การรักษาด้วยสารโบทูลินั่มท็อกซิน เอ ในผู้ป่วยโรคปวดเส้นประสาทสมองคู่ที่ 5

ผู้แต่ง

  • มนัสวี ตันยะ กลุ่มงานทันตกรรม โรงพยาบาลโนนสูง

คำสำคัญ:

โรคปวดเส้นประสาทสมองคู่ที่ 5, สารโบทูลินั่มท็อกซิน เอ

บทคัดย่อ

Trigeminal neuralgia หรือโรคปวดเส้นประสาทสมองคู่ที่ 5 (trigeminal nerve) เป็นหนึ่งในกลุ่มอาการความเจ็บปวดบนใบหน้า ที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยที่มาพบทันตแพทย์ ผู้ป่วยจะมีอาการปวดอย่างรุนแรงบริเวณใบหน้าด้านใดด้านหนึ่ง โดยอาการปวดนั้นอาจมีลักษณะเจ็บแปล๊บ รู้สึกเหมือนไฟฟ้าช็อต หรืออาจปวดแสบปวดร้อนไปตามบริเวณบนใบหน้าที่ถูกเลี้ยงด้วยแขนงของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 5 และผู้ป่วยมักจะมีตำแหน่งที่ไวต่อการถูกกระตุ้นซึ่งมักถูกกระตุ้นด้วยกิจวัตรประจำวันของผู้ป่วย เช่น การสัมผัสเบาๆบนใบหน้า การล้างหน้า แปรงฟัน เคี้ยวอาหาร เป็นต้น แต่ในบางครั้งก็อาจมีอาการขึ้นมาเองได้โดยไม่มีสิ่งกระตุ้น

การรักษาด้วยยาเป็นทางเลือกแรกในการรักษา โดยยาคาร์บามาซีปีน (Carbamazepine) เป็นหนึ่งในกลุ่มยากันชักที่ใช้เป็นยาตัวเลือกแรกที่เลือกใช้มาอย่างยาวนาน แต่อย่างไรก็ตามเมื่อใช้ยาไประยะเวลาหนึ่ง จะพบว่าผู้ป่วยส่วนหนึ่งจะเริ่มไม่ตอบสนองต่อการใช้ยา หรือไม่สามารถทนต่ออาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาได้ จึงต้องพิจารณาถึงแนวทางการรักษาอย่างอื่นเป็นแผนการรักษาต่อไป โดยสารโบทูลินั่มท็อกซินเอ [Botulinum toxin-A (BoNT-A)] นั้นก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือก ที่อาจกล่าวได้ว่ามีประสิทธิภาพที่ดีในการรักษา โดยสามารถบรรเทาอาการเจ็บปวดของผู้ป่วยtrigeminal neuralgia ได้อย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนั้นยังไม่พบอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงจึงทำให้มีความปลอดภัยในการใช้งานอีกด้วย

 

References

Lambru G, Zakrzewska J, Matharu M. Trigeminal neuralgia: a practical guide. Pract Neurol 2021; 21(5): 392–402.

Bendtsen L, Zakrzewska JM, Heinskou TB, Hodaie M, Leal PRL, Nurmikko T, et al. Advances in diagnosis, classification, pathophysiology, and management of trigeminal neuralgia. Lancet Neurol 2020; 19(9):784-796.

Araya EI, Claudino RF, Piovesan EJ, Chichorro JG. Trigeminal Neuralgia: Basic and Clinical Aspects. Curr Neuropharmacol 2020; 18(2): 109-119.

Maarbjerg S, Di Stefano G, Bendtsen L, CruccuG.. Trigeminal neuralgia - diagnosis and treatment. Cephalalgia 2017; 37(7): 648-657.

Di Stefano G, Truini A, Cruccu G. Current and Innovative Pharmacological Options to Treat Typical and Atypical Trigeminal Neuralgia. Drugs 2018; 78(14): 1433-1442.

Obermann M. Recent advances in understanding/managing trigeminal neuralgia. F1000Res 2019; 17(8): 505-513.

Kim SY, Kim YK, Yun PY, Bae JH. Treatment of non-odontogenic orofacial pain using botulinum toxin-A: a retrospective case series study. Maxillofac Plast Reconstr Surg 2018; 40(1): 21.

Devriese PP. On the discovery of Clostridium botulinum. J Hist Neurosci 1999; 8(1): 43-50.

Brooks VB. The action of botulinum toxin on motor-nerve filaments. J Physiol 1954; 123(3): 501–515.

Scott AB, Schantz E. Botulinum toxin injection into extraocular muscles as an alternative to strabismus surgery. Ophthalmology 1980; 87: 1044–9.

Micheli F, Scorticati MC, Raina G. Beneficial effects of botulinum toxin type a for patients with painful tic convulsif. Clin Neuropharmacol 2002; 25: 260–262.

Sandrini G, Icco R, Tassorelli, Smania N, Tamburin S. Botulinum neurotoxin type A for the treatment of pain: not just in migraine and trigeminal neuralgia. J Headache Pain 2017; 18(1): 38.

Park J, Chung ME. Botulinum Toxin for Central Neuropathic Pain. Toxins (Basel) 2018; 10(6): 224.

Chávez-Pérez V, Felipe-Spada N, Roldán-Cubero J, Freire-Nieto P, Tomàs-Aliberas J. Current status of the application of botulinum toxin as a treatment option for trigeminal neuralgia. Cranio 2021; 39(1): 1-3.

Verma G. Role of Botulinum Toxin Type-A (BTX-A) in the Management of Trigeminal Neuralgia. Pain Res Treat 2013; 3(10): 94-100.

Muñoz Lora VRM, Del Bel Cury AA, Jabbari B, Lacković Z. Botulinum Toxin Type A in Dental Medicine. J Dent Res 2019; 98(13): 1450-1457.

Li S, Lian YJ, Chen Y, Zhang HF, Ma YQ, He CH, et al. Therapeutic effect of botulinum toxin-A in 88 patients with trigeminal neuralgia with 14-month follow-up. J Headache Pain 2014; 15-43.

Turk U, Duman A, Boluk C, CoşkunDuman S, Taşdemir M. Botulinum toxin in the treatment of trigeminal neuralgia: 6-Month follow-up. Medicine (Baltimore). 2017; 96(39): 8133.

Zhang H, Lian Y, Xie N, Cheng X, Chen C, Xu H, et al. Factors affecting the therapeutic effect of botulinum toxin A on trigeminal neuralgia: A follow-up retrospective study of 152 patients. Exp Ther Med 2019; 18(5): 3375-3382.

Shehata HS, El-Tamawy MS, Shalaby NM, Ramzy G. Botulinum toxin-type A: could it be an effective treatment option in intractable trigeminal neuralgia?. J Headache Pain 2013; 14(1): 92.

Caldera MC, Senanayake SJ, Perera SP, Perera NN, Gamage R, Gooneratne IK. Efficacy of Botulinum Toxin Type A in Trigeminal Neuralgia in a South Asian Cohort. J Neurosci Rural Pract 2018; 9(1): 100-105.

Wu CJ, Lian YJ, Zheng YK, Zhang HF, Chen Y, Xie NC, et al. Botulinum toxin type A for the treatment of trigeminal neuralgia: results from a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Cephalalgia 2012; 32(6): 443–450.

Meng F, Peng K, Yang JP,Ji FH, Xia F, Meng XW. Botulinum toxin-A for the treatment of neuralgia: a systematic review and meta-analysis. J Pain Res 2018; 11: 2343-2351.

Hu Y, Guan X, Fan L, Li M, Liao Y, Nie Z, et al. Therapeutic efficacy and safety of botulinum toxin type A in trigeminal neuralgia: a systematic review. J Headache Pain 2013; 14(1): 72.

De la Torre Canales G, Poluha RL, Lora VM, Araújo Oliveira Ferreira DM, Stuginski-Barbosa J, Bonjardim LR, et al. Botulinum toxin type A applications for masticatory myofascial pain and trigeminal neuralgia: what is the evidence regarding adverse effects?. Clin Oral Investig 2019; 23(9): 3411-3421.

Zhang H, Lian Y, Ma Y, Chen Y, He C, Xie N, et al. Two doses of botulinum toxin type A for the treatment of trigeminal neuralgia: observation of therapeutic effect from a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. J Headache Pain 2014; 15(1): 65.

Rubis A, Juodzbalys G. The Use of Botulinum Toxin A in the Management of Trigeminal Neuralgia: a Systematic Literature Review. J Oral Maxillofac Res 2020; 11(2): 2-16.

Piovesan EJ, Teive HG, Kowacs PA, Della Coletta MV, Werneck LC, Silberstein SD. et al. An open study of botulinum-A toxin treatment of trigeminal neuralgia. Neurology 2005; 65(8): 1306-8.

Liu J, Xu YY, Zhang QL, Luo WF. Efficacy and Safety of Botulinum Toxin Type A in Treating Patients of Advanced Age with Idiopathic Trigeminal Neuralgia. Pain Res Manag 2018; 1-5.

Ostrowski H, Roszak J, Komisarek O. Botulinum toxin type A as an alternative way to treat trigeminal neuralgia: a systematic review. Neurol Neurochir Pol 2019; 53(5): 327-334.

Pearl C, Moxley B, Perry A, Demian N, Dallaire-Giroux C. Management of Trigeminal Neuralgia with Botulinum Toxin Type A: Report of Two Cases. Dent J (Basel) 2022; 10(11): 207.

Crespi J, Bratbak D, Dodick DW, Matharu M, Jamtøy KA, Tronvik E. Pilot Study of Injection of Onabotulinum toxin A Toward the Sphenopalatine Ganglion for the Treatment of Classical Trigeminal Neuralgia. Headache 2019; 59(8): 1229-1239.

Wu S, Lian Y, Zhang H, Chen Y, Wu C, Li S, et al. Botulinum Toxin Type A for refractory trigeminal neuralgia in older patients: a better therapeutic effect. J Pain Res 2019; 12: 2177-2186.

Zhang H, Lian Y, Xie N, Chen C, Zheng Y. Single-dose botulinum toxin type a compared with repeated-dose for treatment of trigeminal neuralgia: a pilot study. J Headache Pain 2017; 18(1): 81.

Bohluli B, Motamedi MH, Bagheri SC, Bayat M, Lassemi E, NaviF, et al. Use of botulinum toxin A for drug-refractory trigeminal neuralgia: preliminary report. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2011; 111(1): 47–50.

Turk U, Ilhan S, Alp R. Botulinum toxin and intractable trigeminal neuralgia. Clin Neuropharmacol 2005; 14: 161–162.

Burmeister J, Holle D, Bock E, Ose C, Diener HC, Obermann M. Botulinum neurotoxin type A in the treatment of classical Trigeminal Neuralgia (BoTN): Study protocol for a randomized controlled trial. Trials 2015; 16: 550.

Serrera - Figallo MA, Ruiz-de-León-Hernández G, Torres-Lagares D, Castro-Araya A, Torres-Ferrerosa O, Hernández-Pacheco E, et al. Use of Botulinum Toxin in Orofacial Clinical Practice. Toxins (Basel) 2020; 12(2): 112.

Wei J, Zhu X, Yang G, Shen J, Xie P, Zuo X, et al. The efficacy and safety of botulinum toxin type A in treatment of trigeminal neuralgia and peripheral neuropathic pain: A meta-analysis of randomized controlled trials. Brain Behav 2019; 9(10): 9-14.

Blitzer A, Binder WJ. Current practices in the use of botulinum toxin A in the manageent of facial lines and wrinkles. Facial Plast Surg Clin North Am 2001; 9(3): 395-404.

Kayani AMA, Silva MS, Jayasinghe M, Singhal M, Karnakoti S, Jain S, et al. Therapeutic Efficacy of Botulinum Toxin in Trigeminal Neuralgia. Cureus 2022; 14(7): 256-268.

Wong HT, Khalil M, Ahmed F. Onabotulinumtoxin A for chronic migraine during pregnancy: a real world experience on 45 patients. J Headache Pain 2020; 21(1): 129.

Jankovic J, Brin MF. Therapeutic uses of botulinum toxin. The New England Journal of Medicine 1991; 324(17): 1186–1194.

Yang DB, Wang ZM, Jiang DY, Chen HC. The efficacy and safety of microvascular decompression for idiopathic trigeminal neuralgia in patients older than 65 years. J Craniofac Surg 2014;25(4):1393-6.

Jorns TP, Ieamsuwantada T , Puttakun P , Tiamkao S , Kitkhuandee A , Noisombut R. Single-Dose Botulinum Toxin as Adjunctive Treatment for Trigeminal Neuralgia: A Pilot Study. J Med Assoc Thai 2019; 102(4): 68.

Laorpipat S, Fuangtharnthip P, Yuma S, Tantipoj C. Attitude of Thai Dental Practitioners towards the Use of Botulinum Toxin in Dentistry. Int J Environ Res Public Health 2022; 19(3): 1878.

Emad M.R., Emad M., Taheri P. The Efficacy of Intradermal Injection of Botulinum Toxin in Patients with Post-Herpetic Neuralgia. Iran Red Crescent Med. J 2011; 13: 323–327.

Breuer B, Sperber K, Wallenstein S, Kiprovski K, Calapa A, Snow B, et al. Clinically significant placebo analgesic response in a pilot trial of botulinum B in patients with hand pain and carpel tunnel syndrome. Pain Med 2006: 7(1): 16-24.

Xia JH, He CH, Zhang HF, Lian YJ, Chen Y, Wu CJ, et al. Botulinum toxin A in the treatment of trigeminal neuralgia. Int J Neurosci 2016; 126(4): 348-53.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-08-31