ความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณการสูญเสียเลือด กลุ่มอาการการตอบสนองต่อการอักเสบทั่วร่างกาย น้ำตาลในเลือดและความปวดกับภาวะการฟื้นตัวในผู้ป่วยหลังผ่าตัดหัวใจแบบเปิด 12 ชั่วโมงแรก

Abstract

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงบรรยาย เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณการสูญเสียเลือด กลุ่มอาการการตอบสนองต่อการอักเสบทั่ วร่างกาย (SIRS) น้ำตาลในเลือดและความปวดกับภาวะการฟื้นตัวในผู้ป่วย 12 ชั่ วโมง แรกหลังผ่าตัดหัวใจแบบเปิด กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่เข้ารักษาในหอผู้ป่วยวิกฤตศัลยกรรมหัวใจและทรวงอก โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ระหว่างเดือนธันวาคม 2552-กรกฎาคม 2553 จำนวน 88 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล เครื่องมือประเมินปฏิกิริยตอบสนองทางด้านกายภาพ ประกอบด้วย แบบบันทึกปริมาณการสูญเสียเลือด แบบประเมิน กลุ่มอาการการตอบสนองต่อการอักเสบทั่วร่างกาย แบบบันทึกระดับน้ำตาลในเลือด และแบบบันทึก ความปวดเชิงพฤติกรรมที่ 4 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัด และ เครื่องมือประเมินภาวะการฟื้นตัวที่วัดด้วยเครื่องมือที่พัฒนา จากเกณฑ์การถอดท่อช่วยหายใจที่ระยะเวลา 12 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัด วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบน มาตรฐานและศึกษาความสัมพันธ์โดยใช้สัมประสิทธิ์ สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน

ผลการศึกษาพบว่าผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดหัวใจแบบเปิดส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 63.60 มีอายุเฉลี่ย 60.49 ปี (SD=14.49) ใน 4 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัด ผู้ป่วยมีปริมาณการสูญเสียเลือดเฉลี่ย 224.32 มิลลิลิตร (SD=139.93) และผู้ป่วยร้อยละ 9.10 มีปริมาณการสูญเสียเลือดมากกว่า 200 มิลลิลิตรต่อชั่วโมง ใน 1 ชั่ วโมงแรกหลังผ่าตัด ร้อยละ 62.50 เกิด SIRS ระดับน้ำตาลในเลือดเฉลี่ย 165.14 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร (SD=29.25) และร้อยละ 68.00 มีความปวด ในระดับที่ยอมรับได้ ทั้ง 3 กิจกรรม (=4.11,SD=0.86) มีผู้ป่วยเพียง ร้อยละ 10.20 ที่มีภาวะการฟื้นตัวสมบูรณ์หลัง ผ่าตัด 12 ชั่วโมงแรก ปริมาณการสูญเสียเลือดและ SIRS มีความสัมพันธ์ทางลบกับภาวะการฟื้นตัว 12 ชั่ วโมงแรกหลัง ผ่าตัดอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ (r= -.28 และ r= -.24, p< .05 ตามลาดับ) น้ำตาลในเลือดและความปวดไม่มี ความสัมพันธ์กับภาวะการฟื้นตัวหลังผ่าตัดหัวใจแบบเปิดใน 12 ชั่วโมงแรกเมื่อควบคุมด้วยอายุ X

ข้อเสนอแนะ : พยาบาลผู้ป่วยวิกฤติควรมีการประยุกต์เครื่องประเมิน SIRS มาใช้ในการเฝ้าระวังในการดูแล ผู้ป่วยและพัฒนาการดูแลผู้ป่วยเพื่อส่งเสริมภาวะการฟื้นตัวในผู้ป่วยผ่าตัดหัวใจแบบเปิด และควรศึกษาถึงปริมาณการ สูญเสียเลือดในระดับที่รุนแรงที่มีผลต่อภาวะการฟื้นตัวในการศึกษาครั้ งต่อไป

คำสำคัญ : การสูญเสียเลือด, กลุ่มอาการตอบสนองต่อการอักเสบทั่วร่างกาย, การฟื้นตัว, ผ่าตัดหัวใจแบบเปิด

Abstract

This study was descriptive research aimed at studying the relationships between blood loss, systemic inflammatory response syndrome (SIRS), blood glucose, pain and recovery in patients during the first 12 hours after open heart surgery. The sample group consisted of 88 patients who were admitted to the Cardiovascular Thoracic Surgery Intensive Care Unit at King Chulalongkorn Memorial Hospital from December of 2009 to July of 2010. Data was collected during the first 4 hours after surgery using a demographic questionnaire, an instrument for assessing physiological response consisting of blood loss collection, the Systemic Inflammatory Response Syndrome, the blood glucose record form, the Behavioral Pain Scale (BPS), the recovery assessment instrument modified from extubation criteria during the first 12 hours after surgery. Data was analyzed by determining average scores, standard deviation and studying by using Pearsonûs Product Moment Coefficient.

The findings revealed that most of the patients who received open heart surgery were males (63.60%), with an average age of 60.49 years (SD=14.49). In the first four postoperative hours, the patients had mean blood loss of 224.32 ml. (SD=139.93), 9.10% of patients lost more than 200 ml/hr. during the first postoperative hour, 62.50% demonstrated SIRS, with mean blood glucose level of 165.14 mg/dL (SD=29.25), and most of the patients (68.00%) had an acceptable pain level across three activities (=4.11, SD=0.86). After the first 12 hours, only 10.20% of the patients were in full recovery condition. Blood loss and SIRS were negatively related with recovery during the first 12 hours after surgery with statistical significance (r = -.28 and -.24, respectively at p < .05) while blood glucose and pain were not related to post-operative recovery during the first 12 hours after open heart surgery.

Suggestion: Critical care nurses should apply SIRS assessment instrumentation in order to monitor patients in combination with improving patient care to promote recovery among patients undergoing open heart surgery. Blood loss should be studied further in terms of level of severity with impact on recovery.

Keywords : Blood loss, Systemic Inflammatory Response Syndrome (SIRS), Recovery, Open Heart Surgery