support. 10th ed. Chicago: American College of Surgeons; 2018. P.102-25

Chenoweth JA, Gaona SD, Faul M, Holmes JF, Nishijima DK. Incidence of delayed intracranial hemorrhage in older patients after blunt head trauma. JAMA Surg. 2018;153(6):570-5.

El-Matbouly M, El-Menyar A, Al-Thani H, Tuma

M, El-Hennawy H, Abdulrahman H, et al.Traumatic brain injury in Qatar: Age matters- Insights from a 4-year observational study. Sci World J. 2013; 2013: 354920.

Watanitanon A, Lyons VH, Lele A V.,

Krishnamoorthy V, Chaikittisilpa N, Chandee T, et al. Clinical epidemiology of adults with moderate traumatic brain injury. Crit Care Med. 2018:46(5):781-7.

Polker V, Kongsiang A. Survival of patients

with traumatic brain injury: emergency med-ical services (EMS) and non-EMS transport [Internet]. 2559 [cited 2020 Oct 4]. Available from: https://www2.niems.go.th/th/Upload/File/255908231140428885_GxfbzyQWMqd9sndv.pdf

Spaite DW, Bobrow BJ, Stolz U, Sherrill D, Barnhart B, Sotelo M, et al. Evaluationof the Impact of Implementing the Emergency Medical Services Traumatic Brain Injury Guidelines in Arizona: The Excellence in Prehospital Injury Care (EPIC) Study Methodology. Acad Emerg Med. 2014;21:818–30.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-07-06

รูปแบบการอ้างอิง

1.
กีรติพรฤดี ป, โพธิ์ทิพย์วงษ์ ว, โรจน์แสงเรือง ร. การกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมอง ที่มารับการรักษาที่ห้องอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลสมุทรสาคร. TJEM [อินเทอร์เน็ต]. 6 กรกฎาคม 2022 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];4(1):15-3. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJEM/article/view/256524

ฉบับ

ประเภทบทความ

รายงานวิจัย

หมวดหมู่