ผลของโปรแกรมพัฒนาศักยภาพด้านการใช้สมุนไพรเป็นยาสามัญประจำบ้าน ของจิตอาสาในชุมชนกองขยะหนองแขม เขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร

ผู้แต่ง

  • รัชดาภรณ์ บัวมหะกุล Department of Thai Traditional And Alternative Medicine
  • ธันวา บัวมหะกุล

คำสำคัญ:

โปรแกรมพัฒนาศักยภาพ, สมุนไพร , ยาสามัญประจำบ้าน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมพัฒนาศักยภาพด้านการใช้สมุนไพรเป็นยาสามัญประจำบ้าน ของจิตอาสาในชุมชนกองขยะหนองแขม เขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่าง คือ จิตอาสาในชุมชนกองขยะหนองแขม จำนวน 76 คน โดยเก็บข้อมูลทั้งหมด รูปแบบการวิจัยเป็นแบบกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียว วัดก่อนและหลังการทดลอง โปรแกรมพัฒนาศักยภาพด้านการใช้สมุนไพรนี้ เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบสอบถามที่ศึกษาปัจจัยส่วนบุคคล ความรู้ ทัศนคติ พฤติกรรมการใช้สมุนไพรดูแลสุขภาพของจิตอาสา แบบสอบถามมีค่า IOC อยู่ในช่วง 0.89–0.97 ค่า KR-20 ของแบบสอบถามความรู้เท่ากับ 0.98 ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟ่าของครอนบาคของแบบสอบถามด้านทัศนคติและด้านพฤติกรรม เท่ากับ 0.95 และ 0.92 ตามลำดับ สถิติที่ใช้ คือ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยโดยใช้สถิติaired sample t-test โดยกำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

 ผลการวิจัย พบว่า หลังทดลอง กลุ่มตัวอย่างมีระดับคะแนนความรู้ระดับต่ำ หลังเข้าร่วมโปรแกรมระดับความรู้สูงขึ้นอยู่ในระดับปานกลาง ส่วนระดับทัศนคติ และพฤติกรรมในระดับต่ำลดลง ระดับสูงเพิ่มขึ้น และ มีค่าคะแนนเฉลี่ยความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมหลังเข้าร่วมโปรแกรมมากกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าโปรแกรมพัฒนาศักยภาพด้านการใช้สมุนไพรเป็นยาสามัญประจำบ้านนี้ สามารถเพิ่มความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมการใช้ยาสมุนไพรเป็นยาสามัญประจำบ้านได้ จึงควรนำโปรแกรมนี้ไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมการใช้สมุนไพรในชุมชนอื่น ๆ ให้เหมาะกับบริบทของแต่ละชุมชนต่อไป

เอกสารอ้างอิง

ปพิชญา ไชยเหี้ยม. ภูมิปัญญาท้องถิ่นกับการใช้สมุนไพร [อินเทอรเน็ต]. กรุงเทพฯ: กรม

วิทยาศาสตร์บริการ;2560. เข้าถึงได้จากwww.sptn.dss.go.th/otopinfo/attachments/article/

สุภาภรณ์ ปิติพร. ขิง ข่า ไพล สมุนไพรไทย สู่เศรษฐกิจชีวภาพ. นิตยสารเบโด้ [อินเทอรเน็ต].2560;

: [6]. เข้าถึงได้จาก: www.bedo.or.th/bedo/backend/upload/content/.pdf

ลลิตา วีระเสถียร และ มยุรี ตั้งเกียรติกำจาย. ดูแลสุขภาพด้วยสมุนไพรอย่างปลอดภัย ฉบับ 24

ปรับปรุง 2562. บริษัท เกร๊ต อิสเทอร์น ดรั๊ก จำกัด; [อินเทอรเน็ต].2562.เข้าถึงได้จาก:

https://herbalexpertbymayuree.com/ebook/ebook_1597487282.pdf

กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข. แผนแม่บทแห่งชาติว่าด้วยการ

พัฒนาสมุนไพรไทย ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2560 – 2564). กรุงเทพฯ : บจก.ยูเอส อินเตอร์ พริ้นท์;

[อินเทอรเน็ต].2559.เข้าถึงได้จาก: http://164.115.27.97/digital/files/original/.pdf

มหาวิทยาลัยมหิดล,สถาบันวิจัยประชากรและสังคม. การส่งเสริมสมุนไพรไทย จากอดีตถึงปัจจุบัน

ในรายงานสุขภาพคนไทย2566. [อินเทอร์เน็ต]. พิมพ์ครั้งที่1. กรุงเทพฯ: อัมรินทร์ พริ้นติ้งแอนด์พับลิช

ชิ่ง: 2566. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaihealthreport.com/th

Nadler, Leonard, and Wiggs, Garland D. Managing Human Resource Development. San

Francisco: Jossey-Bass.1989.

เครือข่ายกองทุนแม่ของแผ่นดินกองขยะหนองแขม. การพัฒนาในวิถีชีวิตของคนจนเมือง ศึกษากรณี

ชุมชนแออัด เขตหนองแขม [อินเทอรเน็ต]. วิทยานิพนธ์สังคมวิทยามหาบัณฑิต สาขาสังคมวิทยา

ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.[อินเทอรเน็ต].2562.

เข้าถึงได้จาก: https://www.oncb.go.th

โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน. วิสัยทัศน์และพันธกิจ [อินเทอรเน็ต].2567.

เข้าถึงได้จาก: https://ttcmh.dtam.moph.go.th/index.php/dtamnews

ปฏิภาณี ขันธโภค และ เนตรนภา สาสังข์. ผลของโปรแกรมพัฒนาศักยภาพด้านการใช้สมุนไพรในการ

ดูแลสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เทศบาลตำบลคลองจิก อำเภอบางปะอิน

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. 2565; 28:114-27

เข้าถึงได้จาก: https://he01.tcthaijo.org/index.php/CUTJ/article/view/248375

Bloom. BS .Handbook on formative and summative evaluation of student learning. 7

New York: McGraw–Hill,1971.

Best. JW. Research in Education. New York : Prentice-Hall, Englewood Cliffs,1977.

ปุญญพัฒน์ ไชยเมล์. การสำรวจปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้สมุนไพรดูแลสุขภาพ

ตนเองในตำบลแหลมโตนด อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา

;7:2.

ชฎาธาร สระถึง. การศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้สมุนไพรพื้นบ้านในการรักษา

บาดแผลของประชาชน ตำบลกระดังงา อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา. 2561

ปัทมา ศิริวรรณ. ความรู้ ทัศนคติ การรับรู้และการใช้ยาสมุนไพรของผู้ให้บริการและผู้รับบริการใน

โรงพยาบาลแม่ทา อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน. 2560

วิริญญา เมืองช้าง. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพตนเองของ

ประชาชนในอำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา. วารสารธรรมศาสตร์ กรุงเทพมหานคร. 2559

อัชฌา วารีย์ และ นงลักษณ์ วุฒิปรีชา. การพัฒนาศักยภาพการดูแลสุขภาพตนเองด้วยสมุนไพรใน

ผู้สูงอายุบ้านท่าข้าม ตำบลแม่เหียะ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารพยาบาลสาร;45.2

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-05-16

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย