ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปากในกลุ่มผู้สูบบุหรี่ อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้  ทัศนคติ เกี่ยวกับโรคมะเร็งช่องปาก และการคัดกรองมะเร็งช่องปาก  การตัดสินใจเข้ารับการคัดกรองมะเร็งช่องปาก และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการตัดสินใจเข้ารับการคัดกรองมะเร็งช่องปาก  โดยใช้กรอบแนวคิดตามทฤษฎีความคาดหวังของ Vroom กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูบบุหรี่ ที่มีอายุ 40 ปี ขึ้นไป จำนวน 302 คน ในอำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา โดยสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับโรคมะเร็งช่องปากและการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปากที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น ได้ค่าความเชื่อมั่นคูเดอร์ริชาร์ดสัน-21 เท่ากับ .72 และ แบบสอบถามทัศนคติเกี่ยวกับโรคมะเร็งช่องปากและการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปาก ได้ค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคเท่ากับ .75 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติการทดสอบไคส์แควร์

          ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับมะเร็งช่องปากและการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปากอยู่ใน ระดับปานกลางคิดเป็นร้อยละ 51.6  มีทัศนคติเกี่ยวกับมะเร็งช่องปากและการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปากอยู่ในระดับปานกลางถึงมาก คิดเป็นร้อยละ 47.02 และ 46.03 ตามลำดับ โดยกลุ่มตัวอย่างร้อยละ 74.5  ยินดีที่จะเข้ารับการคัดกรองมะเร็งช่องปาก ซึ่งปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจเข้ารับบริการคัดกรองมะเร็งช่องปาก อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ รายได้เฉลี่ยต่อเดือน ความตั้งใจที่จะเลิกบุหรี่/ยาเส้น การเข้ารับตรวจคัดกรองโรคมะเร็งชนิดอื่นๆ  ระดับความรู้ และระดับทัศนคติ

          ข้อเสนอแนะ การดำเนินโครงการตรวจคัดกรองมะเร็งช่องปาก ควรให้ความรู้แก่ประชาชนกลุ่มเสี่ยง โดยเน้นเรื่องปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรค อาการและอาการแสดง รายละเอียดในการตรวจคัดกรองเพื่อให้ประชาชนลดความวิตกกังวล และให้ความร่วมมือเข้ารับการคัดกรองมะเร็งช่องปากซึ่งจะช่วยในการค้นหาผู้ป่วยมะเร็งช่องปากในระยะเริ่มแรก และลดอัตราการพิการหรือเสียชีวิตจากโรคมะเร็งช่องปาก