ประสิทธิผลของรูปแบบการพัฒนาผลการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน

ผู้แต่ง

  • ยุทธนา แยบคาย วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดพิษณุโลก คณะสาธารณสุขศาสตร์ และสหเวชศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • ปราโมทย์ วงศ์สวัสดิ์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก

คำสำคัญ:

การพัฒนา, ผลการปฏิบัติงาน, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน

บทคัดย่อ

บทนำ: อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) มีรูปแบบการปฏิบัติงานที่หลากหลายแตกต่างกันไปตามบริบทของพื้นที่นั้น ๆ อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีรูปแบบการปฏิบัติงาน อสม. ที่เป็นสมรรถนะร่วมที่มีความครอบคลุมการปฏิบัติงานในทุกด้านอย่างชัดเจน วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการพัฒนาผลการปฏิบัติงานของ อสม. วิธีการศึกษา:  การวิจัยกึ่งทดลอง ชนิดศึกษาสองกลุ่ม วัดก่อนและหลัง การทดลองครั้งนี้มีกลุ่มตัวอย่างเป็น อสม. จำนวน 76 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 38 คน โดยกลุ่มทดลองเข้าร่วมกิจกรรมตามรูปแบบการพัฒนาผลการปฏิบัติงานของ อสม. ได้แก่ จิตอาสา การรับรู้บทบาท ความตั้งใจ การทำงานเป็นทีม ภาคีเครือข่าย การมีส่วนร่วม แรงสนับสนุนทางสังคม แรงจูงใจในการปฏิบัติงาน และการยอมรับนับถือ ส่วนกลุ่มควบคุมดำเนินการตามปกติ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามชนิดตอบด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติการแจกแจงความถี่ ร้อยละ Chi-squared test, Mann-Whitney U-test, Wilcoxon sign rank test และ Analysis of covariance ผลการศึกษา: กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยผลการปฏิบัติงานของ อสม. สูงกว่าก่อนจัดกิจกรรมตามรูปแบบการพัฒนาผลการปฏิบัติงานของ อสม. และสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 บทสรุป: รูปแบบการพัฒนาผลการปฏิบัติงานของ อสม. ที่พัฒนาขึ้นสามารถเปลี่ยนแปลงผลการปฏิบัติงานของ อสม. ได้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงควรนำไปใช้ให้ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายมากยิ่งขึ้นและนำประยุกต์ใช้ในพื้นที่อื่น ๆ ตามความเหมาะสมต่อไป

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

World Health Organization. Monitoring the Building Blocks of Health Systems: A Handbook of Indicators and Their Measurement Strategies. World Health Organization; 2010. https://iris.who.int/handle/10665/258734

กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน. 4 ทศวรรษการสาธารณสุขมูลฐาน. นนทบุรี: กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข; 2561.

ยุทธนา แยบคาย. รูปแบบการพัฒนาผลการปฏิบัติงานของอสม. [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรดุษฎีบัณฑิต]. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2564.

ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง สิทธิได้รับเงินค่าป่วยการในการปฏิบัติหน้าที่ของ อสม. พ.ศ. 2566. ราชกิจจานุเบกษา ตอนพิเศษ เล่มที่ 140, ตอนที่ 33 ง (13 กุมภาพันธ์ 2566).

ชิรวัฒน์ นิจเนตร. การวิจัยพัฒนารูปแบบทางสังคมศาสตร์และการศึกษา. วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี. 2560;4(2),71-102.

Creswell JW. A concise introduction to mixed methods research. Thousand Oaks, CA: SAGE; 2015.

กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. ระบบสารสนเทศงานสุขภาพภาคประชาชน กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน. [ออนไลน์]. จาก. https://www.thaiphc.net/new2020/content/1. เมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2562

ปราโมทย์ วงศ์สวัสดิ์. แบบแผนการวิจัยเชิงทดลอง: การประยุกต์ใช้ในงานวิจัยเพื่อพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ. กรุงเทพมหานคร: เจริญดีมั่นคงการพิมพ์; 2561.

Rovinelli RJ, Hambleton RK. On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Tijdschrift voor Onderwijsresearch. 1977; 2(2):49-60.

Cronbach LJ. Essentials of psychology and education. New York, NY: McGraw-Hill; 1984.

ปรเมษฐ์ จินา, บรรจง เจริญสุข, เธียรนันท์ วาณิชย์ศุภวงศ์. รูปแบบการบริหารจัดการของโรงเรียน อสม. : กรณีโรงเรียน อสม. บ้านสี่แยกสวนป่า. วารสารวิชาการสารธารณสุข. 2017;25(3):469-76.

ศิวพร สุนทรีวงศ์, ประภาเพ็ญ สุวรรณ, สุรีย์ จันทรโมลี, มยุนา ศรีสุภนันต์. การพัฒนารูปแบบการเพิ่มประสิทธิผลการปฏิบัติงานของอสม. เทศบาลนครตรัง จังหวัดตรัง. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2019;6(1):75-88.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-25

รูปแบบการอ้างอิง

1.
แยบคาย ย, วงศ์สวัสดิ์ ป. ประสิทธิผลของรูปแบบการพัฒนาผลการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. J Chulabhorn Royal Acad [อินเทอร์เน็ต]. 25 ธันวาคม 2024 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];6(4):219-27. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/jcra/article/view/268735

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย