พุทธิปัญญาของผู้สูงวัยในช่วงการผ่าตัด : เรื่องสำคัญที่ไม่ควรละเลย

บทคัดย่อ

ผู้สูงวัยมีความผิดปกติของประสาทและสมองเนื่องจาก การตายของเซลล์ทำให้การเชื่อมต่อคำสั่งประสาทลดลง ส่งผลกระทบต่อพุทธิปัญญาในด้านต่างๆ เช่น สมาธิและ ความตั้งใจ ความสามารถเข้าใจภาษาและการตีความ ความสามารถบอกทิศทางวันเวลาและสถานที่หรือความทรง จํา ในเวชปฏิบัติภาวะสมองเลอะเลือน ภาวะสมองถดถอย และภาวะสมองเสื่อม จะปรากฏให้เห็นเด่นชัดขึ้นจากการ ผ่าตัดและการดมยาสลบ เรียกว่า ภาวะความผิดปกติทาง สมองภายหลังการผ่าตัด ภาวะสมองเลอะเลือน เป็นความผิดปกติที่มักเกิดจาก ความเจ็บป่วยทางร่างกายแบบเฉียบพลัน ส่งผลให้ผู้ป่วยมี อาการสับสน หากได้รับการรักษาในเวลาที่เหมาะสม จะสามารถช่วยให้ผู้ป่วยกลับเป็นปกติได้ภาวะสมองถดถอย เป็นความบกพร่องที่เกิดก่อนอายุขัยเนื่องจากพยาธิสภาพทาง สมอง หรือการใช้ยาบางชนิดเกินขนาด โดยผู้ป่วยยังสามารถ ดำเนินชีวิตประจำวันได้ด้วยตนเอง นอกจากนี้ภาวะสมอง เสื่อม เป็นพยาธิสภาพที่เกิดขึ้นเป็นวัฎจักรต่อเนื่องทั่วเซลล์ ประสาท ทาให้ความทรงจำบกพร่องทั้งระยะสั้นและระยะยาว ผู้ป่วยไม่สามารถทางานหรือใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้ ํ ไม่สามารถ รับรู้สถานะของตนเอง สูญเสียการเคลื่อนไหวของร่างกายและ เสียชีวิตในที่สุด โดยทั่วไปภาวะความผิดปกติทางสมอง ภายหลังการผ่าตัด เป็นความบกพร่องที่เกิดขึ้นได้กับผู้ป่วย ทุกช่วงอายุ ที่มีระดับการศึกษาน้อย มีปัญหาสุขภาพจิต เข้ารับการผ่าตัดภายใต้การระงับความรู้สึกแบบทั่วร่างกายที่ ใช้เวลานานกว่าปกติ การประเมินผู้ป ่วยทางพุทธิปัญญาด้วยแบบทดสอบ ส่วนใหญ่ เช่น Mini-Mental Status Test จำเป็นต้องอาศัย ผู้เชี่ยวชาญในการประเมิน ที่น่าสนใจคือ แบบทดสอบที่ บุคลากรทางการแพทย์ทั่วไปซึ่งผ่านการฝึกอบรมสามารถ ประเมินผู้ป ่วยข้างเตียงได้เช่น Montreal Cognitive Assessment ซึ่งมีความไวและความจำเพาะ อยู่ในเกณฑ์ที่ น่าพอใจ ในการดูแลผู้ป่วยสูงวัยช ่วงการผ่าตัด บุคลากรทาง วิสัญญีต้องมีความรู้ความเข้าใจถึงการเปลี่ยนแปลงทาง พยาธิสรีรวิทยาและปฏิกิริยาต่อกันของยา ที่ส่งผลให้ผู้ป่วย มีความเครียดเพิ่มขึ้นจากการระงับความรู้สึกและการผ่าตัด ที่สำคัญ การปรึกษาศัลยแพทย์และแพทย์ผู้เชี่ยวชาญใน สาขาอื่น การตรวจทางจิตประสาทก่อนและหลังการผ่าตัด ร่วมกับการแยกสาเหตุความผิดปกติทางออร์แกนนิค จะทำให้ การรักษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถกลับไป ใช้ชีวิตประจำวันได้เหมือนปกติและยังลดอัตราการเสียชีวิต ลงได้