ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด

บทคัดย่อ

ที่มาของปัญหา: การรับยาเคมีบำบัดของผู้ป่วยมะเร็งอาจเกิดผลข้างเคียงหรือมีอาการที่ไม่พึงประสงค์ได้ ซึ่งจะก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ดังนั้นการที่ผู้ป่วยจะสามารถเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นได้จำเป็นต้องมีพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพที่ดีซึ่งจะขึ้นอยู่กับหลายๆ ปัจจัยที่สำคัญ

วัตถุประสงค์: ศึกษาระดับของการสนับสนุนทางสังคม ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ และศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด

วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาภาคตัดขวาง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยมะเร็งที่มารับยาเคมีบำบัดในโรงพยาบาลแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 123 คน ทำการสุ่มตัวอย่างแบบง่ายด้วยการจับฉลากแบบไม่แทนที่ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามที่ประกอบด้วย 4 ส่วน ได้แก่ ข้อมูลทั่วไป การสนับสนุนทางสังคม ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สันและการวิเคราะห์สมการถดถอยพหุคูณแบบเป็นขั้นตอน

ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างมีการสนับสนุนทางสังคม ความรอบรู้ด้านสุขภาพระดับสูง และพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพอยู่ในระดับสูง (ร้อยละ 77.2, 81.3, และ 59.3 ตามลำดับ) การสนับสนุนทางสังคมและความรอบรู้ด้านสุขภาพมีความสัมพันธ์เชิงบวกกับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=0.35, p<0.01; r=0.57, p<0.01 ตามลำดับ) โดยพบว่า ความรอบรู้ด้านสุขภาพเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพมากที่สุด รองลงมาคือการสนับสนุนทางสังคม โดยสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัดได้ร้อยละ 37

สรุป: ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า ควรมีการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพให้ผู้ป่วยกลุ่มนี้โดยการจัดกิจกรรมเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อให้มีพฤติกรรมสุขภาพที่ดีและเหมาะสม