Serum Tumor Markers in Gynecologic Cancers
Keywords:
Gynecologic Cancers, Serum TumorAbstract
มะเร็งนรีเวชประกอบด้วย มะเร็งรังไข่ มะเร็งปากมดลูก มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งปากช่องคลอด และมะเร็งเนื้อรก รวมถึงมะเร็งในวอวัยวะสืบพันธ์สตรี ได้แก่ มะเร็งช่องคลอด และมะเร็งท่อนำไข่ เป็นต้น
ปี พ.ศ. 2544 - 2546 ประเทศไทยพบผู้ป่วยมะเร็งนรีเวช จำนวน 28,370 คน คิดเป็นร้อยละ 23.8 ของมะเร็งที่พบในสตรีทั้งหมด(1) มะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งนรีเวชกรรมที่พบมากเป็นอันดับที่หนึ่งของโลก และในประเทศไทย รองลงมาได้แก่มะเร็งรังไข่และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก ตามลำดับ มีความพยายามคิดค้นการคัดกรองโรคมะเร็งในระยะเริ่มต้น เพื่อเพิ่มอัตราการรอดชีพของผู้ป่วยในมะเร็งปากมดลูก การตรวจเซลล์ที่ปากมดลูก (Cervical cytologic screening) ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าสามารถลดอุบัติการณ์โรคมะเร็งปากมดลูกได้หลายประเทศทั่วโลก มีผลให้อัตราการรอดชีพของผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกเพิ่มขึ้นอย่างมาก แต่ในมะเร็งอื่นๆทางนรีเวชกรรมยังไม่มีวิธรการตรวจคัดกรองดังกล่าว มีความพยายามคิดค้นสารชีวภาพเพื่อนำมาใช้ประโยชน์ในการตรวจมะเร็งในระยะเริ่มต้น ใช้ในการติดตามการรักษา และเฝ้าระวังการกลับมาเป็นซ้ำในโรคมะเร็งทางนรีเวชกรรม บทความนี้จะกล่าวถึงการใช้ serum tumor marker ทางมะเร็งนรีเวช โดยเน้นโรคที่พบบ่อย ได้แก่ มะเร็งรังไข่ มะเร็งปากมดลูก และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
References
Attasara P, Srivatanakul P, Sriplung H. Chapter II: Cancer Incidence in Thailand. In: KhuhapremaT, Srivatanakul P, Attasara P, Sriplung H, Wiangnon S, Sumitsawan Y, eds. Cancer in Thailand, Volume V 2001–2003. Bangkok, Thailand: National Cancer Institute, Ministry of Public Health; 2010:3-76.
Manchanda R, Jacobs IJ, Menon U. Chapter 7: Tumor markers and screening. In: Berek JS, Hacker NF, eds. Berek & Hacker's Gynecologic Oncology. 5th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2010:233-65.
Gentry-Maharaj A, Jacobs IJ, Menon U. Development and identification of Tumor Markers. In: Barakat RR, Markman M, Randall ME, eds. Principles and Practice of Gynecologic Oncology. 5th ed. Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins; 145-64.
Reynolds EA, Moller KA. A review and an update on the screening of epithelial ovarian cancer. Curr Probl Cancer. 2006;30(5):203-32. doi:10.1016/j.currproblcancer.2006.06.001.
Duffy MJ, Bonfrer JM, Kulpa J, Rustin GJ, Soletormos G, Torre GC, et al. CA125 in ovarian cancer: European Group on Tumor Markers guidelines for clinical use. Int J Gynecol Cancer. 2005;15(5):679-91. doi:10.1111/j.1525-1438.2005.00130.x.
Jacobs I, Bast RC Jr. The CA 125 tumour-associated antigen: a review of the literature. Hum Reprod. 1989;4(1):1-12. doi:10.1093/oxfordjournals.humrep.a136832.
Seltzer V, Drukker BH, Gillespie BW, Gossfeld LM, Grigsby PW, Harvey HA, et al. NIH consensus conference. Ovarian cancer. Screening, treatment, and follow-up. NIH Consensus Development Panel on Ovarian Cancer. JAMA. 1995;273(6):491-7. doi:10.1001/jama.1995.03520300065039.
Woodward ER, Sleightholme HV, Considine AM, Williamson S, McHugo JM, Cruger DG. Annual surveillance by CA125 and transvaginal ultrasound for ovarian cancer in both high-risk and population risk women is ineffective. BJOG. 2007;114(12):1500-9. doi:10.1111/j.1471-0528.2007.01499.x.
Stirling D, Porteous ME, Evans DG, Pichert G, Steel M. Familial ovarian cancer screening. J Clin Oncol. 2006;24(6):e11. doi:10.1200/JCO.2005.04.3356.
Rosenthal A, Jacobs I. Familial ovarian cancer screening. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2006;20(2):321-38. doi:10.1016/j.bpobgyn.2005.10.017.
American College of Obstetricians and Gynecologists. ACOG Committee Opinion: number 280, December 2002. The role of the generalist obstetrician-gynecologist in the early detection of ovarian cancer. Obstet Gynecol. 2002;100(6):1413-6. doi:10.1016/s0029-7844(02)02630-3.
Moss EL, Hollingworth J, Reynolds TM. The role of CA125 in clinical practice. J Clin Pathol. 2005;58(3):308-12. doi:10.1136/jcp.2004.018077.
Jacobs I, Oram D, Fairbanks J, Turner J, Frost C, Grudzinskas JG. A risk of malignancy index incorporating CA 125, ultrasound and menopausal status for the accurate preoperative diagnosis of ovarian cancer. Br J Obstet Gynaecol. 1990;97(10):922-9. doi:10.1111/j.1471-0528.1990.tb02448.x.
Yazbek J, Aslam N, Tailor A, Hillaby K, Raju KS, Jurkovic D. A comparative study of the risk of malignancy index and the ovarian crescent sign for the diagnosis of invasive ovarian cancer. Ultrasound Obstet Gynecol. 2006;28(3):320-4. doi:10.1002/uog.2842.
Bailey J, Tailor A, Naik R, Lopes A, Godfrey K, Hatem HM, et al. Risk of malignancy index for referral of ovarian cancer cases to a tertiary center: does it identify the correct cases? Int J Gynecol Cancer. 2006;16 Suppl 1:30-4. doi:10.1111/j.1525-1438.2006.00468.x.
Manjunath AP, Pratapkumar, Sujatha K, Vani R. Comparison of three risk of malignancy indices in evaluation of pelvic masses. Gynecol Oncol. 2001;81(2):225-9. doi:10.1006/gyno.2001.6122.
Moore RG, McMeekin DS, Brown AK, DiSilvestro P, Miller MC, Allard WJ, et al. A novel multiple marker bioassay utilizing HE4 and CA125 for the prediction of ovarian cancer in patients with a pelvic mass. Gynecol Oncol. 2009;112(1):40-6. doi:10.1016/j.ygyno.2008.08.031.
Anderson GL, McIntosh M, Wu L, Barnett M, Goodman G, Thorpe JD, Assessing lead time of selected ovarian cancer biomarkers: a nested case-control study. J Natl Cancer Inst. 2010;102(1):26-38. doi:10.1093/jnci/djp438.
Drapkin R, von Horsten HH, Lin Y, Mok SC, Crum CP, Welch WR, et al. Human epididymis protein 4 (HE4) is a secreted glycoprotein that is overexpressed by serous and endometrioid ovarian carcinomas. Cancer Res. 2005;65(6):2162-9. doi:10.1158/0008-5472.CAN-04-3924.
Nolen B, Velikokhatnaya L, Marrangoni A, De Geest K, Lomakin A, Bast RC Jr. Serum biomarker panels for the discrimination of benign from malignant cases in patients with an adnexal mass. Gynecol Oncol. 2010;117(3):440-5. doi:10.1016/j.ygyno.2010.02.005.
Visintin I, Feng Z, Longton G, Ward DC, Alvero AB, Lai Y, et al. Diagnostic markers for early detection of ovarian cancer. Clin Cancer Res. 2008;14(4):1065-72. doi:10.1158/1078-0432.CCR-07-1569.
Murugaesu N, Schmid P, Dancey G, Agarwal R, Holden L, McNeish I, et al. Malignant ovarian germ cell tumors: identification of novel prognostic markers and long-term outcome after multimodality treatment. J Clin Oncol. 2006;24(30):4862-6. doi:10.1200/JCO.2006.06.2489.
Boggess JF, Soules MR, Goff BA, Greer BE, Cain JM, Tamimi HK. Serum inhibin and disease status in women with ovarian granulosa cell tumors. Gynecol Oncol. 1997;64(1):64-9. doi:10.1006/gyno.1996.4520.
Mom CH, Engelen MJ, Willemse PH, Gietema JA, ten Hoor KA, de Vries EG, et al. Granulosa cell tumors of the ovary: the clinical value of serum inhibin A and B levels in a large single center cohort. Gynecol Oncol. 2007;105(2):365-72. doi:10.1016/j.ygyno.2006.12.034.
Long WQ, Ranchin V, Pautier P, Belville C, Denizot P, Cailla H, et al. Detection of minimal levels of serum anti-Müllerian hormone during follow-up of patients with ovarian granulosa cell tumor by means of a highly sensitive enzyme-linked immunosorbent assay. J Clin Endocrinol Metab. 2000;85(2):540-4. doi:10.1210/jcem.85.2.6378.
Lane AH, Lee MM, Fuller AF Jr, Kehas DJ, Donahoe PK, MacLaughlin DT. Diagnostic utility of Müllerian inhibiting substance determination in patients with primary and recurrent granulosa cell tumors. Gynecol Oncol. 1999;73(1):51-5. doi:10.1006/gyno.1998.5290.
Yoon SM, Shin KH, Kim JY, Seo SS, Park SY, Kang S, et al. The clinical values of squamous cell carcinoma antigen and carcinoembryonic antigen in patients with cervical cancer treated with concurrent chemoradiotherapy. Int J Gynecol Cancer. 2007;17(4):872-8. doi:10.1111/j.1525-1438.2007.00878.x.
Strauss HG, Laban C, Lautenschläger C, Buchmann J, Schneider I, Koelbl H. SCC antigen in the serum as an independent prognostic factor in operable squamous cell carcinoma of the cervix. Eur J Cancer. 2002;38(15):1987-91. doi:10.1016/s0959-8049(02)00159-4.
Mathur SP, Mathur RS, Gray EA, Lane D, Underwood PG, Kohler M, et al. Serum vascular endothelial growth factor C (VEGF-C) as a specific biomarker for advanced cervical cancer: Relationship to insulin-like growth factor II (IGF-II), IGF binding protein 3 (IGF-BP3) and VEGF-A [corrected]. Gynecol Oncol. 2005;98(3):467-83. doi:10.1016/j.ygyno.2005.05.003.
Puthucode-Easwaran S, Naik R, Athavale R, Handley G, Lopes A, Godfrey K, et al. Comparison of pre-treatment CYFRA 21 - 1 and SCC-Antigen assay in primary cervical carcinoma - a preliminary report. J Obstet Gynaecol. 2005;25(5):486-8. doi:10.1080/01443610500171144.
Gadducci A, Tana R, Cosio S, Genazzani AR. The serum assay of tumour markers in the prognostic evaluation, treatment monitoring and follow-up of patients with cervical cancer: a review of the literature. Crit Rev Oncol Hematol. 2008;66(1):10-20. doi:10.1016/j.critrevonc.2007.09.002.
Ginath S, Menczer J, Fintsi Y, Ben-Shem E, Glezerman M, Avinoach I. Tissue and serum CA125 expression in endometrial cancer. Int J Gynecol Cancer. 2002;12(4):372-5.
Han SS, Lee SH, Kim DH, Kim JW, Park NH, Kang SB, et al. Evaluation of preoperative criteria used to predict lymph node metastasis in endometrial cancer. Acta Obstet Gynecol Scand. 2010;89(2):168-74. doi:10.3109/00016340903370114.