ผลการพัฒนาระบบสุขภาพระดับอำเภอ (คปสอ.) และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) โดยใช้เกณฑ์การประเมินผลแบบติดดาว (คปสอ.ติดดาว และรพ.สต.ติดดาว) จังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาเปรียบเทียบผลการประเมินโดยใช้เกณฑ์การประเมินคปสอ.ติดดาวและรพ.สต.ติดดาวที่ประยุกต์โดยเขตสุขภาพที่ 8 ปี 2557 และ 2558 และ 2) ศึกษาปัจจัยแห่งความสำเร็จ ปัญหาอุปสรรคในการดำเนินงานระบบสุขภาพระดับอำเภอและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเป็นการวิจัยแบบผสมผสานการวิจัยเชิงปริมาณโดยวิเคราะห์ข้อมูลทุติยภูมิและวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม

ผลการศึกษาพบว่าจังหวัดอุดรธานีผ่านเกณฑ์การประเมินมาตรฐานระบบบริการสุขภาพระดับอำเภอ (คปสอ.ติดดาว) 5 ดาวเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 25.0 ในปี 2557 เป็นร้อยละ 35.5 ในปี 2558 เมื่อพิจารณารายประเด็นพบว่าปี 2557 และ 2558 เกณฑ์กระบวนการพัฒนาระบบสุขภาพระดับอำเภอ 5 ประเด็น (UCARE) มีคะแนนค่าเฉลี่ยสูงสุดคือการให้บริการสุขภาพตามบริบทที่จำเป็น (E : Essential) Χ= 86.0, SD = 8.20 ในปี 2557 และΧ= 91.8, SD = 7.81 ในปี 2558 ผลการประเมินตามเกณฑ์ทุกตัวชี้วัดมีคะแนนเฉลี่ยสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P≤0.05) ส่วนการประเมินโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต. ติดดาว) พบว่ารพ.สต. ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับ 5 ดาวเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 21.9 ในปี 2557 เป็นร้อยละ 35.5 ในปี 2558 รายประเด็นพบว่าในปี 2557 และปี 2558 ประเด็นที่มีคะแนนค่าเฉลี่ยสูงสุดคือการดำเนินงานข้อมูลข่าวสารรพ.สต. 3 ดี, (บรรยากาศดีการบริการดีและระบบบริหารดี), Healthy work place 5 ส, เปรียบเทียบคะแนนผลการประเมินในปี 2557 และ2558 พบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P≤0.05) คือ เกณฑ์รพ.สต. 3 ดี Healthy work place 5 ส, Primary care award ผลลัพธ์ตามตัวชี้วัดและงานข้อมูลข่าวสารปัจจัยแห่งความสำเร็จในการพัฒนาระบบสุขภาพระดับอำเภอคือผู้บริหารมีวิสัยทัศน์มีภาวะผู้นำมุ่งเน้นการทำงานที่เชื่อมโยงและสร้างสัมพันธภาพผู้เกี่ยวข้องส่วนในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคือการสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในพื้นที่เจ้าหน้าที่ได้รับการพัฒนาศักยภาพโดยทีมพี่เลี้ยงที่เป็นสหวิชาชีพจากโรงพยาบาลการประเมินผลแบบ Coaching และทำงานเป็นเครือข่าย