The effect of health literacy promotion program to prevent liver fluke disease, Lao Mee Sub-district, Don Tan District, Mukdahan Province

Authors

  • จิรารัตน์ สิงทองทัศน์
  • วรพจน์ พรหมสัตยพรต
  • พัดชา หิรัญวัฒนกุล

Keywords:

Health literacy, Liver fluke

Abstract

This quasi-experimental research to study the effect of a health literacy promotion program. To prevent liver fluke disease, Lao Mi Subdistrict, Don Tan District, Mukdahan Province The samples were selected by simple random sampling from the working age population, aged 15-59 years. Most of them were female (52.0%) and male (48.0%), aged 45-54 years. At present, most of them work in agriculture (46.0%) divided into experimental group and comparison group, 50 people each. provided that the experimental group received activities to promote health literacy It consists of a fecal examination for helminth eggs before experimentation, training and education. Organizing group activities for exchanging knowledge follow-up visit Total duration was 12 weeks, then data collection was carried out. before and after the experiment using questionnaires, Quantitative data were analyzed by frequency distribution, percentage, mean, standard deviation. and statistically test the hypothesis Paired t-test and independent t-test. The results showed that Mean scores on health literacy within the experimental and comparison groups. After the experiment, the experimental group had a mean score on cognitive health. Access to information and health services health communication self  management media and information literacy and discriminatory decisions increased significantly more than before the experiment (p-value<0.05) and after the trial, the comparison group had average scores on access to information and health services. health communication self-management increased significantly more than before the experiment (p-value<0.05) and found that mean scores on cognitive health (p-value = 0.018), media and information literacy (p-value = 0.119) and discrimination decision (p-value = 0.343) When comparing the mean scores in the comparison group before and after the experiment, it was not statistically different. The mean scores of health literacy between the experimental group and the comparison group. After the experiment, the experimental group had a mean score on cognitive health. Access to information and health services health communication self-management media and information literacy and discriminatory decisions increased more than before the experiment and significantly more than the comparison group (p-value<0.05). and the liver fluke morbidity rate dropped below 5%. Factors for the success of this program as a result of the health knowledge of the experimental group. which influences lifestyle, especially eating behavior which leads to understanding and discriminatory decision making that will lead to continuous and sustainable behavior change in health

References

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2555). คู่มือกำจัดโรคพยาธิใบไม้ตับสำหรับประชาชนเพื่อ เป็นแนวทางในการดำเนินงานในชุมชน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ศิรติธรรม ออฟเซ็ท.

กรมควบคุมโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข. (2541). คู่มือการตรวจโรคหนอนพยาธิ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์การศาสนา กรมการศาสนา.

กรมควบคุมโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข. (2545). ปรสิตหนอนพยาธิทางการแพทย์ ทฤษฎีและ ปฏิบัติการ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์การศาสนา กรมการศาสนา.

กระทรวงสาธารณสุข. (2555). สถิติเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งตับ และมะเร็งท่อน้ำดี ประจำปี พ.ศ. 2555. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.

กรัณฑรัตน์ บุญช่วยธนาสิทธิ์, จักรกฤษณ์ พลราชม, มาสริน ศุกลปักษ์ และนารีรัมย์ รัตนสัมฤทธิ์.(2557). การพัฒนารูปแบบการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับในชุมชนภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. กรุงเทพฯ: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

กลุ่มโรคหนอนพยาธิ สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค. (2552). รายงานผลการศึกษาสถานการณ์ โรคหนอนพยาธิและโปรโตซัวของประเทศไทย ปี 2552. กรุงเทพฯ: สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.

กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. (2542). แนวคิด ทฤษฎี และ

การนำไปใช้ในการดำเนินงานสุขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ. นนทบุรี: กระทรวง สาธารณสุข.

กาญจนา ฮามสมพันธ์. (2558). ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิ ใบไม้ตับของหัวหน้าครัวเรือน ตำบลบ้านฝาง อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

กิตติพงษ์ พรมพลเมือง. (2557). การศึกษาปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคพยาธิใบไม้ตับของประชาชนใน พื้นที่อำเภอศรีบุญเรือง จังหวัดหนองบัวลำภู. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2(1), 53 - 62.

กิตติพงษ์ ศรกล่อม, วงศาเล้าหศิริวงศ์, ไพบูลย์ สิทธิถาวร และวิไลพร คิดคำรพ. (2562). ศึกษาอิทธิพลของปัจจัยทางภูมิศาสตร์ความรู้และพฤติกรรมที่มีต่อการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. รายงานการวิจัย. ขอนแก่น: คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

เด็จเดียว วรรณชาลี. (2552). ผลของแรงจูงใจและป้องกันโรคร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมต่อการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการระบบสุขภาพ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ทักษนัย พัศดุ, เทอดศักดิ์ พรหมอารักษ์ และนันทิพัฒน์ พัฒนโชติ. (2562). กระบวนการพัฒนาชุมชนรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ของชุมชน ตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์. คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม และโรงพยาบาลร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด.

ประสิทธิ์ วัฒนาภา และชวลิต ไพโรจน์กุล. (2545). โครงการประมวลองค์ความรู้เพื่อการวิจัยมะเร็งตับและมะเร็งท่อน้ำดี พยาธิใบไม้. กรุงเทพฯ: คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล.

ปิยะ เสรีรักษ์. (2557). การประเมินประสิทธิภาพขนาดของยาพราซิควอนเทลในการรักษาโรคพยาธิ ใบไม้ตับในแมว. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

พรพัฒน์ ภูนากลมและ ทักษนัย พัสดุ. (2562). กระบวนการพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ของอาสาสมัคร สาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์. กาฬสินธุ์: โรงพยาบาลนาคู อำเภอนาคู จังหวัดกาฬสินธุ์ และ โรงพยาบาลนามน อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์.

ภาคภูมิ สรรพวุธ. (2556). ผลของโปรแกรมการประยุกต์ใช้บุคคลต้นแบบร่วมกับการใช้สื่อหมอลำพื้นบ้านต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ของกลุ่มเสี่ยงบ้านดอนเขือง ตำบลลุมพุก อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพนาซิง. (2562). สรุปรายงานผลการดำเนินงานผลการควบคุมป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลนาซิง ปี 2562. มุกดาหาร: โรงพยาบาล ส่งเสริมสุขภาพตำบลนาซิง.

วันทนา กลางบุรัมย์ และกรรณิการ์ ตฤณวุฒิพงษ์. (2555). การสังเคราะห์องค์ความรู้ ปัจจัยที่มีผลต่อ การติดเชื้อซ้ำโรคพยาธิใบไม้ตับ. ม.ป.ท.: ม.ป.พ.

ศิวาพร พิมพ์เรือง. (2557). การรับรู้ ความเชื่อด้านสุขภาพ และการดูแลสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคพยาธิ ใบไม้ตับที่ได้รับการตรวจวินิจฉัยด้วยอัลตราซาวด์ อำเภอเหล่าเสือโก้ก จังหวัดอุบลราชธานี. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สาธิต เสติ. (2552). ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับของหัวหน้าครัวเรือน ตำบลบ้านฝาง อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น, 23(2), 9–22.

สำนักงานสาธารณสุขอำเภอดอนตาล. (2562). สรุปรายงานผลการดำเนินงานผลการควบคุมป้องกัน โรคพยาธิใบไม้ตับ อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร ปี 2562. ม.ป.ท.: ม.ป.พ.

สํานักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค. (2552). รายงานผลการศึกษาสถานการณ์โรคหนอนพยาธิและโปรโตซัวของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สํานักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค.

สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2554). รายงานประจำปี 2554 สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ม.ป.ท.: ม.ป.พ.

อรุณ จิรวัฒน์กุล. (2548). ชีวสถิติสำหรับงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 3. ขอนแก่น. โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.

Downloads

Published

2022-07-22