การมีส่วนร่วมของเครือข่ายในการเฝ้าระวังและป้องกันการติดเชื้อในกระแสโลหิตแบบรุนแรงชนิด Community Acquired Sepsis กลุ่มผู้สูงอายุป่วย ต.หนองบัว อ. เมือง จ.อุดรธานี

บทคัดย่อ

วิจัยนี้เป็นวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อศึกษาสถานการณ์/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง/หารูปแบบและประเมินผลรูปแบบการเฝ้าระวังและป้องกันการติดเชื้อในกระแสโลหิตแบบรุนแรงในชุมชนโดยเครือข่ายมีส่วนร่วม กลุ่มผู้ร่วมวิจัยแบบสนทนากลุ่มและสัมภาษณ์เชิงลึกจำนวน 17 คน กลุ่มผู้ร่วมวิจัยในรูปแบบการเฝ้าระวังและป้องกันติดเชื้อในกระแสโลหิตแบบรุนแรงในชุมชนจำนวน 30 คน ระยะเวลาดำเนินการเดือนกุมภาพันธ์ 2562- กันยายน 2563 โดยแบ่งเป็น 3 ระยะ คือ 1) ศึกษาสถานการณ์/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง 2) พัฒนารูปแบบดำเนินงาน 3) ประเมินผลรูปแบบดำเนินงาน เครื่องมือวิจัยคือ รูปแบบการเฝ้าระวังและป้องกันการติดเชื้อในกระแสโลหิตแบบรุนแรงชนิด community acquired sepsis กลุ่มผู้สูงอายุป่วยโดยเครือข่ายมีส่วนร่วม เครื่องมือเก็บเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย 1) แนวคำถามสัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่ม 2) แนวทางการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม 3) แบบวัดความรู้เรื่องการเฝ้าระวังและป้องกันการติดเชื้อในกระแสโลหิตในชุมชน หาค่าความเที่ยงโดยการคำนวณหาค่าสัมประสิทธ์อัลฟาของครอนบาค ได้ค่าความเที่ยงโดยรวม 0.71 วิเคราะห์ข้อมูล     เชิงปริมาณโดยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติ paired T-test ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่า (I) สถานการณ์การติดเชื้อในกระแสโลหิตในชุมชนพบได้ทุกกลุ่มวัย การเสียชีวิตพบมากในผู้สูงอายุมีโรคประจำตัว ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง คือ ประชาชนขาดความรู้ การสังเกตอาการและการตัดสินใจเข้าถึงการรักษาให้ทันเวลา และ อสม.ขาดสื่อความรู้ใช้แนะนำประชาชน (II) รูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันการติดเชื้อในกระแสโลหิตแบบรุนแรงในชุมชนประกอบด้วย 1) การอบรมให้ความรู้ อสม. ฝึกปฏิบัติสังเกตอาการสงสัยติดเชื้อในกระแสโลหิตในชุมชนและการตัดสินใจเข้าสู่การรักษาทางการแพทย์ให้ทันเวลา ประเมินคะแนนความรู้ก่อนและหลังการอบรมแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ      (p <0.001) หลังอบรมให้ความรู้ อสม. แนะนำกลุ่มผู้สูงอายุป่วยและประชาชนเรื่องการสังเกตอาการสงสัยติดเชื้อในกระแสโลหิตและการเข้าถึงบริการการรักษาทางการแพทย์ให้ทันเวลาในพื้นที่ของตนเอง 2) การผลิตสื่อความรู้โดยใช้สติกเกอร์   ติดผนังหรือตู้เย็นข้อความอาการสงสัยติดเชื้อในกระแสโลหิตและการตัดสินใจเข้าสู่ระบบการรักษาสำหรับ อสม. เพื่อใช้แนะนำผู้สูงอายุป่วยและประชาชน หากมีอาการตามเอกสารให้พบเจ้าหน้าที่ รพ.สต. หรือเรียกบริการ 1669 (III) ประเมินผลหลัง อสม. แนะนำผู้สูงอายุป่วยและประชาชนจากข้อมูลการเข้าถึงบริการทางการแพทย์ด้วยรถส่วนตัวและ 1669 อัตราเสียชีวิตก่อนและหลังดำเนินโครงการ 6 เดือนในวงรอบที่ 1 ลดลงจาก ร้อยละ 66.66 เหลือร้อยละ 40.00 หลังจาก อสม. แนะนำกลุ่มผู้สูงอายุป่วยและประชาชนร่วมกับใช้สื่อความรู้สติกเกอร์ อัตราเสียชีวิตหลังดำเนินโครงการ 6 เดือนในวงรอบ   ที่ 2 เท่ากับร้อยละ 44.44

สรุป การให้ความรู้ อสม. แนะนำผู้สูงอายุป่วยและประชาชนเรื่องการสังเกตอาการสงสัยติดเชื้อในกระแสโลหิตและการเข้าถึงบริการการรักษาทางการแพทย์ให้ทันเวลา ลดอัตราเสียชีวิตได้