ผู้นำแบบแลกเปลี่ยนกับสมาชิกและพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงานในองค์กรสุขภาพ: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ

บทคัดย่อ

        การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์อิทธิพลของพฤติกรรมผู้นำแบบแลกเปลี่ยนกับสมาชิกต่อพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงานจากหลักฐานเชิงประจักษ์ โดยการสืบค้นรายงานการวิจัยจากฐานข้อมูลในระดับชาติและนานาชาติ จำนวนรายงานการวิจัย 14 เรื่อง ตามเกณฑ์คัดเลือก (Inclusion criteria) คือ 1) เป็นรายงานการวิจัยเกี่ยวกับพฤติกรรมผู้นำแบบแลกเปลี่ยนกับสมาชิกและพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงาน 2) เป็นรายงานการวิจัยมีผู้เชี่ยวชาญ (peer review) ตรวจสอบและประเมินคุณภาพตามเกณฑ์ และ 3) เป็นรายงานการวิจัยเชิงปริมาณที่ตีพิมพ์ในช่วง พ.ศ. 2553-2562 เครื่องมือวิจัยมีแบบบันทึกข้อมูลทั่วไปของลักษณะรายงาน แบบประเมินคุณภาพมาตรฐานงานวิจัยตามกระบวนการวิจัยของ PRISMA 2009 และแบบประเมินคุณภาพของรายงานวิจัยของเคเมทและคณะ วิเคราะห์ความน่าเชื่อถือระหว่างผู้ประเมิน 2 ราย (Inter-rater) ได้ค่าความน่าเชื่อถือร้อยละ 87 (เกณฑ์ตั้งแต่ ร้อยละ 80) และทดสอบความสอดคล้องกันระหว่างผู้ประเมินรายงานด้วยสถิติแคปปา พบว่า การประเมินคุณภาพรายงานวิจัยมีความสอดคล้องกันทางสถิติ (k = 0.083, p = .41)

        ผลการวิจัย พบว่า ลักษณะทั่วไปของรายงานการวิจัย ส่วนใหญ่เป็นวิจัยเชิงปริมาณ (n=14) สถานที่ศึกษาส่วนใหญ่เป็นภาคเอกชน (n=10) รองลงมาเป็นภาครัฐ (n=2) และหน่วยงานในโรงพยาบาล (n=2) งานวิจัยใช้ทฤษฎีภาวะผู้นำแบบแลกเปลี่ยนกับสมาชิกมากที่สุด (n=12) นอกจากนี้ยังพบว่า พฤติกรรมผู้นำแบบแลกเปลี่ยนกับสมาชิกมีความสัมพันธ์และมีอิทธิพลทางตรงต่อพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงานมากที่สุด (n=9)

        ผลการวิจัยนี้ชี้ให้เห็นว่างานวิจัยเกี่ยวกับพฤติกรรมผู้นำแบบแลกเปลี่ยนกับสมาชิกและพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงานในบริบทของพยาบาลมีน้อยมาก ผลการวิจัยนี้สามารถนำไปขยายองค์ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาและการจัดการด้านนวัตกรรมในบริบทขององค์กรการพยาบาลต่อไปได้