รูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ในเขตภาคกลางโดยใช้กิจกรรมนันทนาการ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงผสมผสาน (Mixed Method Research) มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ในเขตภาคกลาง 2) พัฒนาโมเดลองค์ประกอบเชิงยืนยันคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ในเขตภาคกลาง และ 3) พัฒนารูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ในเขตภาคกลาง โดยใช้กิจกรรมนันทนาการ กลุ่มตัวอย่าง แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 การศึกษาเชิงปริมาณ ประกอบด้วยผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในเขตภาคกลาง จำนวน 10 จังหวัด ได้จำนวนกลุ่มตัวอย่างรวม 1,000 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามประมาณค่า 5 ระดับ ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น และกลุ่มที่ 2 การศึกษา เชิงคุณภาพ เลือก 1 ชุมชน เพื่อสัมภาษณ์และทดลองรูปแบบ เครื่องมือที่ใช้เก็บข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างและแบบสังเกต การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรม SPSS วิเคราะห์ค่าสถิติพื้นฐาน ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรสังเกตได้ ใช้โปรแกรม LISREL 8.72 วิเคราะห์โมเดลองค์ประกอบเชิงยืนยันคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ในเขตภาคกลาง และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัจจัยด้านสุขภาพทางกายภาพ ปัจจัยด้านจิตใจ ปัจจัยด้านความสัมพันธ์ทางสังคมของผู้สูงอายุอยู่ในระดับมาก ส่วนปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับปานกลาง 2) โมเดลองค์ประกอบเชิงยืนยันคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ในเขตภาคกลาง พบว่า ผลการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสอง โมเดลคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ โมเดลมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์อยู่ในเกณฑ์ดี ผลการทดสอบไค-สแควร์ มีค่าเท่ากับ 1403.89 ค่า p-value เท่ากับ 0.00 ที่องศาอิสระเท่ากับ 703 ค่า / df เท่ากับ 1.99 ค่า CFI เท่ากับ 0.99 ค่า RMSEA เท่ากับ 0.035 เมื่อพิจารณาค่าน้ำหนักองค์ประกอบ พบว่า ปัจจัยที่มีน้ำหนักองค์ประกอบสูงสุด คือปัจจัยด้านสุขภาพทางกายภาพ รองลงมาปัจจัยด้านจิตใจ ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม และปัจจัยด้านความสัมพันธ์ทางสังคม (0.94, 0.93, 0.93 และ 0.87 ตามลำดับ) 3) รูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ในเขตภาคกลาง โดยใช้กิจกรรมนันทนาการเป็นรูปแบบเชิงระบบบนฐานของข้อค้นพบจากวิธีเชิงปริมาณ ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ (1) กำหนดกรอบรูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ โดยใช้กิจกรรมนันทนาการ (2) อธิบายทำความเข้าใจกับผู้สูงอายุเกี่ยวกับรูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ โดยใช้กิจกรรมนันทนาการ (3) กำหนดแผนปฏิบัติการกิจกรรมนันทนาการให้ครอบคลุมเกี่ยวกับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุทุกด้านตามความต้องการของผู้สูงอายุ 4) ดำเนินการตามแผนปฏิบัติการ
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้ เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติ กองทุนผู้สูงอายุ.(2555). รายงานประจำปี สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2553. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย.
เจษฎา พัตรานนท์.(2553). การพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์หัตถกรรมจักสานท้องถิ่นโดยใช้วิธีการวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กรณีศึกษา กลุ่มจักสานใบกะพ้อ ตำบลทุ่งโพธิ์ อำเภอจุฬาภรณ์ จังหวัดนครศรีธรรมราช. ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาศิลปศึกษา. กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.
นงลักษณ์ วิรัชชัย. (2555). โมเดลลิสเรล: สถิติวิเคราะห์สำหรับการวิจัย Linear Structural Relationship. ภาควิชาวิจัยและการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปาริชาติ วลัยเสถียร.(2546). กระบวนการและเทคนิคการทำงานของนักพัฒนา. กรุงเทพฯ: โครงการเสริมสร้างการเรียนเพื่อชุมชนเป็นสุข.
พจนา ศรีเจริญ. (2544). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในสมาคมข้าราชการนอกประจำการในจังหวัดเลย. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสังคมศาสตร์ เพื่อการพัฒนาสถาบันราชภัฎเลย.
วัชรินทร์ เสมามอญ.(2556). การมีส่วนร่วมในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมนันทนาการสำหรับผู้สูงอายุในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาและจังหวัดอ่างทอง. มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนครศรีอยุธยา.
ศิรินุช ฉายแสง.(2553). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ในจังหวัดอำนาจเจริญ.สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการสร้างเสริมสุขภาพ มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี.
สมบัติ กาญจนกิจ.(2533). กิจกรรมนันทนาการสำหรับประชากรผู้สูงอายุ. วารสารสุขศึกษาพลศึกษาและสันทนาการ.16(4) : 30-32
สัญญา รักชาติ.(2548). พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองและคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในจังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการวิจัยและพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่.
สิงหา จันทริย์วงษ์.(2551). รายงานการวิจัยการพัฒนารูปแบบที่เหมาะสมสำหรับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในชนบทโดยใช้ครอบครัวเป็นศูนย์กลาง. สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฎสุรินทร์.
สุทธิชัย จิตะพันธ์กุล.(2543).สถานะของประชากรสูงอายุไทยในปัจจุบันและการดำเนินการต่าง ๆ ของประเทศไทย.กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุมิตรา สินธ์ศิริมานะ.(2546). ประสบการณ์การส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุไทย. วิทยานิพนธ์ พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อภิวัฒน์ เสือปาน.(2549). ความต้องการกิจกรรมนันทนาการของผู้สูงอายุในชมรมผู้สูงอายุโรงพยาบาล สุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี. สาขาการจัดการนันทนาการ ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
Bentler, P.M. & Chou, C. (1987). Practical Issues in Structural Modeling. Sociological Methods and Research, 16, 78–117.
Kemmis, S., & McTaggart, R. (Eds.). (1990b). The Action Research Reader. Victoria: Deakin University.
WHOQOL Group.(1998).Development of the World Health Organization WHOQOL-BREF Quality of life assessment. Psychol Med ; 28(3):551-558.
