การบูรณะฟันกรามทางอ้อมด้วยวิธีนอนรีเทนทีฟ (Non-Retentive Indirect Restoration): รายงานผู้ป่วย
คำสำคัญ:
นอนรีเทนทีฟ, วัสดุบูรณะ, ฟันกรามบทคัดย่อ
ความรู้และการพัฒนาคุณสมบัติของวัสดุทันตกรรมและเทคโนโลยีต่าง ๆ ในวงการทันตกรรมปัจจุบันได้พัฒนาไปอย่างมาก โดยเฉพาะการพัฒนาระบบยึดติด (adhesive system) ส่งผลให้มีแนวคิดให้การรักษาแบบอนุรักษ์ (minimal invasive approach) กรอแต่งฟันเฉพาะที่จำเป็น ส่งผลให้สามารถเก็บเนื้อฟันได้มากขึ้น การบูรณะฟันที่มีการสูญเสียโครงสร้างของฟันไปมาก ไม่ว่าจะมาจากสาเหตุใด เช่น วัสดุอุดเดิมเสื่อมสภาพร่วมกับมีพยาธิสภาพเพิ่ม ฟันสึกจากการใช้งานเป็นเวลานาน จากพฤติกรรมการรับประทานทานอาหารแข็ง หรือดื่มเครื่องดื่มที่มีสภาวะเป็นกรด หรือนิสัยชอบเค้นฟัน (clenching) นอนกัดฟัน (bruxism) นั้น สามารถรักษาได้โดยการบูรณะทางอ้อมด้วยวิธีนอนรีเทนทีฟ ซึ่งเป็นวิธีที่สามารถเก็บรักษาเนื้อฟันได้มากกว่าการทำออนเลย์ (onlay) และครอบฟันทั้งซี่ การบูรณะทางอ้อมด้วยวิธีนอนรีเทนทีฟให้ประสบความสำเร็จขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ ได้แก่ การออกแบบการเตรียมฟัน (preparation design) ความหนาของวัสดุ คุณสมบัติของวัสดุที่เลือกใช้ แรงบดเคี้ยว ประเภทของซีเมนต์ เทคนิคการใช้สารยึดติด ฟันคู่สบ ลักษณะการสบฟันและลักษณะนิสัยการใช้งานฟันของคนไข้แต่ละราย
รายงานนี้แสดงผลสำเร็จในการบูรณะฟันกรามล่างซ้าย 2 ซี่ ในผู้ป่วยหญิงไทยวัย 59 ปีที่สูญเสียโครงสร้างของฟันไปมากโดยการบูรณะทางอ้อมด้วยวิธีนอนรีเทนทีฟ ฟันทั้งสองซี่นี้มีระดับการสูญเสียเนื้อฟันที่แตกต่างกัน การพิจารณาเลือกเก็บรักษาเนื้อฟันที่มีสภาพสมบูรณ์ไว้ให้มากที่สุด คงสภาพความมีชีวิตของฟัน ส่งผลต่อการออกแบบการเตรียมฟัน นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอื่น ๆ ข้างต้นที่ต้องทำมาพิจารณาประกอบ เพื่อให้คงไว้ซึ่งลักษณะ (form) การใช้งาน (function) และความสวยงาม (esthetics) ติดตามผลการรักษาที่ระยะเวลา 8 เดือน ผู้ป่วยสามารถใช้งานได้ปกติ ไม่มีอาการทางคลินิก เหงือกและอวัยวะปริทันต์ทั้งทางคลินิกและการประเมินทางภาพรังสีมีสภาพปกติ
References
Bartlett D, Ricketts D. Advanced Operative Dentistry: a practical approach. Edinburgh: Churchill Livingstone, Elsevier; 2011.
Ladino LG, Sanjuan ME, Valdez DJ, Eslava RA. Clinical and biomechanical performance of occlusal veneers: A Scoping Review. J Contemp Dent Pract 2021;22(11).1327-37.
Falahchai M, Hemmati YB, Asli HN, Rezaei E. Effect of tooth preparation design on fracture resistance of zirconia-reinforced lithium silicate overlays. J Prostodont 2020;29(7);617-22.
Falahchai M, Hemmati YB, Asli HN, Rezaei E. Marginal adaptation of zirconia-reinforced lithium silicate overlays with different preparation designs. J Esthet Restor Dent 2020;32(8);823-30.
Guess PC, Schulthesis S, Wolkewitz M, Zhang Y, Strub JR. Influence of preparation design and ceramic thickness on fracture resistance and failure modes of premolar partial coverage restoration. J Prosthet Dent 2013;110:264-73.
Johnson AC, Versluis A,Tantbirojn D, Ahuja S. Fracture strength of CAD/CAM composite and composite-ceramic occlusal veneers. J Prostodont Res 2014;58(2):107-114.
Albelasy EH, Hamama HH, Tsoi JKH, Mahmoud SH. Fracture resistance of CAD/CAM occlusal veneers: a systematic review of laboratory studies. J Mech Behav Biomed Mater 2020;110:103948.
Ioannidis A, Bomze D, Hammerle CHF, Hüsler J, Birrer O, Mühlemann S. Load-bearing capacity of CAD/CAM 3D-prited zirconia, CAD/CAM milled zirconia, and heat-pressed lithium disilicate ultra-thin occlusal veneers on molars. Dent Mater 2020;36(4):109-16.
Ioannidis A, Muhlemanna S, Ozcana M, , Hüsler J , Birrer O, Mühlemann S. Ultra-thin occlusal veneers bonded to enamel and made ofceramic or hybrid materials exhibit load-bearing capacities not differences from conventional restorations. J Mech Behav Biomed Mater 2018;90(8):433-40.
Maeder M, Pasic P, Ender A, Benic GI, Ioannidis A., Load-bearing capacities of ultra-thin occlusal veneers bonded to dentin. J Mech Behav Biomed Mater 2019;95(1):165-71.
Poubel DLN, Zanon AEG, Almeida JCF, Rezende LVML, Garcia FCP. Composite Resin Preheating Techniques for cementation of indirect Restorations. Int J biomater 2022;23:5935668.
Abdallah AA, Elmagd A . Effect of luting agent viscosity on bond strength and marginal gap of ceramic occlusal veneer restorations. Egyptian Dent J 2017;63(2):1739-52.
Shen C, Rawls HR, Upshaw E. Phillips’ Science of Dental Materials. 13th ed. n.p:Saunders;2021.
Cohen, R.G., Razzano MV. Immediate dentin sealing using an antibacterial self-etching bonding system. Pract Proced Aesthet Dent 2006;18:561–65.
Magne P. Immediate dentin sealing: A fundamental procedure for indirect bonded restorations. J Esthet Restor Dent 2005;17:144–54.
Magne P, Nielsen B. Interactions between impression materials and immediate dentin sealing. J. Prosthet Dent 2009;102:298–305.
Edelhoff D, Sorensen JA. Tooth structure removal associated with various preparation designs for posterior teeth. Int J Periodontics Restorative Dent 2002;22:241-9.
Goodacre CJ, Spolnik KJ. The prosthodontic management of endodontically treated teeth: a literature review. Part I. Success and failure data, treatment concepts. J Prosthodont 1994;3:243-50.
Goodacre CJ, Bernal G, Rungcharassaeng K, Kan JY. Clinical complications in fixed prosthodontics. J Prosthet Dent 2003;90:31-41.
Opdam N, Frankenberger R, Magne P. From ‘direct Vs indirect’ toward an integrated restorative concept in the posterior dentition. Oper Dent 2016;41:27-34.
Clausen JO, Tara MA, Kern M. Dynamic fatigue and fracture resistance of non-retentive all-ceramic full-coverage molar restorations. Influence of ceramic material and preparation design. Dent Mater 2010;26(6):533-8.
Pegoraro TA, da Silva NR, Carvalho RM. Cements for use in esthetic dentistry. Dent Clin North Am 2007;51(2):453-71
Hasegawa EA, Boyer DB, Chan DC. Hardening of dual- cured cements under composite resin inlays. J Prosthet Dent 1991;66(2);187-92.
el-Badrawy WA, el-Mowafy OM. Chemical versus dual curing of resin inlays cement. J Prosthet Dent 1995;73(6);515-24.
Krummel A, Garling A, Sasse M, Kern M. Influence of bonding surface and bonding methods on the fracture resistance and survival rate of full-coverage occlusal veneers made from lithium disilicate ceramic after cyclic loading. Dent Mater 2019;35(10):1351–9.
Al-Zordk W, Saudi A, Abdelkader A, Taher M, Ghazy M. Fracture resistance and failure mode of mandibular molars restored by occlusal veneer: Effect of material type and dental bonding surface. Materials 2021;14(21):6476.
Conejo J, Nueesch R, Vonderheide M, Blatz MB. Clinical performance of all-ceramic dental restorations. Digital and Esthet dent 2017;4:112-23.
Gracis S, Thompson VP, Ferencz JL, Silva NR, Bonfante EA. A new classification system for all-ceramic and ceramic-like restorative materials. Int J Prosthodont 2015;28:227-35.
Malament KA, Socransky SS. Survival of Dicor glass-ceramic dental restorations over 20 years: Part IV. The effect of combination variables. Int J Prosthodont 2010;23:134-40.
Bailey LF, Bennett RJ. DICOR surface treatments for enhanced bonding. J Dent Res 1998;67:925-31.
Pagniano RP, Seghi RR, Rosenstiel SF, Wang R, Katsube N. The effect of a layer of resin luting agent on the biaxial flexure strength of two all-ceramic systems. J Prosthet Dent 2005;93:459-66.
Malament KA, Malament MM, Natto ZS, Thompson V, Rekow D, Att W. Comparison of 16.9-years survival of pressed acid etched e.max lithium disilicate glass-ceramic complete and partial coverage restorations in posterior teeth: performance and outcome as a function of tooth position, age, sex and thickness of ceramic materials. J Prosthet Dent 2021;126:533-45.
Malament KA, Malament MM, Zuhair NS, Thompson V, Rekow D, Att W. 10.9-year survival of pressed acid etched monolithic e.max lithium disilicate glass-ceramic partial coverage restorations: performance and outcome as a function of tooth position, age, sex and the type of partial coverage (inlay or onlay). J Prosthet Dent 2021;126:523-32.
Edelhoff D, Guth JF, Erdelt K, Brix O, Liebermann A. Clinical performance of occlusal onlay made of lithium disilicate ceramic in patient with severe tooth wear up to 11 years. Dent Mater 2019;35:1319-30.
Sulaiman TA, Delgato AJ, Donovan TE. Survival rate of lithium disilicate restorations at 4 years: A retrospective study. J Prosthet Dent 2015;114:364-6.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
การละเมิดลิขสิทธิ์ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้ส่งบทความโดยตรง
ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของผู้นิพนธ์ ขอสงวนสิทธิ์มิให้นำเนื้อหา ทัศนะ หรือข้อคิดเห็นใด ๆ ของบทความในวารสารไปเผยแพร่ทางการค้าก่อนได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการ อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
