The The Development of Health Literacy for Vector Borne Disease in the Ecosystem Change Area of Ban Khao district, Chaiyaphum Province
Keywords:
Health literacy, Vector borne disease, The developmentAbstract
Abstract
The construction of water reservoirs can change the ecology. Chaiyaphum Province hasbuilt a reservoir in Ban Khwao District. This effect changes in the ecology of insects and mosquitoes that carry disease. This action research was conducted in the study; its object to develop Health Literacy for Vector Borne Disease in the Ecosystem Change Area of Ban Khao district, Chaiyaphum Province. The samples consist of, 1) 56 health leaders, 2) 115 people in Sheebon sub-district, Ban Khwao district. Methods included 4 stages; planning, action, observation and reflect. Collected data by focus group, observation and interview. The statistical data were percentage, mean, standard derivation, t-test and F-test. The results found that health literacy development has 4 steps. Health 1) Context, 2) Analyzing problems and sharing, 3) Evaluation, and 4) Lessons learned. The development made health literacy for vector borne disease was high ( =3.11, SD=0.60). For the comparative result on mean of health literacy for vector borne, it found that the samples with different household income, marital status, education and occupation, were significantly different in statistics at 0.05. Finally, the result found that the guidelines can be good strengthen health literacy for vector borne disease at the community level.
References
กองประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ กรมอนามัย. แนวทางการประเมินผลกระทบต่อสุขภาพจากโครงการพัฒนาแหล่งน้ำ. กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. 2553.
นิรันดร คำนุ. การใช้ทุนทางสังคมในการพัฒนาเครือข่ายชาวบ้านลุ่มน้ำชีตอนล่างเพื่อแก้ไขผลกระทบจากการสร้างเขื่อน. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. 2565: 18(2); 27-56.
ณชพงศ จันจุฬา. เขื่อน : การพัฒนากับปัญหาประมงไทย. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 2552: 5(2); 25-36.
สำนักบริหารโครงการ กรมชลประทาน. รายงานผลฯ โครงการอ่างเก็บน้ำเขื่อนแม่กวงอุดมธารา จังหวัดเชียงใหม่. กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2565.
สำนักบริหารโครงการ กรมชลประทาน. รายงานผลฯ โครงการอ่างเก็บน้ำแม่นึงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดลำปาง. กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2565.
สำนักบริหารโครงการ กรมชลประทาน. รายงานผลฯ โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยน้ำรีอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดอุตรดิตถ์. กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2565.
สำนักบริหารโครงการ กรมชลประทาน. รายงานผลฯ โครงการอ่างเก็บน้ำลำน้ำชีอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดชัยภูมิ ฉบับที่ 2. กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2565.
กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค. สถานการณ์โรคไข้เลือดออก ปี 2561 – 2563. (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก http://doe.moph.go.th/surdata/disease.php?dcontent=old&ds=262766. เข้าถึงเมื่อวันที่ 5 สิงหาคม 2566.
สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา. ข้อมูลรายงาน 506 ปี 2560 – 2565. สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา. 2566.
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง. K-shape 5 ทักษะเพิ่มความรอบรู้ด้านสุขภาพ. วารสารสมาคมวิชาชีพสุขศึกษา. 2563: 35(2); 22-26.
วีรยุทธ์ ชาตะกาญจน์. วิจัยเชิงปฏิบัติการ. วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี. 2558: 2(1); 29–49.
สุมัทนา กลางคาร และวรพจน์ พรหมสัตยพรต. หลักการวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ครั้งที่ 6). มหาสารคาม: สารคามการพิมพ์ - สารคามเปเปอร์. 2553.
วีระ กองสนั่น และอมรศักดิ์ โพธิ์อ่ำ. ความรอบรู้ด้านสุขภาพที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เขตตำบลหนองใหญ่ อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์. วารสารวารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน. 2563: 3(1); 35 – 44.
อรุณ จิรวัฒน์กุล. สถิติทางวิทยาศาสตร์สุขภาพเพื่อการวิจัย. กรุงเทพฯ: วิทยพัฒน์, 2558.
สาวิตรี พระเขียนทอง และคณะ. ปัจจัยทำนายความรอบรู้สุขภาพด้านการป้องกันโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุข เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร. วารสารควบคุมโรค. 2564: 47(เพิ่มเติมฉบับที่ 1); 724-733.
พลภัทร เครือคํา และรชานนท์ ง่วนใจรัก. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมป้องกันควบคุมโรคไข้เลือดออกของครัวเรือนในอำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2566: 16(1); 39-51.