ผลของการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของสามีในการจัดการความเหนื่อยล้าต่อคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอดครรภ์แรก

บทคัดย่อ

ที่มาของปัญหา: ความเหนื่อยล้าของมารดาหลังคลอด เป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้ตั้งแต่ระยะแรกหลังคลอด โดยมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องทั้งจากด้านร่างกาย ด้านจิตใจและด้านสถานการณ์ โดยเฉพาะมารดาหลังคลอดครรภ์แรก ซึ่งขาดประสบการณ์ในการบริหารจัดการตนเองในการแสดงบทบาทมารดา เช่น การเลี้ยงดูบุตร การทำงานบ้าน และบทบาทภรรยา เป็นต้น ดังนั้นการได้รับความช่วยเหลือจากสมาชิกในบ้าน เช่น สามี เป็นอีกหนึ่งแนวทางที่จะช่วยลดความเหนื่อยล้าของมารดาหลังคลอดครรภ์แรก ซึ่งจะส่งผลทำให้คุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอดดีขึ้น

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาระดับความเหนื่อยล้า ระดับคุณภาพชีวิต และผลของโปรแกรมการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของสามีในการจัดการความเหนื่อยล้าของมารดาหลังคลอดครรภ์แรก

วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการวิจัยแบบกึ่งทดลองแบบสองกลุ่ม วัดก่อน - หลังการทดลอง (two group, pretest – posttest design) กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาหลังคลอดครรภ์แรก คลอดปกติทางช่องคลอด ณ โรงพยาบาลพระปกเกล้า คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงที่สมัครใจเข้าร่วมและทำการจับคู่กลุ่มตัวอย่างทั้งสองกลุ่มให้มีความใกล้เคียงกัน โดยกลุ่มควบคุมเข้าร่วมกิจกรรมตามปกติของโรงพยาบาล กลุ่มทดลองได้เข้าร่วมกิจกรรมทั้งหมด 4 ครั้ง เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง คือ โปรแกรมการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของสามีในการจัดการความเหนื่อยล้าของมารดาหลังคลอด เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินความเหนื่อยล้าของมารดาหลังคลอด และแบบประเมินคุณภาพชีวิตของมารดาหลังคลอด

ผลการศึกษา: เมื่อสิ้นสุดการทดลอง กลุ่มทดลองมี 26 คน กลุ่มควบคุมมี 26 คน ผลการทดลองพบว่า กลุ่มทดลองมีระดับคะแนนคุณภาพชีวิตเพิ่มสูงขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ในช่วงหลังคลอดเมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยของคะแนนความเหนื่อยล้า ทั้งก่อนทดลองและหลังทดลอง พบว่า ทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมมีแนวโน้มลดลง แต่ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

สรุป: การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของสามีในการจัดการความเหนื่อยล้าของมารดาหลังคลอด สามารถลดความเหนื่อยล้า และมารดาหลังคลอดมีระดับคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น