ปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าหลังคลอดของมารดาที่มีบุตรคนแรก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเป็นปัญหาสุขภาพจิตสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อความสามารถในการดูแลบุตร การวิจัยเชิงทำนายนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าหลังคลอดของมารดาที่มีบุตรคนแรก กลุ่มตัวอย่างคือ มารดาหลังคลอด 4–6 สัปดาห์ ที่มีบุตรคนแรก และมารับบริการตรวจสุขภาพหลังคลอดบุตรของโรงพยาบาล 4 แห่ง ในจังหวัดนครราชสีมา จำนวน 264 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามในช่วงเดือนสิงหาคม ถึง ธันวาคม 2566 ประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความสำเร็จในการดำรงบทบาทมารดา แบบประเมินการสนับสนุนจากครอบครัว แบบประเมินการรับรู้ประสบการณ์การคลอด และแบบประเมินภาวะซึมเศร้าหลังคลอด มีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ .85, .96, .84 และ .88 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติค ผลการศึกษาพบ ความชุกของภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ร้อยละ 23.11 ปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าหลังคลอดของมารดาที่มีบุตรคนแรก ได้แก่ การสนับสนุนจากครอบครัวระดับน้อยมีโอกาสเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอดสูงกว่าผู้ที่ได้รับการสนับสนุนระดับมาก (OR=4.19, 95%CI=2.00–8.75, p<.001) และการรับรู้ประสบการณ์การคลอดทางลบมีโอกาสเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอดสูงกว่าผู้ที่รับรู้ประสบการณ์การคลอดทางบวก (OR=3.25, 95%CI= 1.65–6.40, p<.001) ดังนั้น พยาบาลผดุงครรภ์ควรส่งเสริมประสบการณ์การคลอดที่ดี และสนับสนุนให้ครอบครัวมีส่วนร่วมในการดูแลมารดาและทารกหลังคลอด เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความและรายงานวิจัยในวารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข เป็นความคิดเห็นของ ผู้เขียน มิใช่ของคณะผู้จัดทำ และมิใช่ความรับผิดชอบของสมาคมศิษย์เก่าพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งสามารถนำไปอ้างอิงได้
References
Hahn-Holbrook J, Cornwell-Hinrichs T, Anaya I. Economic and health predictors of national postpartum depression prevalence: a systematic review, meta-analysis, and meta-regression of 291studies from 56 countries. Front Psychiatry 2018; 8:1-23.doi: 10.3389/fpsyt.2017.00248.
Chen Q, Li W, Xiong J, Zheng X. Prevalence and risk factors associated with postpartum depression
during the COVID-19 pandemic: a literature review and meta-analysis. Int J Environ Res Public Health 2022;19(4):1-11.
Sukasem N, Ruangphornwisut R, Sriareporn P, Siririth W, Watcharaprapapong P. Predictors of postpartum depression. JHN 2016;34(1):47-55.(in Thai)
Mitsui K, Endo M, Kino H, Matsumura Y, Tayanaka M, Nishioka E, Ueda Y, Takeda J, Kokaze A. Risk
factors for postpartum depressive symptoms. Res Sq 2022:2-14. doi:10.21203/rs.3.rs-1509248/v1.
Sylven SM, Thomopoulos T, Kollia N, Jonsson M, Skalkidou A. Correlates of postpartum depression
in first time mothers without previous psychiatric contact. Eur Psychiatry 2017;40:4-12. doi:10.1016/ j.eurpsy.2016.07.003.
Saenbunma K, Suriyanimitsuk T, Prachasisoradech K, Mamark N. Predictive factors of postpartum
depression among first postpartum women. Nursing Journal of The Ministry of Public Health 2021;31(2): 128-39.(in Thai)
Kim P, Rigo P, Leckman JF, Mayes LC, Cole PM, Feldman R, Swain JE. A prospective longitudinal study
of perceived infant outcomes at 18–24 months: neural and psychological correlates of parental thoughts and actions assessed during the first month postpartum. Front Psychol 2015;6:1-14. doi:10.3389/fpsyg.2015.01772.
Khajehei M, Doherty M, Tilley PM, Sauer K. Prevalence and risk factors of sexual dysfunction in postpartum Australian women. JSM 2015;12(6):1415-26. doi:10.1111/jsm.12901.
Weobong B, Ten Asbroek AH, Soremekun S, Gram L, Amenga-Etego S, Danso S, et al. Association
between probable postnatal depression and increased infant mortality and morbidity: findings from the DON population-based cohort study in rural Ghana. BMJ Open 2015;5(8):1-9. doi:10.1136/
bmjopen-2014-006509.
Beck CT. Predictors of postpartum depression: an update. Nurs Res 2001;50(5):275-85.
Wubetu AD, Engidaw NA, Gizachew KD. Prevalence of postpartum depression and associated factors
among postnatal care attendees in Debre Berhan, Ethiopia, 2018. BMC Pregnancy and Childbirth
;20:1-9.
Doke PP, Vaidya VM, Narula APS, Datar MC, Patil AV, Panchanadikar TM, et al. Assessment of
difference in postpartum depression among caesarean and vaginally delivered women at 6-week follow-up in hospitals in Pune District, India: an observational cohort study. BMJ Open 2021;11(9):
-9. doi:10.1136/bmjopen-2021-052008.
Kettunen P, Koistinen E, Hintikka J. The connections of pregnancy-, delivery-, and infant-related
risk factors and negative life events on postpartum depression and their role in first and recurrent depression. Depression Research and Treatment 2016:1-8.
Pukdeesamai A, Sriarporn P, Xuto P. Factors predicting postpartum depression among first-time mothers. Nursing Journal 2017;44(3):19-29.(in Thai)
Gordo L, Oliver-Roig A, Martinez-Pampliega A, Iriarte Elejalde L, Fernndez-Alcantara M, Richart-
Martinez M. Parental perception of child vulnerability and parental competence: the role of postnatal depression and parental stress in fathers and mothers. PLoS One 2018;13(8):1-13. doi:10.1371/journal. pone.0202894.
National statistical office. Demographic statistics [Internet]. 2022 [cited 27 May 2024]. Available from: http://statbbi.nso.go.th.(in Thai)
Vanichbuncha K. Multivariate data analysis. 3rd ed. Bangkok: department of statistics Chulalongkorn
University; 2008.(in Thai)
Phumonsakul S, Somboonsub A, Siriwattanachok U. Development of maternal role attainment scale (MRAS): revised short form and psychometric characteristics. Journal of Nursing Science 2004;22(1):28-38. (in Thai)
Tachasuksri T, Siriarunrat S, Suppasri P, Suppaseemanont W, Boonnate N, Kwannate C. Causal model
for quality of life among pregnant women. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health 2017;4(1):28-46.(in Thai)
Nakanakupt M, Jaichaun P, Purksametanan T. A comparison of women’s perceptions of intrapartum
care process, childbirth experience and satisfaction with nursing care between normal vaginal birth and cesarean section. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University 2020;28(1):60–70.(in Thai)
Pitanupong J, Liabsuetrakul T, Vittayanont A. Validation of the Thai edinburgh postnatal depression scale for screening postpartum depression. Psychiatry Research 2007;149: 253-9.(in Thai)
Collins NL, Dunkel-Schetter C, Lobel M, Scrimshaw SC. Social support in pregnancy: psychosocial correlates of birth outcomes and postpartum depression. J Pers Soc Psychol 1993;65(6):1243-58.
Pansri S, Phahuwatanakorn W, Yusamran C, Putdivarnichapong W. Adaptive factors influencing mental health of postpartum mothers. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2019;20(2):160-70.(in Thai)
Anusornteerakul S, Ounkeaw A, Harnklar S, Sitthi K, Booranasun T. Postpartum depression and maternal adaptation among postpartum women with caesarean section and normal labor. Udonthani Hospital Medical Journal 2022;30(2):216-25.(in Thai)