การตรวจสอบความตรงของแบบสอบถาภาวะสุขภาพของเด็กสำหรับเด็กไทยวัยเรียน

Abstract

     การรับรู้ภาวะสุขภาพเป็นตัวแปรสำคัญที่มีความสัมพันธ์กับการมีกิจกรรมทางกายในเด็กไทยวัยเรียนหลังผ่าตัดซ่อมแซมหัวใจพิการแต่กำเนิด การพัฒนาเครื่องมือวัดภาวะสุขภาพที่เหมาะสมกับบริบทของสังคมไทยมีความจำเป็น การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบคุณภาพของแบบสอบถามใหม่ คือ แบบสอบถามภาวะสุขภาพของเด็กตามการรับรู้ของเด็ก และแบบสอบถามภาวะสุขภาพของเด็กตามการรับรู้ของผู้ปกครอง การทดสอบ
ความตรงเชิงโครงสร้างโดยใช้กลุ่มตรงข้าม และความตรงตามสภาพโดยนำไปหาค่าความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของเด็ก กลุ่มตัวอย่าง เด็กวัยเรียนที่เป็นโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด 160 คน ได้รับการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงจากผู้ที่เข้ารับการรักษาที่คลินิกโรคหัวใจ โรงพยาบาลของมหาวิทยาลัย โดย 80 คน เป็นเด็กหลังผ่าตัดโรคหัวใจ (กลุ่ม A) และอีก 80 คน กำลังรอการผ่าตัด (กลุ่ม B) กลุ่มตัวอย่าง ผู้ปกครองของเด็กจำนวน 160 คน ตอบแบบวัดภาวะสุขภาพของเด็ก และแบบวัดคุณภาพชีวิตในเด็กไทย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ t-test และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน
     ผลการศึกษาความตรงเชิงโครงสร้างของแบบวัดภาวะสุขภาพโดยเปรียบเทียบคะแนนการภาวะสุขภาพตามการรับรู้โดยเด็กและผู้ปกครองของเด็กระหว่างกลุ่ม A และกลุ่ม B พบว่า คะแนนของภาวะสุขภาพของเด็กตามการรับรู้โดยเด็กและโดยผู้ปกครองของเด็ก 2 กลุ่ม มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ (t = 6.899, p<.001 และ t = 4.250, p<. 001 ตามลำดับ) ส่วนผลการทดสอบความตรงตามสภาพโดยนำไปหาค่าความสัมพันธ์กับ
คะแนนแบบวัดคุณภาพชีวิต ที่เด็กประเมินตนเอง พบว่าคะแนนภาวะสุขภาพของเด็กทั้งสองกลุ่มมีความสัมพันธ์
ทางบวกกับคะแนนคุณภาพชีวิตโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r =.340, p <.05; r =.348, p <.05) โดยวิเคราะห์รายด้านพบว่า คะแนนภาวะสุขภาพของเด็กมีความสัมพันธ์ระดับสูงกับคะแนนคุณภาพชีวิตด้านสังคม (r = .819, p<.001; r = .870, p<.001) ด้านร่างกายของเด็ก (r=.750, p<.001; r =.759, p<.001) และด้านจิตใจ (r =.754, p<.001; r =.778, p<.001) ส่วนคะแนนภาวะสุขภาพของเด็กที่ประเมินโดยผู้ปกครอง มีความสัมพันธ์ทางบวกกับคะแนนคุณภาพชีวิตโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเช่นกัน (r =.396, p<.05; r =.364,
p<.001) คือด้านสังคม (r = .560, p<.001; r =.758; p<.001) ด้านร่างกาย (r = .836, p<.001; r =.762;
p<.001) และด้านจิตใจ (r =.754, p<.001; r =.778, p<.001) ตามลำดับ

     การศึกษาครั้งนี้ทำให้ได้แบบวัดที่มีความตรงและความเที่ยง ซึ่งบุคลากรทางด้านสุขภาพสามารถนำไปใช้ประเมินภาวะสุขภาพทางกายของเด็กไทยวัยเรียนที่ป่วยด้วยโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดก่อนวางแผนให้การดูแลอย่างมีคุณภาพต่อไป