ประสิทธิผลของรูปแบบการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลหลักและจิตอาสานักส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปี ในชุมชนแบบมีส่วนร่วม เครือข่ายบริการสุขภาพอำเภอเมืองหนองบัวลำภู

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi experimental research) เพื่อศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการพัฒนาศักยภาพของผู้ดูแลหลักและจิตอาสานักส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปี ในชุมชนแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่างใช้วิธีการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive sampling) เป็นผู้ดูแลหลักเด็ก 0-5 ปี ในชุมชน จำนวน 50 คน และจิตอาสานักส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปี จำนวน 50 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลใช้ แบบสอบถามพฤติกรรมการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปีของผู้ดูแลหลักมีค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์อัลฟาของครอนบาค = 0.9 และแบบสอบถามความรู้การส่งเสริมพัฒนาการเด็กของจิตอาสานักส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปีมีค่าความเชื่อมั่นคูเดอร์-ริชาร์ดสัน 20 = 0.8          เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนเมษายน-ธันวาคม พ.ศ. 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและ Paired T-test

ผลการวิจัยพบว่า ผู้ดูแลหลักเด็ก 0-5 ปี ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงร้อยละ 54.0 เด็ก 0-5 ปีที่ดูแลเป็นบุตรคนที่ 1 ของครอบครัวร้อยละ 66.0 และมีความสัมพันธ์กับเด็กคือเป็นตายายร้อยละ 52.0 ค่าคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปีรวมก่อนพัฒนา x̄ = 54.7 (SD = 5.2) หลังการพัฒนา x̄ = 67.8 (SD = 2.0) ค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมรวมสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) จิตอาสานักส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปี ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงร้อยละ 76.0 มีอายุเฉลี่ย 49.9 ปี (SD = 8.8) การศึกษาต่ำกว่าปริญญาตรีร้อยละ 100.0 ค่าคะแนนเฉลี่ยความรู้การส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปีรวมก่อนการพัฒนา x̄ = 32.4 (SD = 1.6) หลังการพัฒนา x̄ = 34.6 (SD = 0.8) หลังพัฒนามีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้รวมสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001)

การนำรูปแบบการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลหลักและจิตอาสานักส่งเสริมพัฒนาการเด็ก 0-5 ปีในชุมชนแบบมีส่วนร่วมจึงสามารถนำไปเป็นต้นแบบในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กในชุมชนได้