Health Literacy, 3E 2S Health Behaviors, and Quality of Life among People in Chanthaburi Province
Keywords:
Quality of Life, Health Literacy, 3E 2S Health BehaviorsAbstract
This cross-sectional study aimed to examine health literacy, 3E 2S health behaviors, quality of life, and factors associated with quality of life among people in Chanthaburi Province. The sample consisted of 400 individuals aged 18 years and older, selected through multistage sampling. Data were collected between August and December 2024. Research instruments included the Health Literacy Questionnaire, the 3E 2S Health Behavior Assessment, and the Thai version of the WHOQOL-BREF questionnaire, with Cronbach’s alpha coefficients of .801, .714, and .862, respectively. The reliability of the health literacy knowledge section was verified using KR-20, yielding a value of 0.76. Data were analyzed using descriptive statistics and stepwise multiple regression analysis.
The study revealed that the average health literacy score was at a good level (Mean = 47.81, S.D. = 6.84). The average score for 3E 2S health behaviors was also at a good level (Mean = 22.52, S.D. = 3.67), while the average quality of life score was at a moderate level (Mean = 92.01, S.D. = 12.80). The factors of health literacy (ß = 0.23), 3E 2S health behaviors (ß = 0.16), and age (ß = –0.16) were found to be significant predictors of quality of life among people in Chanthaburi Province, accounting for 12.2% of the variance (R2= 0.12, p-value < 0.05). Therefore, it is recommended that systematic and continuous programs be developed to promote health literacy and 3E 2S health behaviors from an early age in order to improve the quality of life of the population in Chanthaburi Province.
References
กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. (2561). การเสริมสร้างและประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ. นนทบุรี: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. (2566). คู่มือการดูแลสุขภาพตามหลัก 3อ.2ส. สำหรับแกนนำสุขภาพ. สืบค้นเมื่อ 25 เมษายน 2568 จาก https://hed.hss.moph.go.th/uploads/2024/05.
กิติพงษ์ เรือนเพ็ชร, สุภิศา ขำเอนก, อภิสรากรณ์ หิรัณย์วิชญกุล, สุวรัตน์ ธีระสุต และศิริลักษณ์ สุวรรณวงษ์. (2566). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ 3อ. 2ส. ของนิสิตพยาบาลมหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่งในจังหวัดบุรีรัมย์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9, 17(1), 1-12.
จิตติยา ใจคำ, จักรกฤษณ์ วังราษฎร์ และอักษรา ทองประชุม. (2561). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพตามหลัก 3อ. 2ส. ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน. วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ, 8(2), 1-24.
จิราพร เกศพิชญวัฒนา, สุวิณี วิวัฒน์วานิช, อังคณา ศรีสุข และสหรัฐ เจตมโนรมย์. (2561). คู่มือเรียนรู้เข้าใจวัยสูงอายุ: โครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: บริษัท ยืนยงการพิมพ์ จำกัด.
ชินตา เตชะวิจิตรจารุ. (2561). ความรอบรู้ทางสุขภาพ: กุญแจสำคัญสู่พฤติกรรมสุขภาพและผลลัพธ์สุขภาพที่ดี. วารสารพยาบาลทหารบก, 19(ฉบับพิเศษ มกราคม-เมษายน), 1-11.
ทิวากร พระไชยบุญ, พรรณี บัญชรหัตถกิจ, เพชรัตน์ ศิริสุวรรณ, อัจฉรา นาเมือง, ณาฏนภา หีบแก้ว ปัดชสุวรรณ์ และอลงกรณ์ สุขเรืองกูล. (2565). ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพและคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพแห่งประเทศไทย, 4(2), 48-56.
ปลื้มใจ ไพจิตร. (2558). คุณภาพในการดำรงชีวิตของผู้สูงอายุในจังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารวิชาการด้านบริหารธุรกจิการจัดการ เศรษฐศาสตร์และนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 2, 30-41.
พงศ์รัตน์ ภิรมย์รัตน์, ฤๅเดช เกิดวิชัย และณัฐพงษ์ เตชะรัตนเสฏฐ์. (2563). รูปแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนจังหวัดแพร่. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 8(4), 1492-1505.
พัชรพงศ์ ชวนชม, ธีระวัฒน์ จันทึก และพิทักษ์ ศิริวงศ์. (2561). ลักษณะงานที่เหมาะสมกับแรงงานผู้สูงอายุ. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 13(1), 107-116.
พิศิษฐ์ ชัยสุวรรณถาวร, ธัญญาณี นิยมกิจ, ศตวรรษ ทิพโสต, วิฆเนศวร ฑะกอง และสุทธินันท์ โสตวิถี. (2565). คุณภาพชีวิตของประชาชนกลุ่มฐานรากจังหวัดจันทบุรี ระยอง และตราด. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 16(1), 118-127.
เพชราภรณ์ คำเอี่ยมรัตน์. (2558). ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองตามหลัก 3อ.2ส. ของประชาชนกลุ่มเสี่ยงสูงโรคเบาหวานตำบลทุ่ม อำเภอเมืองศรีสะเกษ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 8(3), 4-11.
วัชราพร เชยสุวรรณ. (2560). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ: แนวคิดและการประยุกต์สู่การปฏิบัติการพยาบาล. วารสารแพทย์นาวี, 44(3), 183-197.
วิมล โรมา และคณะ. (2562). การสำรวจความรอบรู้ด้านสุขภาพของประชาชนไทย อายุ 15 ปีขึ้นไป พ.ศ. 2562. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. (2568). การเมือง เศรษฐกิจ และคุณภาพชีวิต ในปี 2568. สืบค้นเมื่อ 30 พฤษภาคม 2568 จาก https://nidapoll.nida.ac.th/survey_detail?survey_id=733.
สำนักงานจังหวัดจันทบุรี. (2566). แผนพัฒนาจังหวัดจันทบุรี พ.ศ. 2566-2570. สืบค้นเมื่อ 12 กันยายน 2566 จาก https://www.chanthaburi.go.th/news_devpro.
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (2560). แผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). จำนวนและสัดส่วนประชากรจากการทะเบียน จำแนกตามกลุ่มวัย เพศ ภาค และจังหวัด พ.ศ. 2555-2565. สืบค้นเมื่อ 12 กันยายน 2566 จากhttp://statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/th/01.aspx.
สุภาภรณ์ ตันตินันทตระกูล, จิรกุล ครบสอน และนงลักษณ์ วิชัยรัมย์. (2565). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชนบางโพธิ์เหนือ อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 7(11), 352-373.
สุวรรณา หล่อโลหะการ และประพรศรี นรินทร์รักษ์. (2564). ศึกษาความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมสุขภาพและคุณภาพชีวิตของอาสาสมัครสาธารณสุขจังหวัดภูเก็ต. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 30(3), S414-S422.
อรรยา จันทร์เพ็ญ และอมรศักดิ์ โพธิ์อ่ำ. (2566). ความรอบรู้ด้านสุขภาพที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุพฤฒพลังเขตอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนอร์ทเทิร์น, 4(3), 90-100.
อุไรวรรณ ทัศนีย์สุวรรณ. (2564). ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในคลินิกโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โรงพยาบาลหัวไทร อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(1), 293-311.
Mahatnirunkul, S., Tuntipivatanakul, W., & Pumpisanchai, W. (1998). Comparison of the WHOQOL-100 and the WHOQOL-BREF (26 items). Journal of Mental Health Thailand, 5(3), 4-15.
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into health 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259-267. https://doi.org/10.1093/heapro/15.3.259
World Health Organization. (2022). Noncommunicable diseases: Key facts. Geneva: Author. Retrieved May 30, 2025 from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/noncommunicable-diseases.
Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis. New York: Harper & Row.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of Nursing and Public Health Research
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารวิจัยการพยาบาลและการสาธารณสุข ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารวิจัยการพยาบาลและการสาธารณสุข
