ผลของโปรแกรมการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงต่อพฤติกรรมการปฏิบัติตน และค่าเฉลี่ยความดันโลหิตของบุคคลกลุ่มเสี่ยงความดันโลหิตสูง
คำสำคัญ:
กลุ่มเสี่ยงความดันโลหิตสูง, โปรแกรมการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง, พฤติกรรมการปฏิบัติตน, ความดันโลหิต, ทฤษฎีการพยาบาลของนิวแมนบทคัดย่อ
โรคความดันโลหิตสูง เป็นภัยเงียบและสาเหตุสำคัญที่ก่อให้เกิดการเจ็บป่วยและเสียชีวิตที่ทวีความรุนแรงขึ้น การป้องกันระยะก่อนการป่วยด้วยการส่งเสริมการปฏิบัติตนเพื่อป้องกันโรคจึงมีความสำคัญ อีกทั้งลดภาระค่าใช้จ่ายในการรักษา ตลอดจนป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่จะเกิดขึ้น การวิจัยกึ่งทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงต่อพฤติกรรม การปฏิบัติตนและระดับความดันโลหิตของบุคคลกลุ่มเสี่ยงที่อาศัยอยู่ในพื้นที่รับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลน้ำอ่าง อำเภอตรอน จังหวัดอุตรดิตถ์ คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างตามคุณสมบัติที่ผู้วิจัยกำหนดจำนวน 60 ราย ใช้เกณฑ์คัดเข้าคือ อายุระหว่าง 35 – 59 ปี ความดันโลหิตขณะพัก มีระดับความดันซิสโตลิก (systolic blood pressure) เท่ากับ 130 – 139 มม.ปรอท และ/หรือมีระดับความดันไดแอสโตลิก (diastolic blood pressure) เท่ากับ 85 – 89 มม.ปรอท ไม่เคยได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงมาก่อน อ่านและเขียนหนังสือไทยได้ และไม่มีการตั้งครรภ์ แบ่งกลุ่มตัวอย่างเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 30 ราย กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลปกติ ส่วนกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงเป็นระยะเวลา 8 สัปดาห์ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นโดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีการพยาบาลของนิวแมน (Neuman,2002)ที่ผ่าน การทดสอบผ่านการตรวจสอบความตรง
ตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน หาค่าดัชนีความสอดคล้องของ ข้อคำถามและวัตถุประสงค์ผ่านระดับ .50 ขึ้นไป และหาค่าความเชื่อมั่นโดยใช้สูตรสัมประสิทธิ์อัลฟ่าของครอนบาค ได้ค่าเท่ากับ .92 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติตนและแบบบันทึกระดับความดันโลหิต วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยายและเปรียบเทียบ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน paired t-test และ independent t-test
ผลการวิจัยพบว่า คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการปฏิบัติตนทั้งด้านอาหาร การออกกำลังกาย อารมณ์และการจัดการความเครียดของกลุ่มทดลองภายหลังได้รับโปรแกรมแตกต่างจากก่อนเข้าร่วมโปรแกรมและแตกต่างจากกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และค่าเฉลี่ยความดันโลหิตของกลุ่มทดลองแตกต่างจากก่อนเข้าโปรแกรม และแตกต่างจากกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
เอกสารอ้างอิง
Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (2016). Annual Report 2016.
Bangkok, BK: The War Veterans Organization of Thailand under Royal. (In Thai)
Gupta, K. A., McGlone, M., Greenway, L. F., & Johnson, D. W. (2010, June). Prehypertension in disease-free adult: a marker for and adverse cardiometabolic risk profile.
Hypertension Research, 33, 905–910.
Huang, Y., Su, L., Cai, X., Mai, W., Wang, S., Hu, Y., & Xu, D. (2014). Association of all-cause and cardiovascular mortality with Prehypertension: A meta-analysis.
American Heart Journal, 167(2), 160–168.e1. doi:0.1016/j.ahj.2013.10.023
Kantawang, S. (2008). Neuman System Theory: Utilization and Application. Chiang Mai,
CM: Chiang Mai University. (In Thai)
Kimsungnoen, N., Jamkrajang, W., Singto, T., Wainipitapong, S., Jeenpracha, Y., Khumngern, S., & Phuegphong, K. (2013). Effects of Using Program based on Neuman Systems Model towards Therapeutic Behaviors among Club Drugs. Journal of Nursing and
Health Care, 31(1), 90-100. (In Thai)
Merhasuwapath, N., Danpradit, P., & Sirilak, S. (2009). Effects of Using Program based on
Neuman Systems Model towards Self-care Behaviors and Asthmatic Attack of Adult
Patients with Asthma. Journal of Nursing and Health Science, 3(3), 57-65. (In Thai)
Nam Ang Health Promoting Hospital. (2017). Annual summary 2017. Uttaradit, UT: Nam Ang Health Promoting Hospital. (In Thai)
Neuman, B. (2002).The Neuman Systems Model. In B.Neuman & J. Facett (Eds.),
The Neuman Systems Model (4thed., pp. 3-33). New Jersey, NJ: Pearson education.
Parvan, K., Zamanzadeh, V., Lakdizaji, S., & Shabestari, M. M. (2012). Nurse’s Perception of Stressors Associated with Coronary Artery Bypass Surgery: Journal of Caring Sciences, 1(4), 237-243. doi:10.5681/jcs.2012.033
Region Health 2. (2017). Health Status. Retrieved from http://www.rh2.go.th/www/about. php?MsID=27 (In Thai)
Sitthikhungaew, M., Chintanadilok, N., Sangperm, P., & Pornchaikate A. A. (2012). Relationship between Perceived Stressors and Depressive Symptoms in Adolescents with Thalassemia. Journal of Nursing Science, 30(3), 25-35. (In Thai)
Thatsaeng, B., Lasuka, D., & Khampolsiri, T. (2012). Effects of a self-management supporting program on self-management behaviors and blood pressure among elders with hypertension. Nursing Journal, 39(4), 124-137. (In Thai)
World Health Organization. (2013). Non-communicable disease country profile 2011.
Retrieved from http://www.who..Nt/nmh/publications/ncd_profiles2011/en
Zhang, W., & Li N. (2011). Prevalence, Risk Factors, and Management of Prehypertension. International Journal of Hypertension, 2011(1), 1–6. doi:10.4061/2011/605359
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
