ความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มอาการเมแทบอลิก จำนวน และชนิดปัจจัยเมแทบอลิกกับโรคไตเรื้อรังในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง

บทคัดย่อ

            การวิจัยนี้ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มอาการเมแทบอลิก จำนวน และชนิดปัจจัยของกลุ่มอาการเมแทบอลิกกับโรคไตเรื้อรังในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ใช้วิธีวิทยาวิจัยชนิดวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงทำนาย ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาเป็นข้อมูลทุติยภูมิ กลุ่มตัวอย่างจำนวน 490 ราย เป็นผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มาใช้บริการตรวจรักษากับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสี่แห่ง ในจังหวัดนครศรีธรรมราช วินิจฉัยกลุ่มอาการเมแทบอลิก ตามเกณฑ์ของสมาคมโรคหัวใจแห่งอเมริกาและสถาบันโรคหัวใจ ปอด และโลหิตวิทยาแห่งชาติอเมริกา (AHA/NHLBI) และโรคไตเรื้อรังตั้งแต่ระยะที่ 3 ถึง 5 ตามเกณฑ์ KDIGO วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โมเดลโลจิสติก ค่าอัตราความเสี่ยง และช่วงความเชื่อมั่นที่ร้อยละ 95

            ผลการวิจัย พบความชุกโรคไตเรื้อรัง ร้อยละ 14.8 และประมาณ  2 ใน 3 ราย (ร้อยละ 72.9) มีกลุ่มอาการ        เมแทบอลิก การวิเคราะห์อย่างหยาบพบความชุกโรคไตเรื้อรังเพิ่มขึ้นในวัยสูงอายุ (UOR = 6.33, 95%CI 3.16-12.67) กลุ่มที่ไม่ทำงานแล้ว (UOR = 3.33, 95%CI 1.91-5.81) ส่วนกลุ่มที่มีคู่สมรสมีความชุกโรคไตเรื้อรังต่ำกว่ากลุ่มที่ไม่มีคู่สมรส (UOR = 0.35, 95%CI 0.21-0.59, p < 0.001) จำนวนปัจจัยเมแทบอลิกสัมพันธ์ทางลบกับความชุกโรคไตเรื้อรัง ผู้ป่วยที่มีจำนวนปัจจัยเมแทบอลิกตั้งแต่สองถึงห้าชนิด มีความชุกโรคไตเรื้อรังต่ำกว่าผู้ป่วยที่มีจำนวนปัจจัยเมแทบอลิก เพียงหนึ่งชนิด โดยภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเพียงปัจจัยชนิดเดียวเท่านั้นที่มีความสัมพันธ์ทางลบกับโรคไตเรื้อรัง แต่กลุ่มอาการเมแทบอลิกไม่สัมพันธ์กับโรคไตเรื้อรัง

            ข้อเสนอแนะจากการวิจัยนี้ คือ ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงควรได้รับการตรวจคัดกรองการทำงานของไตอย่างสม่ำเสมอ และได้รับการดูแลรักษาตามแนวปฏิบัติทางคลินิก เพื่อป้องกันโรคไตเรื้อรังและชะลอความเสื่อมของไต โดยควรมีการศึกษาเพิ่มเติมในประเด็นนี้ต่อไป