กระบวนการและผลลัพธ์การดำเนินงานของคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

Abstract

     การพิจารณาโครงการวิจัยของคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยต้องเป็นไปตามมาตรฐานสากล การวิจัยเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการและผลลัพธ์ในการดำเนินงานของคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย คณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยและผู้บริหารด้านการวิจัย จำนวน 10 คน และนักวิจัยที่ยื่นขอรับการพิจารณาโครงการวิจัยในช่วงเดือนกันยายน 2557 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2558 จำนวน 83 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแนวคำถามและแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการสรุปประมวลความคิดรวบยอด
     ผลการศึกษาพบว่า คณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยซึ่งผ่านการรับรองคุณภาพจาก SIDCER มีการพิจารณาให้ความเห็นชอบโครงการวิจัยสอดคล้องกับแนวทางจริยธรรมสากลทั้งมาตรฐานคุณค่าทางวิชาการและจริยธรรม ปฏิบัติตามวิธีดำเนินการมาตรฐาน ด้วยตระหนักในสิทธิสวัสดิภาพของอาสาสมัคร มีการพัฒนาระบบรองรับการจัดเก็บเอกสาร จัดอบรมจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์เพื่อสร้างความเข้าใจต่อนักวิจัย โครงการวิจัยที่ขอรับรองเชิงจริยธรรมการวิจัยพบว่า ส่วนใหญ่เป็นของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา ลักษณะโครงการวิจัยเป็นการพิจารณาแบบเร่งด่วน ร้อยละ 63.9 และพิจารณาในที่ประชุม ร้อยละ 36.1 ในภาพรวมนักวิจัยพึงพอใจต่อการบริการด้านจริยธรรมในระดับมาก ร้อยละ 57.8 ส่วนผลการพิจารณาพบว่าโครงการวิจัยส่วนใหญ่ต้องปรับแก้ไข ร้อยละ 96.4 แบ่งเป็นประเด็นเอกสารคำชี้แจงและคำยินยอม ร้อยละ 48.2 ระเบียบวิธีวิจัย ร้อยละ 34.9 และจริยธรรมการวิจัย ร้อยละ 20.5 ทั้งนักวิจัยให้ข้อคิดเห็นว่าการพิจารณารับรองเชิงจริยธรรมการวิจัยมีประโยชน์ในการพิทักษ์สิทธิ์อาสาสมัครและเอื้อความน่าเชื่อถือของผลการวิจัย
     ผลการศึกษาครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่า เพื่อเอื้อให้เกิดคุณค่าผลงานทางวิชาการสู่ประโยชน์ทางสังคมอย่างเป็นรูปธรรม ทั้งการดำเนินงานของคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยมีประสิทธิภาพสูง การจัดอบรมในประเด็นการเตรียมเอกสารเพื่อขอการรับรองเชิงจริยธรรมการวิจัยเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง