พฤติกรรมการจัดการตนเองและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในผู้สูงอายุที่มีภาวะต่อมลูกหมากโต

Abstract

ภาวะต่อมลูกหมากโตเป็นโรคเรื้อรังซึ่งส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวันและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ การจัดการตนเองที่เหมาะสมเป็นวิธีหนึ่งที่บรรเทาและลดผลกระทบดังกล่าว การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมการจัดการตนเอง และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับโรคและการปฏิบัติตัวในการจัดการตนเอง การรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการจัดการตนเอง และการสนับสนุนทางสังคม ในกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุที่มีภาวะต่อมลูกหมากโตและยังไม่ได้รับการผ่าตัด 90 ราย ที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี โรงพยาบาลตรัง โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช และโรงพยาบาลหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา รวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์โดยใช้แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบวัดพฤติกรรมการจัดการตนเอง แบบวัดความรู้เกี่ยวกับโรคและการปฏิบัติตัวในการจัดการตนเอง แบบวัดการรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการจัดการตนเอง และแบบวัดการสนับสนุนทางสังคม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติสหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมนและสถิติสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน

     ผลการศึกษาพบว่า คะแนนพฤติกรรมการจัดการตนเองโดยรวม และรายด้านได้แก่ ด้านบทบาทที่ดำรงอยู่ในชีวิตประจำวัน และด้านอารมณ์อยู่ในระดับสูง ส่วนพฤติกรรมการจัดการตนเองด้านการรักษาอยู่ในระดับปานกลาง คะแนนปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการจัดการตนเองได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับโรคและการปฏิบัติตัวในการจัดการตนเอง การรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการจัดการตนเอง และการสนับสนุนทางสังคมอยู่ในระดับสูง สำหรับความรู้เกี่ยวกับโรคและการปฏิบัติตัวในการจัดการตนเอง การรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการจัดการตนเอง และการสนับสนุนทางสังคมมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการจัดการตนเองทางบวก (r= .349, .351, .285 ตามลำดับ) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .01)