การพัฒนาและประสิทธิผลของการใช้รูปแบบการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจทางกายภาพบําบัด งานกายภาพบําบัด กลุ่มงานเวชกรรมฟื้นฟู โรงพยาบาลอุดรธานี
คำสำคัญ:
สมรรถนะนักกายภาพบำบัด, การฟื้นฟูสมรรถภาพโรคหัวใจบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจทางกายภาพบำบัดและศึกษาผลลัพธ์ ทางการฟื้นฟูสมรรถภาพ ณ โรงพยาบาลอุดรธานี ระหว่างเดือน เมษายน 2566 ถึง เดือนเมษายน 2567 กลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วย นักกายภาพบำบัด 21 คน และผู้ป่วยโรคหัวใจที่นอนพักรักษาแบบผู้ป่วยใน 221 ราย เครื่องมือวิจัย ประกอบด้วย การพัฒนาสมรรถนะด้านความรู้ ความเข้าใจ ด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจทางกายภาพบำบัดของนักกายภาพบำบัด รูปแบบ และคู่มือการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจ เครื่องมือการเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบทดสอบความรู้ความเข้าใจด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจทางกายภาพบำบัด แบบสอบถามความพึงพอใจต่อรูปแบบการฟื้นฟู
สมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจของนักกายภาพบำบัด แบบประเมินความสามารถในการกิจกรรมทางกาย(DASI) และแบบบันทึกข้อมูลผู้ป่วย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและ Paired t-test
ผลการวิจัย พบว่า 1) นักกายภาพบำบัดมีคะแนนความรู้ ความเข้าใจด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจทางกายภาพบำบัด และความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) 2) ผู้ป่วยมีความสามารถในการทำกิจกรรมทางกาย (DASI) เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<0.05) โดย 90.05% สามารถทำกิจกรรมระดับ 3 METs ก่อนจำหน่าย 3) ไม่พบภาวะแทรกซ้อนทางกายภาพบำบัด 4) อัตราการกลับมานอนโรงพยาบาลซ้ำภายใน 28 วัน 1.35% ลดลง เมื่อเทียบกับปี 2565 -2566 (2.4 % และ3.2% ตามลำดับ)
สรุป การพัฒนารูปแบบการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยหัวใจทางกายภาพบำบัดช่วยเพิ่มสมรรถนะ ด้านความรู้ ความเข้าใจด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหัวใจทางกายภาพบำบัดของนักกายภาพบำบัด ส่งผลดีต่อความสามารถในการทำกิจกรรมทางกายของผู้ป่วย ลดภาวะแทรกซ้อน และลดการกลับมารักษาซ้ำในโรงพยาบาล
References
Taylor RS, Dalal HM, McDonagh STJ. The role of cardiac rehabilitation in improving cardiovascular outcomes. Nat Rev Cardiol. 2022 Mar 1;19(3):180–94.
Vonk T, Maessen MFH, Hopman MTE, Snoek JA, Aengevaeren VL, Franklin BA, et al. Temporal trends in cardiac rehabilitation participation and its core components: A nationwide cohort study from the Netherlands. J Cardiopulm Rehabil Prev. 2024 May;44(3):180-186. DOI: 10.1097/HCR.0000000000000858
Tessler J, Bordoni B. Cardiac rehabilitation. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 [cited 2024 Apr 30]. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537196/
Kourek C, Briasoulis A, Magouliotis DE, Skoularigis J, Xanthopoulos A. Latest updates on structure and recommendations of cardiac rehabilitation programs in chronic heart failure. World J Clin Cases. 2024 Mar 16;12(8):1382–7.
งานกายภาพบำบัด โรงพยาบาลอุดรธานี. รายงานสถิติประจำปี. ปี 2563-2566.
สถิติหน่วยงานหอผู้ป่วยหัวใจและทรวงอก โรงพยาบาลอุดรธานี. ปี 2563 - กันยายน 2565.
นริสา สะมาแอ, เสาวลักษณ์ พุฒแก้ว, กนกรัตน์ ขานโบ. การพัฒนารูปแบบการจัดการรายกรณีผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันในบริบทมุสลิม โรงพยาบาลนราธิวาสราชนครินทร.วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 2565;14(1):63–79.
American Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation (AACVPR). Guidelines for cardiac rehabilitation programs. 6th ed. Champaign, IL: Human Kinetics; 2020. p. 15-29.
NJ A. ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. การฟื้นฟูหัวใจ I ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 4 ธันวาคม 2024]. สืบค้นจาก: https://heart.kku.ac.th/index.php
Hamm LF, Sanderson BK, Ades PA, Berra K, Kaminsky LA, Roitman JL, et al. Core competencies for cardiac rehabilitation/secondary prevention professionals: 2010 update: position statement of the American Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation. J Cardiopulm Rehabil Prev. 2011;31(1):2–10.
สมหมาย คชนาม. เอกสารประกอบการบรรยาย เรื่องเครื่องมือ สถิต และการบันทึกข้อมูล. โรงพยาบาลอุดรธานี. จังหวัดอุดรธานี; 2565.
มณฑนา ดอนโสม. การติดตามความสามารถในการทำกิจกรรมและการกลับไปทำงานในผู้ป่วยในวัยแรงงานหลังได้รับการผ่าตัดเบี่ยงเบนหลอดเลือดหัวใจโคโรนารี่หรือผ่าตัดลิ้นหัวใจแล้ว 5 ปี. งานเวชศาสตร์ฟื้นฟูหัวใจ ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ฯ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2564;36(3):267–72.
ชมรมฟื้นฟูหัวใจแห่งประเทศไทย. แนวทางการฟื้นฟูสภาพในผู้ป่วยโรคหัวใจ (Cardiac Rehabilitation Guideline); 2553.
สมาคมแพทย์โรคหัวใจแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์. แนวทางเวชปฏิบัติเพื่อการวินิจฉัยและการดูแลรักษาผู้ป่วยภาวะหัวใจล้มเหลว. กรุงเทพฯ: สมาคมแพทย์โรคหัวใจแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์; 2562.
Franklin BA. Evolution of the ACSM Guidelines: Historical perspectives, new insights, and practical implications. ACSM's Health & Fitness Journal. 2021 Mar-Apr;25(2):26-32.
Stephenson B. The four cardiac rehab phases [Internet]. [cited 2024 Jun 11]. Available from: https://blog.rehabselect.net/the-four-cardiac
-rehab-phases
Kim C, Sung J, Lee J, Kim WS, Lee G, Jee S, et al. Clinical practice guideline for cardiac rehabilitation in Korea: Recommendations for cardiac rehabilitation and secondary prevention after acute coronary syndrome. Korean Circ J. 2019 Nov 1;49.
Bellmann B, Lin T, Greissinger K, Rottner L, Rillig A, Zimmerling S. The beneficial effects of cardiac rehabilitation. Cardiol Ther. 2020 Jun;9(1):35–44.
ปนัดดา อินทรลาวัณย์, มยุรี พรหมรินทร์, ธิดารัตน์ หนชัย. รูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันภายหลังได้รับการถ่างขยายหลอดเลือดหัวใจของโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์. วารสารวิจัยการพยาบาลและสุขภาพ. 2565;23(3):101–16.
เบ็ญจมาศ สลิลปราโมทย์. ความสามารถในการกลับไปทำงานของผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดหลังได้รับการฟื้นฟูหัวใจ โรงพยาบาลพัทลุง. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพแห่งประเทศไทย. 2565;4(1):21–32.
Grodin JL, Hammadah M, Fan Y, Hazen SL, Tang WHW. Prognostic value of estimating functional capacity with the use of the Duke Activity Status Index in stable patients with chronic heart failure. J Card Fail. 2015 Jan;21(1):44–50.
ศุภสวัสดิ์ พิลาภ, วารินทร์ บินโฮเซ็น, น้ำอ้อย ภักดีวงศ์. ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนในการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ ระยะที่ 1 ต่อสมรรถภาพทางกายในผู้สูงอายุหลังผ่าตัดหัวใจแบบเปิด. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ. 2562;37(3):192–200.
ทวีศักดิ์ สูตรภาษานนท์, อภิจารี ชูศักดิ์. ผลลัพธ์ของการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจผู้ป่วยหลังการสวนหลอดเลือดหัวใจ ในระยะที่ 2 ในโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์จังหวัดนครสวรรค์. สวรรค์ประชารักษ์เวชสาร. 2564;18(2):103–13.
จุฑาภรณ์ เพิ่มพูล, วิรัติ ปานศิลา, นิสากร วิบูลชัย, ไชยสิทธิ์ วงศ์วิภาพร. รูปแบบการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจในชุมชนสำหรับผู้ป่วยภายหลังกล้ามเนื้อหัวใจตาย. [Internet]. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2563. [เข้าถึงเมื่อ 20 มีนาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/5266
Yuenyongchaiwat K, Buranapuntalug S, Pongpanit K, Kulchanarat C. Walking performance in the 6-minute walk test and gait speed in patients undergoing open heart surgery: A preliminary cohort study. Res Cardiovasc Med. 2019;8(1):19-22.
Zaree A, Dev S, Khan IY, Arain M, Rasool S, Rana MAK, et al. Cardiac rehabilitation in the modern era: Optimizing recovery and reducing recurrence. Cureus [Internet]. 2023 Sep [cited 2024 Apr 29];15(9). Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10602201/
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
การละเมิดลิขสิทธิ์ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้ส่งบทความโดยตรง
ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของผู้นิพนธ์ ขอสงวนสิทธิ์มิให้นำเนื้อหา ทัศนะ หรือข้อคิดเห็นใด ๆ ของบทความในวารสารไปเผยแพร่ทางการค้าก่อนได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการ อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
