ผลลัพธ์การดูแลผู้ป่วยที่มีอาการหลงเหลือจากการติดเชื้อโควิด-19 ด้วยเวชศาสตร์วิถีชีวิตและการแพทย์ผสมผสาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ที่มาของปัญหา: เวชศาสตร์วิถีชีวิตและการแพทย์ผสมผสานเป็นศาสตร์ที่ได้รับการยอมรับว่ามีความคุ้มค่าในการนำมาปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตและช่วยดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ซึ่งอาการหลงเหลือจากการติดเชื้อโควิด-19 นับว่าเป็นอาการเรื้อรังที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยทั้งในระยะสั้นและยาว
วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินผลลัพธ์ของรูปแบบการดูแลผู้ป่วยที่มีอาการหลงเหลือจากการติดเชื้อโควิด-19 ด้วยเวชศาสตร์วิถีชีวิตและการแพทย์ผสมผสาน
วิธีการศึกษา: การวิจัยเชิงทดลอง โดยใช้กลุ่มเดียว วัดผลก่อนและหลังการได้รับการดูแลในอาสาสมัครจำนวน 20 ราย อายุระหว่าง 20-60 ปี ที่มีประวัติการติดเชื้อโควิด-19 และยังมีอาการเหนื่อยง่าย และ/หรือหายใจลำบากหลงเหลือ โดยมีค่าคะแนน mMRC (Modified Medical Research Council) Dyspnea Scale≥2 โดยอาสาสมัครทุกรายได้รับการดูแลด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเฉพาะบุคคลให้เหมาะสมกับเจ้าเรือนของตนเอง บนหลักเวชศาสตร์วิถีชีวิต ร่วมกับการบำบัดทางการแพทย์ผสมผสาน สัปดาห์ละ 1 ครั้ง เป็นระยะเวลาต่อเนื่อง 4 สัปดาห์
ผลการศึกษา: เมื่อสิ้นสุดการรักษา อาสาสมัครมีคะแนนอาการเหนื่อยง่าย (Visual Analogue Fatigue Scale) ลดลงจาก 5.50 (5.00-6.50) เหลือ 1.00 (0.00-1.00) (p<0.001) รวมทั้งพบว่ามีความรุนแรงของอาการหายใจลำบากก็ลดลงเช่นกันจากคะแนน mMRC score 2.8±0.4 ลดลงเหลือ 0.8±0.4 (p<0.001) ความรุนแรงของอาการนอนไม่หลับ (insomnia severity index) ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ จาก 10.50 (5.50-18.50) เป็น 1.00 (0.00-2.00) (p<0.001) และคุณภาพชีวิต (EQ-5D-5L score) ก็ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ
สรุป: การใช้รูปแบบการดูแลผู้ป่วยที่มีอาการหลงเหลือหลังการติดเชื้อโควิด-19 ด้วยการให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตามหลักเวชศาสตร์วิถีชีวิตร่วมกับการบำบัดด้วยการแพทย์ผสมผสานมีแนวโน้มให้ผลดีทางคลินิกทำให้อาการเหนื่อยล้าและหายใจลำบากของผู้ป่วยดีขึ้นรวมทั้งช่วยลดปัญหาการนอนไม่หลับและเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยได้ ซึ่งควรขยายผลรูปแบบการรักษาไปสู่สถานพยาบาลอื่น โดยระยะเวลาการรักษาควรประเมินตามอาการของผู้ป่วย และเร่งพัฒนากำลังคนที่มีความรู้ในการนำศาสตร์นี้มาปรับใช้กับผู้ป่วย
Thaiclinicaltrials.org number, TCTR20230314001
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Gautret P, Million M, Jarrot PA, Camoin-Jau L, Colson P, Fenollar F, et al. Natural history of COVID-19 and therapeutic options. Expert Rev ClinImmunol 2020;16:1159-84.
Lopez-Leon S, Wegman-Ostrosky T, Perelman C, Sepulveda R, Rebolledo PA, Cuapio A, et al. More than 50 long-term effects of COVID-19: a systematic review and meta-analysis. Sci Rep [Internet]. 2021 [cited 2023 Jan 1];11(1):16144. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8352980/pdf/41598_2021_Article_95565.pdf
Rippe JM, Lifestyle medicine: the health promoting power of daily habits and practices. Am J Lifestyle Med 2018;12:499-512.
Wang S, Li Y, Yue Y, Yuan C, Kang JH, Chavarro JE, et al. Adherence to healthy lifestyle prior to infection and risk of post-COVID 19 condition. JAMA Intern Med 2023;183:232-41.
British Society of lifestyle medicine. A lifestyle medicine approach to management of post-covid syndrome[Internet].2023 [cited 2023 Mar 19].Available from: https://bslm.org.uk/a-lifestyle-medicine-approach-to-management-of-post-covid-syndrome/
Rauwerda N, Kuut TA, Braamse AM, Csorba I, Nieuwkerk P, Van Straten A, et al. Insomnia and sleep characteristics in post COVID-19 related fatigue. J Sleep Res [Internet]. 2022 [2023 Mar 19]; 31(Supplement 1): e13850. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/jsr.13850
Aslan H, Tomczak C, Marciniuk D, Butcher S. Persistent dyspnea, declined moderersistent dyspnea, declined moderate to vigor o vigorous physical activity ous physical activity, functional, functional status, and quality of life during the post-acute phase of COVID-19 infection: a pilot case control study. NeuroSports [Internet]. 2020 [2023 Mar 20];1:1-27. Available from: https://nsuworks.nova.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1012&context=neurosports
Rodríguez-Blanco C, Bernal-Utrera C, Anarte-Lazo E, Saavedra-Hernandez M, De-La-Barrera-Aranda E, Serrera-Figallo MA, et al. Breathing exercises versus strength exercises through telerehabilitation in coronavirus disease 2019 patients in the acute phase: a randomized controlled trial. Clin Rehabil 2022;36:486-97.
Alvisi V, Mirkovic T, Nesme P, Guérin C, Milic-Emili J. Acute effects of hyperoxia on dyspnea in hypoxemia patients with chronic airway obstruction at rest. Chest 2003;123:1038–46.
Ratanawatkul P, Virojsakul P , Chumpangern W , So-ngern A , Boonsawat W , Reechaipichitkul W. Comparative study of Thai validation COPD symptom assessment tools: COPD assessment test (CAT), modified medical research council (mMRC) and clinical COPD questionnaire (CCQ) in Srinagarind hospital. J Med Assoc Thai 2018;101(7Suppl. 7):155-9.
Khamkaew Y, Soonthornchaiya R, Phanasathit M. The effects of a cognitive-behavioral therapy program on insomnia among elderly patients with major depressive disorder. Journal of Health and Nursing Research 2020;35(3):13-23.
Pattanaphesaj J, Thavorncharoensap M, Ramos-Goñi JM, Tongsiri S, Ingsrisawang L, Teerawattananon Y. The EQ-5D-5L valuation study in Thailand. Expert Rev Pharmacoecon Outcomes Res 2018;18:551-8.
World Health Organization. Post COVID-19 condition (long COVID) [Internet]. 2022 [cited 2023 Mar 19]. Available from: https://www.who.int/europe/news-room/fact-sheets/item/post-covid-19-condition
Ries AL. Minimally clinically important difference for the UCSD shortness of breath questionnaire, borg scale, and visual analog scale. COPD 2005;2:105-10.
VasuthadaC, JaiklaN, PrakongsriC, TheamngoenS. The development of a self-management support model for non communicable disease prevention among people at risk of chronic illness: Bangkaja, Muang district, Chanthaburi province. J Prapokklao Hosp Clin Med Educat Center 2019;36:142-53.
Shiengthong A, Phacheun O, Boonshuyar C, Sawadchai C. Quality and accessibility of Thai traditional medicine hospitals. J PrapokklaoHospClin Med Educat Center 2017;34:206-21.
Sathish T, Oldenburg B, Thankappan KR, Absetz P, Shaw JE, Tapp RJ, et al. Cost-effectiveness of a lifestyle intervention in high-risk individuals for diabetes in a low- and middle-income setting: trial-based analysis of the kerala diabetes prevention program. BMC Med [Internet]. 2020[cited 2023 Mar 24];18(1):251. Available from: https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-020-01704-9
