ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพลังสุขภาพจิตครอบครัวของครอบครัวผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
Main Article Content
บทคัดย่อ
ที่มาของปัญหา: โรคหลอดเลือดสมองเป็นโรคเรื้อรังที่ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อตัวผู้ป่วย แต่ยังมีผลกระทบไปถึงครอบครัวของผู้ป่วย เนื่องจากการดูแลผู้ป่วยเรื้อรังที่บ้านต้องใช้แรงกายแรงใจทุ่มเทเวลาให้อย่างต่อเนื่อง นับว่าเป็นสถานการณ์วิกฤติที่ครอบครัวต้องเผชิญ โดยการจัดการกับสถานการณ์วิกฤติของครอบครัวและเผชิญกับปัญหาต่าง ๆ ทำให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิตของครอบครัว ซึ่งพลังสุขภาพจิตครอบครัวเป็นความสามารถของครอบครัวผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในการเผชิญ การจัดการ และการปรับตัวต่อสถานการณ์วิกฤติจากการที่มีบุคคลในครอบครัวเจ็บป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมอง นำครอบครัวกลับสู่ภาวะปกติ เรียนรู้และเติบโตจากสถานการณ์วิกฤติได้ ส่งผลให้ครอบครัวสามารถดูแลและส่งเสริมการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองได้อย่างเต็มศักยภาพ ในขณะเดียวกันก็สามารถดูแลตนเองได้ดีในระหว่างให้การดูแลผู้ป่วย
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพลังสุขภาพจิตครอบครัวของครอบครัวผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
วิธีการศึกษา: การวิจัยเชิงสำรวจ กลุ่มตัวอย่างเป็นสมาชิกในครอบครัวผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง 176 ครอบครัว ที่เข้ารับบริการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์ ณ สถาบันสิรินธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ จำนวนของกลุ่มตัวอย่างใช้ข้อตกลงเบื้องต้นของการวิเคราะห์สมการโครงสร้าง และใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามพลังสุขภาพจิตครอบครัว แบบสอบถามการเผชิญปัญหา และแบบสอบถามการสนับสนุนทางสังคม เก็บข้อมูลในช่วงกันยายน พ.ศ. 2564 ถึงมกราคม พ.ศ. 2565 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โมเดลสมการโครงสร้าง
ผลการศึกษา: โมเดลสมการโครงสร้างจากงานวิจัยนี้มีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (p=0.17, /df=0.75, CFI=1, TLI=0.99, RMSEA=0.04, SRMR=0.04) การสนับสนุนทางสังคมและการเผชิญปัญหามีอิทธิพลต่อพลังสุขภาพจิตครอบครัว (β=0.30 และ 0.22, p<0.001) การสนับสนุนทางสังคมมีอิทธิพลทางอ้อมเชิงบวกต่อพลังสุขภาพจิตครอบครัวโดยส่งผ่านตัวแปรการเผชิญปัญหา (β=0.15, p<0.001) วิเคราะห์อิทธิพลของตัวแปรส่งผ่านด้วยกระบวนการ Bootstrapping พบว่า มีอิทธิพลการส่งผ่านแบบบางส่วน (95%CI=[0.06-0.24])
สรุป: การสนับสนุนทางสังคมและการเผชิญปัญหามีอิทธิพลต่อพลังสุขภาพจิตครอบครัวของครอบครัวผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และการเผชิญปัญหาเป็นตัวแปรส่งผ่าน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
World stroke organization. Annual Report 2019. [Internet]. 2019 [cited 2021 May 1]. Available from: https://www.world-stroke.org/assets/downloads/WSO_2019_Annual_Report_online.pdf
Department of Disease Control. Annual report 2020 Division of Non Communicable Diseases. Nonthaburi: Division of Non Communicable Diseases ; 2021.
Manacharoen W, Koolnaphadol P, Subwiraprakorn W. A study and development of family resilience of patients with cerebrovascular disease through assimilative integrate family counseling. Journal of Nursing Division 2016;44(1):62-81.
Gillespie D, Campbell F. Effect of stroke on family carers and family relationships. Nurs Stand 2011;26(2):39-46.
Kasemkitwattana S, Prison P. Chronic patients’ family caregivers: a risk group that must not be overlooked. Thai Journal of Nursing Council 2014; 29(4):22-31.
Kitila S, Thammakun T, Chankong W. Factors affecting quality of life of stroke patients at Sirindhorn National Medical Rehabilitation Institute. J Prapokklao Hosp Clin Med Educat Center 2019;36:105-14.
Walsh F. Strengthening family resilience. 3 rd ed. New york : The Guilford Press; 2015.
Fitryasari R, Nursalam N, Yusuf A, Hargono R, Lin EC, Tristiana RD. Development of a family resiliency model to care of patients with schizophrenia. Scand J Caring Sci 2021;35:642-9.
Kyriazos TA. Applied Psychometrics: sample size and sample power considerations in factor analysis (EFA, CFA) and SEM in general. Psychology 2018;9:2207-30.
Hair JF, Black WC, Babin BJ, Anderson RE. Multivariate data analysis. 8th ed. Hampshire: Annabel Ainscow; 2019.
Kim GM, Lim JY, Kim EJ, Kim SS. A model of adaptation for families of elderly patients with dementia: focusing on family resilience. Aging Ment Health 2018;22:1295-303.
Admadeli YP, Embu-Worho PM. Family and social environmental factors in the effects on family resilience: a systematic literature review. Advances in Social Science, Education and Humanities Research 2020; 530: 223-27.
Brivio E, Guiddi P, Scotto L, Giudice AV, Pettini G, Busacchio D, et al. Patients living with breast cancer during the coronavirus pandemic: the role of family resilience, coping flexibility, and locus of control on affective responses. Front Psychol [Internet]. 2021 [cited 2022 Feb 2];11:567230. Available from: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2020.567230/full
Achilike S, Beauchamp JES, Cron SG, Okpala M, Payen SS, Baldridge L, et al. Caregiver burden and associated factors among informal caregivers of stroke survivors. J Neurosci Nurs 2020;52:277-83.