ปัจจัยทำนายการสูงวัยอย่างมีสุขภาวะของผู้สูงอายุ
คำสำคัญ:
ผู้สูงอายุ, การสูงวัยอย่างมีสุขภาวะ, ภาวะซึมเศร้า, ความผาสุกทางจิตวิญญาณ, สิ่งแวดล้อมบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงทำนายนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะการสูงวัยอย่างมีสุขภาวะของผู้สูงอายุในจังหวัดระยอง และอำนาจทำนายของแบบแผนการดำเนินชีวิตที่ส่งเสริมสุขภาพ ภาวะซึมเศร้า ความผาสุกทางจิตวิญญาณ และสิ่งแวดล้อมที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ ต่อการสูงวัยอย่างมีสุขภาวะของผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุไทยอายุ 60 ปี และมากกว่า ในจังหวัดระยอง จำนวน 383 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินการสูงวัยอย่างมีสุขภาวะ แบบสอบถามแบบแผนการดำเนินชีวิตที่ส่งเสริมสุขภาพ แบบวัดความเศร้าในผู้สูงอายุไทย แบบวัดความผาสุกทางจิตวิญญาณ และแบบสำรวจสิ่งแวดล้อมทางกายภาพและสิ่งแวดล้อมด้านสังคมที่เอื้ออาทรต่อผู้สูงอายุ วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงบรรยายและการถดถอยเชิงเส้นแบบพหุ
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีการสูงวัยอย่างมีสุขภาวะระดับสูง ร้อยละ 84.9 และพบว่าแบบแผนการดำเนินชีวิตที่ส่งเสริมสุขภาพ ภาวะซึมเศร้า ความผาสุกทางจิตวิญญาณ และสิ่งแวดล้อมที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ สามารถร่วมทำนายการสูงวัยอย่างมีสุขภาวะของผู้สูงอายุได้ ร้อยละ 42.5 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (R2 = .425, p < .001) โดยปัจจัยที่มีอำนาจทำนายสูงสุด คือ แบบแผนการดำเนินชีวิตที่ส่งเสริมสุขภาพ ( = .420, p < .001) รองลงมาคือ ความผาสุกทางจิตวิญญาณ (
= .292, p < .001) ภาวะซึมเศร้า (
= -.108, p = .020) และสิ่งแวดล้อมที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ (
= .100, p = .017) ตามลำดับ
ข้อเสนอแนะ บุคลากรทางสุขภาพควรส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีแบบแผนการดำเนินชีวิตที่ส่งเสริมสุขภาพ ความผาสุกทางจิตวิญญาณ สิ่งแวดล้อมที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ และป้องกันการเกิดภาวะซึมเศร้า เพื่อให้ผู้สูงอายุเป็นผู้สูงวัยอย่างมีสุขภาวะ
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Ageing and Life Course [Internet]. 2018. [cited 2018 June 20]. Available from: http://www.who.int/ ageing/en/
Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute. Situation of the Thai elderly. Nakhon Pathom: Printery; 2016.p4. (in Thai).
Ministry of Social Development and Human Security. Statistics of the elderly in Thailand as of 31 December 2019 [Internet]. 2019 [cited 2020 April 15]. Available from: http://www.dop. go.th/ th/know/1/275 (in Thai).
Ministry of Social Development and Human Security. Report of the social situation and human security year 2018 (January - March) presented to the Cabinet [Internet]. 2018. [cited 2018 June 12]. Available from:http://tpso4.m-society.go.th/images/ Database TPSO4/News _TPSO/ Advertise/2561/ article_20180530120 954- 2.pdf (in Thai).
Ministry of Social Development and Human Security, Rayong Province. Social Report of Rayong Province 2017 [Internet]. 2017. [cited 2018 June 12]. Available from: http://www. rayong.m- society.go.th (in Thai).
Tuntichaivanit C, Nanthamongkolchai S, Munsawaengsub C. Life happiness of the elderly in Rayong province. Journal of Public Health. 2009; 39(1): 34-7. (in Thai)
World Health Organization. World report on ageing and health [Internet]. 2015. [cited 2018 June 13]. Available from: http://apps.who.int/ iris/bitstream/handle_eng.pdf;jsessionid= E27DC9 D44319120E9DBE08F18EA00FA 0?sequence=1
Marengoni A, Angleman S, Melis R, et al. Aging with multimorbidity: a systematic review of the literature. Ageing Res Rev. 2011;10(4):430-9. doi:10.1016/j.arr.2011.03.003
Sowa A, Adamczyk BT, Madry RT, Poscia A, Milia DI. Predictors of healthy ageing: public health policy targets. BMC Health Serv Res. 2016; 16(5): 441-79.
Somboon S, Somanusorn S, Sumgern C. Factors related to healthy aging among elderly. Kuakarun Journal of Nursing. 2018; 25(1): 141-53. (in Thai).
Department of Health, Ministry of Public Health. Report of the Thai elderly health survey 2013 [Internet]. 2013. [cited 2018 June 12]. Available from: www.hitap.net/wp-content/uploads/ 2014/ 10/ elderly report-2556.pdf (in Thai).
World Health Organization. Depression: definition [Internet]. 2018. [cited 2018 June 22]. Available from: http://www.euro.who.int/ en/ home/ copyright-notice
Department of Mental Health, Ministry of Public Health. The statistics of the elderly suicides are ranked 2, also police career [Internet]. 2018. [cited 2018 June 12]. Available from: https:// www. dmh.go.th/news-dmh/view.asp? id=27623 (in Thai).
Han K, Lee Y, Gu J, Oh H, Han J, Kim K. Psychosocial factors for influencing healthy aging in adults in Korea. Health Qual Life Outcomes. 2015;13:31. Published 2015 Mar 7. doi:10.1186/ s12955-015-0225-5
Paloutzian RF, Eillison CW. Loneliness, Spiritual well-being, and Quality of Life. J Psychol Theol.1982; 11(4): 330-40.
Khemaweero PW, Pattanasing T, Khankaew T, Khumtua K, Lapontan S. Enhancement of elder people’s spiritual well-being according to Buddhism doctrines. Journal of MCU Peace Studies. 2017; 5(1): 78-8. (in Thai).
Intraratsamee J, Wannajak P,Ratnun Y, Thirapongsawat K, Somtua J, Keawsod C, et al. Co-operative learning between elderly people and care giver to develop inside and outside environment of the elderly people's home within provinces under responsibility regional health promotion center 6. Khon Kaen: Khon Kaen print; 2016. (in Thai).
Lehning AJ, Smith RJ, Dunkle RE. Age-friendly environments and self-rated health: an exploration of Detroit elders. Res Aging. 2014;36(1):72-94. doi:10.1177/0164027512469 214
Sinchaiwanichakul C, Kespichayawattana J. Factors related to healthy aging among the older persons in community-dwelling of Bangkok metropolitan. Journal of the Royal Thai Army Nurses. 2018; 19(19): 100-9. (in Thai).
Tavares RE, Jesus MC, Machado DR, Braga VA, Tocantins FR, Merighi MA. Healthy aging from the perspective of the elderly: an integrative. Rev Bra Geriatr Gerontol. 2017; 20(6): 878-89.
Tiraphat S, Thamma-Aphiphol K, Suthisukon K, Hong SA. Do age-friendly environments promote healthy aging among Thai older population? Know their needs to do planning before too late. Nakhon Pathom: P.A. Living; 2016. (in Thai).
Griffiths J, Puttinoi S, Pongsaksri M. The general practitioner assessment of cognition; GPCOG (Thai version): Validity and Reliability. Poster session presented at 9th Pan-Pacific Conference on Rehabilitation cum, 21st Annual Congress of Gerontology. Hong Kong; 2014.
Lemeshow S, Hosmer DW, Klar J, Lwanga SK. Adequacy of sample size in health studies. Chippenham: Great Britain by Antony Rowe; 1993.
Brodaty H, Pond D, Kemp NM, Luscombe G, Harding L, Berman K, Huppert FA. The GPCOG: a new screening test for dementia designed for general practice. J Am Geriatr Soc. 2002; 50: 530-4.
Thiamwong L, Maneesriwongul W, Malathum P, Jitapunkul S, Vorapongsathorn T, Stewart AL. Development and psychometric testing of the healthy aging instrument. Thai Journal of Nursing Research. 2008; 12(4): 285-96. (in Thai).
Hansen-kyle L. A Concept analysis of healthy aging. Nurs Forum. 2005; 40(2): 45-7.
Best JW. Research in Education. 3rd Edition. New York: McGraw-Hill; 1997.
Hwang JE. Development and validation of a 15-item lifestyle screening for community-dwelling Older Adults. Am J Occup Ther. 2012; 6(66): 97-106.
Hwang JE. Promoting healthy lifestyles with aging: development and validation of the Health Enhancement Lifestyle Profile (HELP) using the Rasch measurement model. Am J Occup Ther. 2010;64(5):786-795. doi:10.5014/ajot.2010. 090 88
Sheikh JI, Yesavage JA. Geriatric Depression Scale (GDS). Clinical gerontologist. 1986; 5(1-2): 165-73.
Wongpakaran N, Wongpakaran T. Prevalence of major depressive disorders and suicide in long-term care facilities: a report from northern Thailand. Psychogeriatrics. 2012;12(1):11-17. doi: 10.1111/j.1479-8301.2011.00383.x
Noipiang T. Perceived severity of illness social support and spiritual well-being among breast cancer patients. [Master Thesis of Nursing Science]. Chiang Mai: Chiang Mai University; 2002. (in Thai).
Kraithaworn P, Piaseu N. A sense of community belonging and perceived neighborhood environment and facilities in older Thais living in low socioeconomic communities, Bangkok metropolitan. Ramathibodi Nursing Journal. 2013; 19(1): 143-56. (in Thai).
Burns N, Grove SK, Gray J. Understanding nursing research: building an evidence-based practice. 6th ed. St. Louis Missouri: Elsevier; 2015.
Norman G. Likert scales, levels of measurement and the “laws” of statistics. Adv Health Sci Educ. 2010; 15(5): 625-32.
Department of mental health, Ministry of public health. Happy-strong-still working look at the Thai elderly through statistics [Internet]. 2018. [cited 2019 Sep 6]. Available from: https:// dmh.go.th/ news-dmh/view.asp?id= 27820 (in Thai).
Tiraphat S, Peltzer K, Thamma-Aphiphol K, Suthisukon K. the role of age-friendly environment on quality of life among Thai older adults. Int J of Environ Res Public Health. 2017; 14: 282-95.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความนี้ยังไม่เคยตีพิมพ์หรืออยู่ในระหว่างส่งไปตีพิมพ์ในวารสารอื่น ๆ มาก่อน และกองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการตรวจทาน และแก้ไขต้นฉบับตามเกณฑ์ของวารสาร ในกรณีที่เรื่องของท่านได้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารฉบับนี้ถือว่าเป็น ลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอก
