ผลของการพัฒนา Medication Reconciliation ต่อความคลาดเคลื่อนทางยาในผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลพระปกเกล้า

Abstract

ที่มาของปัญหา : Medication reconciliation จัดเป็นมาตรการหนึ่งที่ช่วยลดความคลาดเคลื่อนทางยาซึ่งอาจเกิด ขึ้นในขั้นตอนการรับผู้ป่วย การย้ายหอผู้ป่วย และการจำหน่ายผู้ป่วยออกจากโรงพยาบาล

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาผลของการพัฒนา Medication reconciliation ต่อความคลาดเคลื่อนทางยาในขั้นตอน การเตรียมจำหน่ายผู้ป่วยออกจากโรงพยาบาล

วิธีการศึกษา : การวิจัยกึ่งทดลองแบบมีกลุ่มเปรียบเทียบ (Quasi – experimental study) กลุ่มตัวอย่างเป็น ผู้ป่วยโรคเบาหวานแผนกอายุรกรรมทุกรายที่ใช้ยาอยู่อย่างต่อเนื่องก่อนเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล และผ่านเกณฑ์คัดกรอง Diabetes care map ของโรงพยาบาลพระปกเกล้า ศึกษาวิจัยการทวนสอบ ความสอดคล้องต่อเนื่องทางยาตามกระบวนการ Medication reconciliation ของทีมสหวิชาชีพในขั้น ตอนเตรียมจำหน่ายผู้ป่วย ความคลาดเคลื่อนทางยาที่เกิดจากความไม่ตั้งใจของแพทย์ และการปรึกษา แพทย์โดยเภสัชกรเพื่อแก้ไขปัญหาความคลาดเคลื่อนทางยา เปรียบเทียบระหว่างช่วงก่อนและหลัง พัฒนา Medication reconciliation (Pre and Post-intervention) ช่วง Pre-intervention เก็บข้อมูล ตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ. 2551 ถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2553 ระยะเวลา 20 เดือน และช่วง Post-intervention เก็บข้อมูลตั้งแต่เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2553 ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2554 ระยะเวลา 16 เดือน

ผลการศึกษา : ผู้ป่วยที่ผ่านเกณฑ์การวิจัยแบ่งเป็นช่วง Pre-intervention 217 ราย และช่วง Post-intervention 279 ราย จากผลการวิจัยพบการทวนสอบความสอดคล้องต่อเนื่องทางยาตาม Medication recon­ciliation ในขั้นตอนเตรียมจำหน่าย ช่วง Post-intervention ร้อยละ 54.5 เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทาง สถิติเมื่อเปรียบเทียบกับช่วง Pre-intervention ร้อยละ 36.9 โดยพบความคลาดเคลื่อนทางยาช่วง Post-intervention ร้อยละ 7.9 ลดลง ในช่วง Pre-intervention ร้อยละ 20.7 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ความคลาดเคลื่อนทางยาที่พบบ่อยได้แก่ ผู้ป่วยไม่ได้รับยาที่ควรได้รับร้อยละ 54.2 ขนาดยาไม่เหมาะ สมร้อยละ 14.3 พบว่าช่วง Post-intervention เภสัชกรสามารถลดความคลาดเคลื่อนทางยาลงได้ 14/24 ครั้ง (ร้อยละ 58.3) และช่วง Pre-intervention ลดลงได้ 5/46 ครั้ง (ร้อยละ10.9)

สรุป : การพัฒนา Medication reconciliation ในรูปแบบทีมสหวิชาชีพ สามารถลดความคลาดเคลื่อน ทางยาที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วย โดยเฉพาะในจุดที่มีการเปลี่ยนการรักษา

Effect of a Medication Reconciliation on Medication Error in Diabetic Patients, Prapokklao Hospital

Background : Medication reconciliation is widely accepted as a tool to reduce medication errors which may occur at time of patient’s transition during hospital admission , transfers and discharges from the hospital.

Objective : To determine the effect of medication reconciliation on medication errors at hospital discharge of diabetic patients in Prapokklao hospital.

Methods : A quasi-experimental study of diabetic patients being hospitalized to the internal medicine department and included in the diabetes care map of Prapokklao hospital, was done a medication could be continuously obtained before hospital admission. Diabetic patients hospitalized from September 2008 to April 2010 were included in the pre-intervention period , and those hospitalized from May 2010 to August 2011 were included in the post-in­ tervention period. The intervention was a computerized medication recon­ciliation tool and process redesign involving a multidisciplinary team. Medication reconciliation was conducted with an intervention provided by pharmacists and physicians. The main outcome was unintentionally discrepancies-related medication error between pre-admission medications and discharge that was compared between two phases of interventions made by pharmacists.

Results : A total of 217 patients were evaluated prior to the intervention, and 279 patients were assessed before the after interventions, respectively. The medication reconciliation at discharge in the post-intervention period was significantly higher than that in the pre-intervention period (54.5 percent vs. 36.9 percent, p<0.05), and medication error detected by pharmacists were significantly lower in the post-intervention period compared with the pre-intervention period (7.9 percent vs. 20.7 percent, p<0.05). The commonly medication errors at hospital discharge were the omission of medications (54.2 percent), and different dosages (14.3 percent), respectively. Medication error prevented by the pharmacists differed between the two phases (14/24 [58.3 percent]) for post-intervention period vs. (5/46 [10.9 percent]) for pre-intervention period.

Conclusions : Medication reconciliation made by a multidisciplinary team at transition points of patient care was an effective strategy to reduce medication error with potential harm for patients.