การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบและอุดตันที่ได้รับการรักษา ด้วยการผ่านสายสวนหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลอุดรธานี

ผู้แต่ง

  • ยุพาพร วัชรโชติตระกูล โรงพยาบาลอุดรธานี

คำสำคัญ:

แนวปฏิบัติการพยาบาล, การสวนหลอดเลือดสมอง, โรคหลอดเลือดสมองตีบและอุดตัน

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาและประเมินประสิทธิผลของแนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบและอุดตันที่ได้รับการรักษาด้วยการผ่านสายสวนหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลอุดรธานี ขั้นตอนการดำเนินการวิจัยประกอบด้วย 4 ระยะ ได้แก่ 1) การทบทวนสถานการณ์และปัญหา 2) การพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลฯ 3) การทดลองใช้แนวปฏิบัติทางการพยาบาลฯ และ 4) ประเมินผลและเผยแพร่แนวปฏิบัติทางการพยาบาลฯ กลุ่มตัวอย่างทำการคัดเลือกแบบเจาะจง ได้แก่ ทีมพัฒนาแนวปฏิบัติจำนวน 4 คน พยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยอุบัติเหตุและฉุกเฉิน หอผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และห้องสวนหลอดเลือดสมอง รวมทั้งหมดจำนวน 30 คน และผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบและอึดตันที่ได้รับการรักษาด้วยการผ่านสายสวนหลอดเลือดสมองจำนวน 100 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองกลุ่มละ 50 คน เครื่องมือที่ใช้ในดำเนินการวิจัย ได้แก่ แนวปฏิบัติการพยาบาลฯที่พัฒนาขึ้น แบบประเมินการใช้แนวปฏิบัติการพยาบาลฯ และแบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลของพยาบาลและผู้ป่วย การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติ Independent  t-test, Chi-Square และ Pair t-test

ผลการวิจัย พบว่า แนวปฏิบัติการพยาบาลฯ ประกอบด้วยสาระสำคัญ 4 หมวด ได้แก่ 1) แนวทางการคัดกรองผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้ในการสวนหลอดเลือดสมอง 2) การพยาบาลก่อนทำการสวนหลอดเลือดสมอง 3) การพยาบาล ขณะทำการสวนหลอดเลือดสมอง 4) การพยาบาลหลังทำการสวนหลอดเลือดสมอง แนวปฏิบัติพยาบาลฯ นี้ส่งผลให้พยาบาลมีคะแนนการปฏิบัติในระดับดีมาก ร้อยละ 97.20 และผลลัพธ์ทางคลินิกระหว่างกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง พบว่ากลุ่มทดลองมีจำนวนวันนอนโรงพยาบาลลดลง ลดภาวะแทรกซ้อน ลดระดับความพิการและเพิ่มความสามารถในการทำกิจกรรม มากกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05) ดังนั้นแนวปฏิบัติการพยาบาลฯ นี้ มีประสิทธิภาพในการป้องกันและลดภาวะแทรกซ้อนหลังการรักษาด้วยการผ่านสายสวนหลอดเลือดสมองได้ และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ทั้งในการทำหัตการของโรคหลอดเลือดอื่น ๆ ทั้งในโรงพยาบาลอุดรธานีและเครือข่าย

เอกสารอ้างอิง

ธนบูรณ์ วรกิจธำรงชัย, ประสูตร ถาวรชัยสิทธิ์ และสุคนธา คงศีล. (2565). การวิเคราะห์ต้นทุนอรรถประโยชน์ของการรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตันระยะเฉียบพลันด้วยสายสวนหลอดเลือดสมอง. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข, 16(4), 472-487.

ธนบูรณ์ วรกิจธำรงชัย. (2560). Endovascular treatment in acute ischemic stroke. วารสารสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย, 16(3), 5-13.

โรงพยาบาลอุดรธานี. (2566). สถิติงานหอผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง. อุดรธานี: โรงพยาบาลอุดรธานี.

วีรยุทธ ศรีทุมสุข, ชัยยุทธ โคตะรักษ์, สุภลักษณ์ นอใส และพรชัย จูลเมตต์. (2562) บทบาทพยาบาลในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตันที่่ได้รับการรักษาผ่านสายสวนหลอดเลือดสมอง. วารสารพยาบาลทหารบก, 20(1), 47-55.

สถาบันประสาทวิทยา. (2558). แนวทางการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองสำหรับพยาบาลทั่วไป (Clinical nursing practice guideline for stroke). (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ. บริษัท ธนาเพลส จำกัด.

สถาบันประสาทวิิทยา. (2567). แนวทางการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองสำหรับพยาบาลทั่วไป (Clinical nursing practice guideline for stroke). (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: บริษัท ธนาเพลส จำกัด.

สมศักดิ์ เทียมเก่า. (2566). อุบัติการณ์โรคหลอดเลือดสมองประเทศไทย. วารสารประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย, 39(2), 39-46.

เสาวนีย์ หอมสุด. (2566). คู่มือการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตันเฉียบพลันที่รับการรักษาด้วยวิธีผ่านสายสวนหลอดเลือดสมองสมอง. กรุงเทพฯ: งานการพยาบาล ฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล.

อโนมา ศรีแสง. (2560). การใส่สายสวนหัวใจผ่านทางหลอดเลือดแดงที่ข้อมือ. เวชบันทึกศิริราช, 10(2), 90-96.

Calviere, L., et al. (2022). Rebleeding after aneurysmal subarachnoid hemorrhage in two centers using different blood pressure management strategies. Frontiers in Neurology, 13, 836268. https://doi.org/10.3389/fneur.2022.836268

Churojana, A. et al. (2017). Results of endovascular mechanical thrombectomy for acute ischemic stroke in Siriraj Hospital. Journal of the Medical Association of Thailand, 100(5), 588-597.

GBD 2019 Stroke Collaborators. (2021). Global, regional, and national burden of stroke and its risk factors, 1990-2019: A systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. The Lancet. Neurology, 20(10), 795-820. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(21)00252-0

He, Y., Wang, R., Dong, S., Long, S., Zhang, P., & Feng, L. (2023). Nurse-led rapid rehabilitation following mechanical thrombectomy in patients with acute ischemic stroke: A historical control study. Medicine, 102(28), e34232. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000034232

World Stroke Organization. (2019). Global stroke fact sheet 2019. Retrieved October 25, 2023 from http://www.world-stroke.org.

Yang, P., et al. (2022). Effect of cluster nursing on recovery effect and hospitalization time of patients with acute cerebral infarction after thrombectomy. Journal of Multidisciplinary Healthcare, 15, 2503-2510. https://doi.org/10.2147/JMDH.S378509

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-18

รูปแบบการอ้างอิง

วัชรโชติตระกูล ย. (2025). การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบและอุดตันที่ได้รับการรักษา ด้วยการผ่านสายสวนหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลอุดรธานี. วารสารวิจัยการพยาบาลและการสาธารณสุข, 5(1), e269264. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/jnphr/article/view/269264