ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกัน การแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชน
คำสำคัญ:
ปัจจัย, การปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน, การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชนบทคัดย่อ
จากอุบัติการณ์ของโรควัณโรคปอดในชุมชนที่เพิ่มสูงขึ้น อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการดูแลสุขภาพของประชาชนและป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชน การวิจัยเชิงพรรณนาแบบหาความสัมพันธ์ในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษา 1) การปฏิบัติงานของอสม.ในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชน 2) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานของอสม. และ 3) ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่เกี่ยวข้องและการปฏิบัติงานของ อสม.ในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ วัณโรคปอดในชุมชน กลุ่มตัวอย่างเป็น อสม.ที่ปฏิบัติงานในจังหวัดเชียงใหม่จำนวน 401 ราย คัดเลือกโดยการสุ่มแบบเจาะจง คือ อำเภอฝาง แล้วคัดเลือกตำบลและรายชื่อ อสม.โดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่ายด้วยการจับสลากรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ ถึงเมษายน พ.ศ. 2560 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอด ทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคปอด อุปสรรคในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอด และความต้องการการสนับสนุนในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอด เครื่องมือได้รับการตรวจสอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 5 ท่าน ได้ค่าดัชนีความตรงของเนื้อหาอยู่ระหว่าง .89 ถึง 1.00 และมีค่าความเชื่อมั่นอยู่ระหว่าง .70 ถึง .98 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและหาความสัมพันธ์ โดยใช้สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมน
ผลการวิจัยพบว่า
1) การปฏิบัติงานของอสม. ในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชนอยู่ในระดับปานกลาง 2) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานของอสม. ได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอด ทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคปอด อุปสรรคในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดอยู่ในระดับปานกลาง ในขณะที่ความต้องการการสนับสนุนในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดอยู่ในระดับสูง และ 3) ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่เกี่ยวข้องและการปฏิบัติงานของอสม.ในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชนพบว่า ความรู้ในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอด ทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคปอด และความต้องการการสนับสนุนในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดมีความสัมพันธ์ทางบวกกับการปฏิบัติงาน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (r = .195, r = .132 และ r = .227 ตามลำดับ) ส่วนอุปสรรคในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดมีความสัมพันธ์ทางลบกับการปฏิบัติงานแต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ
ผลการวิจัยครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่าความรู้ ทัศนคติ และความต้องการการสนับสนุนมีผลต่อ การปฏิบัติงานของอสม.ในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชน ดังนั้นเจ้าหน้าที่สาธารณสุขต้องให้ความสำคัญในการพัฒนาศักยภาพของอสม. อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้การปฏิบัติงานของ อสม.ในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคปอดในชุมชนเป็นไปได้อย่างประสิทธิภาพ
เอกสารอ้างอิง
Bureau of Tuberculosis, Department of Disease Control. (2013). National tuberculosis control programme guideline, Thailand, 2013. (2nd ed.). Bangkok: The War Veterans Organization of Thailand. (In Thai)
Burns, N., & Grove, S. K. (2009). The practice of nursing research: Appraisal, synthesis, and generation of evidence. St. Louis, MO: Saunders Elsevier.
Center for Disease Control and Prevention. (2012). TB elimination: Tuberculosis information for international travelers. Retrieved from http://www.cdc. gov/tb/publications/
factsheets/general/ltbiandactivetb.htm.
Chiang Mai Provincial Public Health Office. (2014). Tuberculosis situation in Chiang Mai. Retrieved from http://www.chiangmaihealth.go.th/cmpho_web/. (In Thai)
Daengthone, W., Kasatpibal, N., & Unahalekhaka, A. (2013). Effects of reinforcement in prevention of pulmonary tuberculosis infection on knowledge and practices of people surrounding the refugee camp. Nursing Journal, 39(2), 118-131. (In Thai)
Decarli, A. (2003). Concepts of epidemiology: An integrated introduction to the ideas, theories, principles and methods of epidemiology. Journal of Epidemiology and Community Health, 57(8), 639.
Hansel, N. N., Wu, A. W., Chang, B., & Diette, G. B. (2004). Quality of life in tuberculosis: Patient and provider perspectives. Quality of Research: An International of Quality of Life Aspects of Treatment, Care and Rehabilitation, 13(3), 639–652.
Johnson, C., Moore, K. A., & Patterson-Johnson, J. (2017). Tuberculosis: Still an emerging threat. The Nurse Practitioner, 42(7), 46–51.
Kasemsuk, W., & Koshakri, R. (2015). The need to improve of health volunteer’s ability in home visit for diabetes people in communities. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 16(2), 59-68. (In Thai)
Lopet, S. (2011). Associated factors to role performance in primary health care of village health volunteers. Journal of Yala Rajabhat University, 6(2), 140-149. (In Thai)
Mweemba, P., Haruzivishe, C., Siziya, S., Chipimo, P. J., Cristenson, K., & Johansson, E. (2008). Knowledge, attitude and compliance with tuberculosis treatment, Lusaka, Zambia. Medical Journal of Zambia, 35(4), 121-128.
Phomborphub, B., Pungrassami, P., & Boonkitjaroen, T. (2008). Village health volunteer participation in tuberculosis control in Southern Thailand. Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 39(3), 542–548. (In Thai)
Sararuk, M. (2010). Empowerment of village health volunteers (VHV). Journal of Ubon Ratchathani University, 12(1), 39-48. (In Thai)
Sawadee, K. (2016). Interview. TB coordinator. Chiang Mai Provincial Public Health Office. (In Thai)
Sawasrak, K., Unahalekhaka, A., & Lertwatthanawilat, W. (2014). Barriers to and facilitators of infection prevention practices among professional nurses in tertiary care hospitals. Nursing Journal, 42(4), 25-35. (In Thai)
Sepsamut, W., & Boromtanarat, C. (2011). Factors affecting the performance of migrant health volunteers toward tuberculosis prevention and control in Samut Sakhon Province. The seminar to present research results at the graduate level of Sukhothai Thammathirat University 1st time, 1(1), 1-14. (In Thai)
Suapumee, N. (2013). The relationship between personal factors, knowledge and lung tuberculosis preventive behaviors of people in Suankleau Sub District, Banpong District, Ratchaburi Province, Thailand. Nursing Journal of the Ministry of Public Health, 23(2), 79-93. (In Thai)
Suriya, T. (2015). Factors related to participation of village health volunteers (VHV) in tuberculosis control in the community: Case study of MaeSin sub-district health promoting hospital (Research report). [n.p.]. (In Thai)
Tetjativaddhana, P., & Kitreerautiwong, N. (2014). Performance assessment of village health volunteer working in district health network, Pompiram district, Phitsanolok Province. Journal of Public Health Nursing, 28(1). P16-28. (In Thai)
Tobin, E. A., Okojie, P. W., & Isah, E. C. (2013). Community knowledge and attitude to pulmonary tuberculosis in rural Edo state, Nigeria. Archive of "Annals of African Medicine”, 12(3), 148-54.
Wonchaiya, P., Pinjai, P., Arunrungrod, P. & Thechawisad, S. (2011). Knowledge, attitudes, expectations and practicality of primary care service for practitioners, Boromarajonani College of Nursing, Phayao. Retrieved from http://web.bcnpy.ac.th/research/
index.php/2013-10-31-03-47-22/knowledge-research/26-2013-11-01-01-47-44. (In Thai)
World Health Organization [WHO]. (2013). Global tuberculosis report 2013. World Health Organization. France.
World Health Organization [WHO]. (2015). Guidelines on the management of latent tuberculosis infection. World Health Organization. Retrieved from https://www.who.int/tb/publications/latent-tuberculosis-infection/en/
World Health Organization [WHO]. (2016). Global tuberculosis report 2016. Retrieved from http://who.int/tb/publications/global_report/en/
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
