ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าของบิดาไทย

Abstract

           ภาวะซึมเศร้าของบิดา ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของบิดา การทำหน้าที่ของบิดาในการดูแลช่วยเหลือมารดาหลังคลอด และการดูแลบุตร การวิจัยเชิงพรรณนาแบบหาความสัมพันธ์ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาภาวะซึมเศร้า และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าของบิดาไทย กลุ่มตัวอย่างคือบิดาที่มีบุตรอายุอยู่ในระยะ 4-8 สัปดาห์ ณ แผนกวางแผนครอบครัว โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ และคลินิกสุขภาพเด็กดี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพเชียงใหม่ ระหว่างเดือนมีนาคม ถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2557 จำนวน 209 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบประเมินภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (EPDS) ของค๊อก โฮลเด็น และซากอฟสกี้ (Cox, Holden, & Sagovsky, 1987) แปลเป็นภาษาไทยโดย จารุรินทร์ ปิตานุพงษ์ ทิพวรรณ เลียบสื่อตระกูล และอานนท์ วิทยานนท์ (Pitanupong, Liabsuetrakul, & Vittayanont, 2007) แบบวัดความรู้สึกเครียด (PSS-10) ของโคเฮน คามาร์ก และเมอเมลสเตน (Cohen, Kamarck, & Mermelstein, 1983) แปลเป็นภาษาไทยโดย ณหทัย วงศ์ปการันย์ และทินกร วงศ์ปการันย์ (Wongpakaran & Wongpakaran, 2010) และแบบสอบถามการสนับสนุนทางสังคมของบิดา ของศุภกร ไชยนา (2558) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน

ผลการวิจัย พบว่า

          1. กลุ่มตัวอย่างมีภาวะซึมเศร้า ร้อยละ 13.88 โดยมีคะแนนเฉลี่ย 12.86 (S.D. = 2.86)

          2. ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าของบิดาไทย พบว่า ความเครียดมีความสัมพันธ์ทางบวกระดับปานกลางกับภาวะซึมเศร้าของบิดา อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .499, p < .01) และการสนับสนุนทางสังคมมีความสัมพันธ์ทางลบระดับต่ำกับภาวะซึมเศร้าของบิดา อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -.244, p < .01)

          ผลการวิจัยครั้งนี้สามารถนำไปใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการให้การพยาบาลเพื่อป้องกันภาวะซึมเศร้าของบิดาไทย ทั้งนี้เพื่อส่งเสริมการทำหน้าที่บิดาได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป